Του Δημήτρη Οικονομάκου*
Το ντοπάρισμα των αθλητών σε ένα άθλημα δεν είναι σημερινό φαινόμενο, ούτε και αφορά μόνο τους αθλητές-προπονητές που κάνουν πρωταθλητισμό, όπως εσφαλμένα προσπαθούν κάποιοι να περάσουν στην κοινή γνώμη. Για να μιλήσουμε όμως για το φαινόμενο του ντόπινγκ στον αθλητισμό πρέπει να ορίσουμε τι είναι ο αθλητισμός. Ο αθλητισμός είναι το κομμάτι εκείνο της Φυσικής Αγωγής, που έχει την εξειδίκευση και το συναγωνισμό ως βασικά του χαρακτηριστικά. Αποτελεί κοινωνικό δικαίωμα και πρέπει να παρέχονται όλες οι προϋποθέσεις από το κράτος προς τη νεολαία και το λαό για να το ασκεί.
Σήμερα στην εποχή της άκρατης εμπορευματοποίησης, ο αθλητισμός έχει μετατραπεί σε μια καλοστημένη επιχείρηση κερδών για τα μονοπώλια (των ΜΜΕ, φαρμάκου-συμπληρωμάτων, ένδυσης-εξοπλισμού κτλ.) και φυσικά απευθύνεται μόνο σε εξειδικευμένους υπεραθλητές, τις υπηρεσίες των οποίων εκμεταλλεύονται οι πολυεθνικές εταιρίες για κέρδη και δύναμη διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Έτσι, όταν ένα αθλητικό σύστημα είναι δομημένο πάνω στην εμπορευματοποίηση και προς αυτή την κατεύθυνση «σπρώχνουν» με κάθε μέσο όλοι οι παράγοντες που εμπλέκονται σ’αυτό το παγκόσμιο παζάρι αθλητών και ελπίδων, είναι απόλυτα αναμενόμενο το ντοπάρισμα των αθλητών, ως προϊόν του.
Η ίδια η ΔΟΕ έχει μετατραπεί σε πολυεθνική επιχείρηση προώθησης του αθλητικού «προϊόντος», με πλήρη ταύτιση με τα συμφέροντα κολοσσών που λυμαίνονται τον αθλητισμό. Υποκριτικά κόπτονται ότι δεν θέλουν το ντόπινγκ και φυσικά «διαρρηγνύουν τα ιμάτια» τους όταν πιάνετε στα «πράσα» κάποιο από τα μεγάλα εμπορικά ονόματα του αθλητισμού τους και αυτό γιατί έχει οικονομική επίπτωση στις πωλήσεις. Κατά τα άλλα θεσμοθετούν νέα δέλεαρ για τους νεαρούς αθλητές με ράβδους χρυσού, «λαγούς», που τρέχουν για να γίνει το ρεκόρ και άλλα «βασιλικά προνόμια».
Απ αυτή την άποψη δεν είναι τυχαίο ότι πέρασε στα ψιλά των αστικών ΜΜΕ και φυσικά των Ελληνικών αρχών η καταγγελία που έκαναν οι Ισπανικές αρχές και που το Reuters μετέδωσε, για κατασχέσεις σε αποθήκες της Μαδρίτης αναβολικών ουσιών με χώρα προέλευσης μεταξύ άλλων και την Ελλάδα. Για όσους ασχολούνται σοβαρά και για καιρό με τα θέματα ντόπινγκ, μόνο έκπληξη δεν προκαλεί η εμπλοκή της Ελλάδας στην είδηση που βγήκε από το Reuters. « στην Ισπανία εξαρθρώθηκε διεθνές κύκλωμα ντόπας με την σύλληψη 84 ατόμων και την κατάσχεση σε 700.000 (!!!) δόσεις απαγορευμένων ουσιών. Οι οποίες δόσεις προέρχονταν, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις των ισπανικών αρχών, από την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Κίνα!»
Είναι γνωστό διεθνώς πως η χώρα μας αποτελεί κέντρο παραγωγής και διακίνησης ΄΄ντόπας ΄΄ π.χ η κατάσχεση στου Ρέντη, σε αποθήκη εταιρείας ταχυμεταφορών, 1.630 σκευασμάτων αναβολικών. Η εν λόγω εταιρεία, σύμφωνα με την ελληνική αστυνομία, το τελευταίο τετράμηνο απέστειλε περισσότερα από 32.000 κουτιά αναβολικών σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Ο χάρτης με τις παγκόσμιες διαδρομές της ντόπας περιλαμβάνει και την Ελλάδα σαν ένα από τα οκτώ βασικά κέντρα του παράνομου εμπορίου. Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς από τον χάρτη, η Ελλάδα δεν εισάγει μόνο αναβολικά, αλλά παράγει κι εξάγει κιόλας τόσο προς την κεντρική Ευρώπη, όσο και προς τις ΗΠΑ.
Σε άλλη έρευνα έπειτα από μελέτη στοιχείων σε κατασχέσεις αναβολικών σε 20 χώρες, εκτιμάται ότι στην Ευρώπη ντοπάρεται το 1,9% του γενικού πληθυσμού. Όπως καταλαβαίνει κανείς το ντόπινγκ έχει ξεφύγει πια από τα στενά όρια του πρωταθλητισμού, ακόμα κι από τα ευρύτερα του αθλητισμού.
Απ’ αυτό το 1,9%, λοιπόν, υπολογίζεται ότι μόνο το 35% είναι αθλητές!
Από τα παραπάνω και πολλά άλλα στοιχεία επιβεβαιώνεται ότι το λαθρεμπόριο αναβολικών γίνεται εφάμιλλο με εκείνο των ναρκωτικών και αποτελεί σύγχρονη μάστιγα για τη νεολαία. Η καπιταλιστική οικονομία αντανακλάται και στον «Αθλητισμό» και τον καθορίζει κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή της, με άκρατο ανταγωνισμό, χωρίς αρχές και με μοναδικό κριτήριο το κέρδος των λίγων πάση θυσία.
Η μεγάλη πλειοψηφία του λαού και της νεολαίας σήμερα στερούνται το δικαίωμά τους στην φυσική αγωγή και τον αθλητισμό. Έντεχνα γίνεται προσπάθεια να υποκατασταθεί η ανάγκη τους αυτή με την παρακολούθηση «κατορθωμάτων» υπεραθλητών ή υπερομάδων, στους οποίους μάλιστα μπορούν να στοιχηματίζουν (τζόγος) και να ονειρεύονται ότι έτσι θα ξεφύγουν από την οικονομική μιζέρια, μετατρέποντας τους σε πελάτες. Αλλά και εκεί που κινδυνεύει εξίσου ο κόσμος να πεθάνει, είναι τα ιδιωτικά γυμναστήρια όπου γίνεται πραγματικό παζάρι συμπληρωμάτων, αλλά και αναβολικών ουσιών. Με τον τρόπο αυτό κυκλοφορούν ανεξέλεγκτες διάφορες ουσίες που μάλιστα παρουσιάζονται ως «αθώες». Εκμεταλλευόμενοι κάποιοι την άγνοια, αλλά και την βιασύνη των ανθρώπων για γρήγορα αποτελέσματα, πουλώντας ψεύτικες ελπίδες ωθούν τον κόσμο και ιδιαίτερα τη νεολαία να «καταπίνει» πραγματικά τα πάντα δίχως να ξέρει τι παίρνει. Είναι συχνό το φαινόμενο να βλέπουμε κάποιο γνωστό μας τώρα το καλοκαίρι και να μην τον αναγνωρίζουμε από την «γρήγορη βελτίωση». Αλλά και έχει ενταθεί και η γενικευμένη χρήση διαφόρων συμπληρωμάτων διατροφής από φοιτητές και μαθητές σε περίοδο εξετάσεων, στελέχη επιχειρήσεων για να αντέξουν εξοντωτικά ωράρια κτλ.
Είναι λοιπόν ουτοπία να ισχυρίζεται κανείς ότι μέσα σ’αυτό το περιβάλλον μπορεί να υπάρξει «καθαρός αθλητισμός». Όμως μια συντονισμένη παρέμβαση που δεν θα έχει μόνο κατασταλτικό χαρακτήρα γιατί η έκταση του φαινομένου είναι μεγάλη και επικίνδυνη με τραγικά αποτελέσματα για την υγεία νέων παιδιών και όχι μόνο αθλητών, είναι επιτακτική. Απ’αυτή την άποψη το μαζικό λαϊκό κίνημα θα πρέπει να παλεύει ενάντια στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, ενάντια σε εκείνη την «ηθική» της επιστήμης που παράγει αναβολικά, ενάντια στην «ηθική» της πολιτικής που προτείνει τα αναβολικά και τα ναρκωτικά μαζί με τα υποκατάστατά τους, σαν τρόπο ζωής. Μ’αυτή την έννοια το μαζικό λαϊκό κίνημα θα πρέπει να παλεύει για έναν αθλητισμό στην υπηρεσία των πραγματικών και σύγχρονων λαϊκών αναγκών ενταγμένο μέσα σε ένα σύστημα κοινωνικής παραγωγής που ο παραγόμενος πλούτος θα μετατρέπεται σε υποδομές και μέσα προκειμένου να ικανοποιούνται αυτές οι ανάγκες δηλαδή η προστασία της υγείας και η θωράκιση της προσωπικότητας .
Αθλητές , σύλλογοι και όλοι όσοι ασχολούνται με τον αθλητισμό αθλούμενοι και μη χρειάζεται να παλέψουν για :
Φυσική Αγωγή και αθλητισμό στην υπηρεσία του λαού, με την εξασφάλιση από το κράτος όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό και επιστημονική γνώση.
Αποφασιστικό χτύπημα της εμπορευματοποίησης του αθλητισμού. Κατάργηση του αθλητισμού επιχείρηση των ΠΑΕ και ΚΑΕ και κάθε άλλης μορφής.
Επαρκής χρηματοδότηση στο ύψος των σύγχρονων λαϊκών αναγκών των αθλητικών ομοσπονδιών και σωματείων ώστε η άθληση να είναι δωρεάν για όλους. Παράλληλα καθιέρωση της απλής αναλογικής στην εκλογή οργάνων του αθλητικού οικοδομήματος ώστε να εκφράζονται όλες οι απόψεις και να υπάρχει πλατύτερος έλεγχος.
Ειδικός ρόλος στα ΤΕΦΑΑ για την αντιμετώπιση του φαινομένου και την ενημέρωση των αθλητών – προπονητών και αθλούμενων στα σχολεία και τα γυμναστήρια.
Εξασφάλιση πλήρους υγειονομικής φροντίδας, με ανά τρίμηνο τακτικούς ελέγχους σε μαθητές και αθλητές δωρεάν από το Εθνικό σύστημα υγείας.
Θεσμοθέτηση αυστηρών μέτρων ελέγχου εισαγωγής – παραγωγής και διακίνησης των φαρμάκων, συμπληρωμάτων διατροφής και γενικά σκευασμάτων που αλλοιώνουν τη φυσική κατάσταση. Να απαγορευτεί κάθε διαφήμισή τους και να χορηγούνται μόνο κατόπιν τεκμηριωμένης ιατρικής συνταγογράφισης.
Ενίσχυση του ελεγκτικού ρόλου του ΕΟΦ.
Ενίσχυση του ρόλου της αθλητιατρικής στην ιατρική σχολή και τα ΤΕΦΑΑ για τον καλύτερο έλεγχο της φυσικής αγωγής αθλούμενων και νεολαίας.
*Δημοτικός σύμβουλός Καλαμάτας, επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης