Το βράδυ της 8ης Ιανουαρίου 1991 ο  Νίκος Τεμπονέρας έπεφτε νεκρός από πλήγμα με σιδερολοστό  σε σχολικό  συγκρότημα της Πάτρας. Ήταν η εποχή των μεγάλων και μαζικών καταλήψεων. Οι μαθητές αλλά και όλος ο εκπαιδευτικός κόσμος αντιδρούσε στο πολυνομοσχέδιο  για την Παιδεία, το οποίο ανακοίνωσε η κυβέρνηση  του κ. Κ. Μητσοτάκη και ο τότε υπουργός Παιδείας κ. Β. Κοντογιαννόπουλος. Ο Ν. Τεμπονέρας ήταν μόλις 38 ετών. Δολοφόνος του ο Ι. Καλαμπόκας, πρόεδρος της τοπικής ΟΝΝΕΔ, επικεφαλής ομάδας νεοδημοκρατών, οι οποίοι  χαρακτηρίστηκαν από την κυβέρνηση  «αγανακτισμένοι πολίτες» και οι οποίοι επιχειρούσαν να ανακαταλάβουν το σχολείο. Το παρακράτος  είχε κάνει για μια ακόμη φορά τη δουλειά του σε τούτον τον τόπο.

Από τότε μέχρι σήμερα η επίθεση στην εκπαίδευση  γίνεται μεθοδικά και οργανωμένα. Εντάσσεται μέσα σε ένα γενικό  σχέδιο,   το οποίο  χτυπά κάθε τι που έχει μέσα τον προσδιορισμό δημόσιο. Στο πλαίσιο της νέας μνημονιακής –καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης   εξανεμίστηκαν  όλα τα δημόσια κοινωνικά αγαθά( νερό, φως, ασφάλιση, υγεία, ξεπούλημα κρατικών υποδομών κα). Ο δολοφονημένος εκπαιδευτικός, οι μαθητές και οι γονείς αντιδρούσαν στη συντηρητική και νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση στην οποία  η κυβέρνηση προσπαθούσε να οδηγήσει την Παιδεία. Όλα αυτά τα  χρόνια  οι ίδιες βάρβαρες πολιτικές  έρχονται κύματα-κύματα με πρωταγωνιστές υπουργούς «μεταρρυθμιστές», οι οποίοι καταθέτουν  νομοσχέδια, τάχα,  για το καλό των μαθητών και των γονιών τους. Αξίζει να θυμηθούμε ορισμένα ονόματα τα οποία  συνέβαλαν καθοριστικά στο ξεθεμελίωμα του δημόσιου σχολείου( Κοντογιαννόπουλος,  Αρσένης, Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλος, Λοβέρδος κ.λ.π.). Καταγράφω μερικά χαρακτηριστικά κατορθώματα τους: ομοιόμορφη ενδυμασία μαθητών, πανελλαδικές εξετάσεις σε 14 μαθήματα, ξεκίνημα σχολικής χρονιάς χωρίς βιβλία, αλλά με CDs, κατάργηση ειδικοτήτων, πρόσκληση σε αδιόριστους εκπαιδευτικούς να διδάξουν εθελοντικά με αντάλλαγμα μόρια και άλλα «σπουδαία». Και το ξήλωμα συνεχίζεται με τις μνημονιακές πολιτικές

Τα τελευταία 7 χρόνια  με πυξίδα τις απαιτήσεις των δανειστών  και τις βέλτιστες πρακτικές του ΟΟΣΑ  η κατάσταση έχει χειροτερεύσει δραματικά.  Η γνώση υποβαθμίστηκε, η δημοκρατία εξοστρακίστηκε, απαξιώθηκε ο παιδαγωγικός ρόλος του εκπαιδευτικού και μετατράπηκε  σε εκείνον του γραφειοκράτη- διεκπεραιωτή  των εντολών του υπουργείου. Οι μισθοί μετατράπηκαν σε πείνας,  ενώ καταργήθηκε ο 13ος και ο 14ος .  Δεν έγινε ούτε ένας διορισμός και ούτε μία επιμόρφωση.  Μειώθηκε το προσωπικό και αυξήθηκε το ωράριο. Υπολογίζεται ότι οι εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης το 2008-2009 ήταν 103.000 περίπου, ενώ σήμερα είναι λιγότεροι από 67.000 Ακολούθησαν απολύσεις καθηγητών της Τεχνικής Εκπαίδευσης, συγχωνεύσεις, καταργήσεις σχολικών μονάδων, αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα,  αλλαγή στις αναθέσεις των μαθημάτων κλπ.  Και τα   «καλύτερα»» έπονται.

Το 3ο μνημόνιο, το οποίο φαρδιά –πλατιά υπέγραψε η κυβέρνηση  των ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ και το οποίο θα εφαρμόσει κατά γράμμα ο κ.  Γαβρόγλου,  και οι προτάσεις ΟΟΣΑ  προβλέπουν  την ευθυγράμμιση του αριθμού των διδακτικών ωρών ανά μέλος του προσωπικού, αναλογία μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό, αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και της σχολικής μονάδας, κατάργηση της συμπλήρωσης του ωραρίου  με πολιτιστικά προγράμματα, μηδενικούς διορισμούς και γα το 2017,  μαθητεία, υποχρηματοδότηση, ελάχιστο αριθμό μαθητών ανά σχολική μονάδα, κινητικότητα εκπαιδευτικών, αποδεικτικά στοιχεία  επαγγελματικής εξέλιξης  με συμμετοχή σε σεμινάρια  κ.α. Το  Νέο Λύκειο,  που βρίσκεται προ των πυλών, εντατικοποιεί τη σχολική ζωή, ενισχύει σημαντικά τον ανταγωνιστικό χαρακτήρα του σχολείου, την παραπαιδεία   και τους ταξικούς φραγμούς.  Θα φέρει νέες συγχωνεύσεις, κατάργηση ειδικοτήτων, αξιολόγηση που θα προκύπτει από τις επιτυχίες των μαθητών κ.λ.π. Το μοντέλο που προτείνεται  δίνει έμφαση στις δεξιότητες  και όχι στην ουσιαστική γνώση, οδηγεί σε ελαστικές σχέσεις εργασίας και σε κακής ποιότητας τεχνική εκπαίδευση. Ο τελικός στόχος είναι  ένα  σχολείο   που θα λειτουργεί με τους κανόνες της αγοράς,  το οποίο θα  παράγει φτηνά εργατικά χέρια,  ανθρώπους που θα αρκούνται σε μισθούς πείνας  και βασικά δε θα αντιδρούν.

Είκοσι έξι χρόνια μετά  ο αγώνας του τότε εκπαιδευτικού κινήματος είναι επίκαιρος. Η θυσία του Ν.  Τεμπονέρα  δε δικαιώθηκε, δεν πήγε, όμως,  χαμένη. Η ανελέητη  επίθεση στα δικαιώματα  και στις ζωές μας θα τελειώσει μόνο με την ανατροπή των πολιτικών  της  κυβέρνησης, της ΕΕ. και του ΔΝΤ. Με ένα ριζοσπαστικό πλαίσιο διεκδίκησης, με  ένα πλατύ εκπαιδευτικό  κίνημα και ένα μέτωπο κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που θα σταματήσει τον κατήφορο  και την κατάντια αυτής  της χώρας. Ο Τεμπονέρας είναι εδώ , είναι μαζί μας και μας δείχνει το δρόμο.

*Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι εκπαιδευτικός στο 6ο Λύκειο Καλαμάτας