Γράφει ο Βασίλης Κανάκης
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων το έτος 2023 υπογράφηκαν 252.799 δημόσιες συμβάσεις εκ των οποίων οι 184.757 δόθηκαν με απευθείας ανάθεση.
Το ποσοστό επιλογής του συγκεκριμένου τρόπου ανάθεσης, που ανέρχεται σε 73% περίπου, αποτελεί ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα και προκάλεσε εύλογα τις σφοδρές αντιδράσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η κυβέρνηση με την απόφαση να αυξήσει το επιτρεπόμενο όριο απευθείας ανάθεσης από 20.000 σε 30.000 ευρώ συνετέλεσε στην όξυνση του φαινομένου.
Σε αρκετές περιπτώσεις που κάποιο έργο ξεπερνάει τον προϋπολογισμό των 30.000 ευρώ παρατηρείται η πρακτική κατάτμησης του σε μικρότερα τμήματα, εάν βέβαια αυτό καθίσταται εφικτό, ώστε να δικαιολογηθεί απόλυτα η απευθείας ανάθεση του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία οι Δήμοι και οι Περιφέρειες βρίσκονται σε περίοπτη θέση σε ότι αφορά τις απευθείας αναθέσεις σε γνωστούς και φίλους με βασικό επιχείρημα, σε κάθε απόπειρα κριτικής, να αποτελεί η χρονική καθυστέρηση που συνοδεύει έναν διαγωνισμό. Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί πως το παραπάνω επιχείρημα δύναται να χαρακτηριστεί ως αίολο, με την μεταφορική σημασία της λέξης, καθώς κανείς δεν απαγορεύει στους αναθέτοντες να συλλέξουν άτυπα προσφορές από τους ενδιαφερόμενους και να τις αξιολογήσουν με βάση ορισμένα αντικειμενικά κριτήρια.
Σε κάθε περίπτωση οι διοικούντες συνήθως επικαλούνται την νομιμότητα που διέπει τον συγκεκριμένο τρόπο επιλογής η οποία ναι μεν υφίσταται αλλά παράλληλα δημιουργεί ένα ανήθικο και αναξιοκρατικό πλαίσιο.
Στον Δήμο Καλαμάτας και στα νομικά πρόσωπα η συγκεκριμένη μέθοδος αποτελεί κανόνα και χρησιμοποιείται κατά κόρον χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Είναι χαρακτηριστικό πως αρκετοί συμμετέχοντες στο ψηφοδέλτιο της Δημοτικής Αρχής έχουν λάβει πλήθος απευθείας αναθέσεων.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι διαχρονικό αλλά πάντα επίκαιρο…
Είναι ηθικό ένας υποψήφιος Δήμαρχος ή Περιφερειάρχης να χρησιμοποιεί δημόσιους πόρους ώστε να δημιουργεί στρατό υποστηρικτών?
Τέλος, στο λαϊκίστικο, ρητορικό ερώτημα: «και εσύ αν ήσουν δήμαρχος αυτό θα έκανες» απαντώ πως όχι, δεν θα το έκανα. Θα επεδίωκα να σεβαστώ τους Δημότες και τους επαγγελματίες και θα ζητούσα προσφορές.
Τόσο απλά…
Θα ζητούσα προσφορές και θα επεδίωκα να κριθώ για το έργο μου και όχι για τις δημόσιες σχέσεις μου και κάθε λογής εξυπηρέτηση.
Ο Βασίλης Κανάκης είναι Δημοτικός Σύμβουλος με την παράταξη «Καλαμάτα Μετά» – Πολιτικός Μηχανικός, MSc Πτυχιούχος Φυσικής
