Ερώτηση στην Βουλή προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κατέθεσε ο Πρόεδρος της Κ.Ο. ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ και Βουλευτής Μεσσηνίας Αλέξης Χαρίτσης, με θέμα την διάσωση και ανάδειξη του ιστορικού τοπόσημουπου συνιστά το τελωνείο Μπούκας, στην Μεσσήνη.
Όπως επισημαίνει στην ερώτηση του ο Πρόεδρος της Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς «Μετά από συντονισμένες προσπάθειες του Δήμου Μεσσήνης, του Συλλόγου Απανταχού Νησιωτών «Πάμισος» και της πρωτοβουλίας πολιτών «Το Τελωνείο είναι μνημείο», αλλά και την ανταπόκριση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού αποφάσισε «τον χαρακτηρισμό ως μνημείου του εναπομείναντος υφισταμένου τμήματος κελύφους του παλιού Τελωνείου στην παραλία Μπούκας Μεσσήνης, φερομένης ιδιοκτησίας Ελληνικού Δημοσίου, διότι διασώζει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά, αποτελεί τοπόσημο της περιοχής και τεκμήριο της εξέλιξής της στα τέλη του 19ου αιώνα από αρχιτεκτονική, ιστορική, οικονομική, πολιτιστική και πολιτισμική άποψη».
Ο Αλ. Χαρίτσης υπογραμμίζει παράλληλα ότι«…για να μπορέσει να διασωθεί και να αναδειχθεί το μνημείο απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παραχώρησή του στον Δήμο Μεσσήνης. Έτσι θα μπορέσει να εξασφαλιστεί η κατάλληλη χρηματοδότηση και να ξεκινήσουν σωστικές παρεμβάσεις κλπ. Από όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, ο Δήμος Μεσσήνης απευθύνθηκε στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.) προκειμένου να παραχωρηθεί από το υπουργείο Οικονομικών στο Δήμο Μεσσήνης το δημόσιο κτήμα επί του οποίου βρίσκεται το Τελωνείο αλλά η ΕΤΑΔ Α.Ε. απάντησε ότι πρέπει ο χώρος να μισθωθεί από τον Δήμο, ενώ δεν πρόκειται για εμπορική εκμετάλλευση για την οποία προβλέπεται η μίσθωση.
Τέλος ο Αλ.Χαρίτσης ερωτά τον Υπουργό:
- Προτίθεται να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να παραχωρηθεί το δημόσιο κτήμα στο οποίο ευρίσκονται τα ερείπια του Τελωνείου της Μπούκας στον Δήμο Μεσσήνης στην χωρική αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το χαρακτηρισθέν ως νεότερο μνημείο προκειμένου αυτό να διασωθεί και να αναδειχθεί;
Αναλυτικά το κείμενο της Ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τονΥπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Θέμα: « Η παραχώρηση του ιστορικού μνημείου του τελωνείου Μπούκας στον Δήμο Μεσσήνης απαραίτητη προϋπόθεση για τη διάσωση και ανάδειξή του».
Το τελωνείο Μπούκας συνιστά μοναδικό ιστορικό τοπόσημο της ευρύτερης περιοχής της Μεσσήνης. Σηματοδοτεί την ιστορική περίοδο της μετα-επαναστατικής οικονομικής και κοινωνικής ακμής που γνώρισε η περιοχή, αποτελώντας κέντρο της παραγωγικής δραστηριότητας. Στο ίδιο σημείο υπήρχε τελωνειακός σταθμός ακόμη και προεπαναστατικά,ενώ παράλληλα εκεί αποβιβάστηκε ο κυβερνήτης Καποδίστριας το καλοκαίρι του 1828 όταν έφθασε στη Μεσσηνία. Σήμερα τα διασωζόμενα ερείπια του Τελωνείου είναι μέρος κτίσματος του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα και αποτελούν απομεινάρια του κτηρίου που ανατινάχτηκε από τους Γερμανούς κατακτητές το καλοκαίρι του1944.
Μετά από συντονισμένες προσπάθειες του Δήμου Μεσσήνης, του Συλλόγου Απανταχού Νησιωτών «Πάμισος» και της πρωτοβουλίας πολιτών «Το Τελωνείο είναι μνημείο», αλλά και την ανταπόκρισητης Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού αποφάσισε «τον χαρακτηρισμό ως μνημείου του εναπομείναντος υφισταμένου τμήματος κελύφους του παλιού Τελωνείου στην παραλία Μπούκας Μεσσήνης, φερομένης ιδιοκτησίας Ελληνικού Δημοσίου, διότι διασώζει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά, αποτελεί τοπόσημο της περιοχής και τεκμήριο της εξέλιξής της στα τέλη του 19ου αιώνα από αρχιτεκτονική, ιστορική, οικονομική, πολιτιστική και πολιτισμική άποψη» (ΦΕΚ Δ΄ 402, 19/6/2024).
Στην εν λόγω απόφαση αναφέρεται ότι «απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση επί του ανωτέρω μνημείου (επισκευή, συντήρηση, προσθήκη) ή οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα πλησίον αυτού χωρίς προηγουμένως να ζητηθεί έγκριση του Υπουργείου δια των αρμοδίων υπηρεσιών του».
Κατόπιν αυτής της θετικής εξέλιξης για να μπορέσει να διασωθεί και να αναδειχθεί το μνημείο απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παραχώρησή του στον Δήμο Μεσσήνης. Έτσι θα μπορέσει να εξασφαλιστεί η κατάλληλη χρηματοδότηση και να ξεκινήσουν σωστικές παρεμβάσεις κλπ. Από όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, ο Δήμος Μεσσήνης απευθύνθηκε στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.) προκειμένου να να παραχωρηθεί από το υπουργείο Οικονομικών στο Δήμο Μεσσήνης το δημόσιο κτήμα επί του οποίου βρίσκεται το Τελωνείο αλλά η ΕΤΑΔ Α.Ε. απάντησε ότι πρέπει ο χώρος να μισθωθεί από τον Δήμο ενώ δεν πρόκειται για εμπορική εκμετάλλευση για την οποία προβλέπεται η μίσθωση.
Επειδή τα ερείπια του Τελωνείου της Μπούκας στον Δήμο Μεσσήνης, ως χαρακτηρισμένο νεώτερο μνημείο, αποτελεί σημαντικό τοπόσημο για την περιοχή.
Επειδή προκειμένου ο χαρακτηρισμός αυτός από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεώτερων Μνημείων να έχει κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα όσον αφορά τη διάσωση και ανάδειξή του, απαιτεί την παραχώρηση του δημόσιου κτήματος ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου στον Δήμο Μεσσήνης.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Προτίθεται να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να παραχωρηθεί το δημόσιο κτήμα στο οποίο ευρίσκονται τα ερείπια του Τελωνείου της Μπούκας στον Δήμο Μεσσήνης στην χωρική αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το χαρακτηρισθέν ως νεότερο μνημείο προκειμένου αυτό να διασωθεί και να αναδειχθεί;
Ο ερωτών Βουλευτής
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Πρόεδρος Κ.Ο. ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
Βουλευτής Μεσσηνίας
