Η συνολική αναβάθμιση σπουδών στον πυρήνα των προτάσεων του Υπουργείου Παιδείας, κατά το σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο

Δύο δέσμες ρυθμίσεων εισηγήθηκε στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως, με γνώμονα τη συνολική βελτίωση των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Πρώτον, ρυθμίσεις που επανοριοθετούν τη σχέση των φοιτητών με το Πανεπιστήμιο, τον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη διάρκεια φοίτησης σε αυτή

Α. Ρυθμίσεις που αφορούν στη θεσμοθέτηση ελάχιστης βάσης εισαγωγής (ΕΒΕ)
Κάθε Πανεπιστημιακό Τμήμα θα θέτει ως ΕΒΕ ποσοστό του μέσου όρου των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων στο σύνολο των τεσσάρων μαθημάτων του επιστημονικού πεδίου στο οποίο αντιστοιχεί το Τμήμα. Η αλλαγή αυτή στοχεύει στη διασφάλιση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων της επιτυχούς φοίτησης και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των σπουδών, επομένως και τη θωράκιση του κύρους των πανεπιστημιακών σπουδών και τη μείωση του ποσοστού μη ολοκλήρωσης των σπουδών, που σήμερα πλησιάζει το 30% του συνόλου. Επίσης, στόχος είναι η ενίσχυση της αυτονομίας των ΑΕΙ και της δυνατότητας κάθε τμήματος να διαμορφώσει το ακαδημαϊκό του προφίλ, καθώς για πρώτη φορά προβλέπεται αποφασιστικός ρόλος των ΑΕΙ στην εισαγωγή των φοιτητών, αλλά και η εξασφάλιση των υποψηφίων, καθώς η βάση εισαγωγής αποσυνδέεται από την ευκολία ή δυσκολία των θεμάτων.
Η επιλογή μίας βάσης εισαγωγής, οριζόντιας ή μη, σε απόλυτο μέγεθος και για όλα τα τμήματα, π.χ. η βάση του 10, δεν προκρίθηκε, καθώς αφ’ ενός θα συνέδεε άρρηκτα την εισαγωγή των υποψηφίων με το βαθμό δυσκολίας των θεμάτων, προκαλώντας πιέσεις στην επιλογή των θεμάτων, αφ’ ετέρου τα προγράμματα σπουδών έχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις και χρειάζεται να μπορούν να διαφοροποιηθούν οι ακαδημαϊκές προϋποθέσεις εισαγωγής σε αυτά.

Β. Ρυθμίσεις για τη διαδικασία εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε δύο φάσεις
Στόχος των προτεινόμενων ρυθμίσεων είναι να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στην εκπεφρασμένη προτίμηση των υποψηφίων σε Πανεπιστημιακό Τμήμα εισαγωγής. Ενθαρρύνονται, έτσι, οι συνειδητές επιλογές στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου, ενώ επιτυγχάνεται η μείωση του αριθμού επιτυχόντων σε σχολή «τυχαίας» επιλογής, η αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών με συμμετοχή φοιτητών που επιλέγουν στοχευμένα τα εν λόγω τμήματα, η μείωση της ανάγκης μετεγγραφών, η απαλοιφή του φαινομένου των εξαιρετικά χαμηλών βάσεων εισαγωγής, που απειλούν με απαξίωση τις πανεπιστημιακές σπουδές και το κύρος των ελληνικών πανεπιστημίων, αλλά και τη φοιτητική πορεία των εισαχθέντων. Οι δύο φάσεις θα λειτουργήσουν ως εξής:
Φάση Α: συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου με περιορισμένο αριθμό επιλογών, σε αντίθεση με τον απεριόριστο αριθμό που ισχύει σήμερα.
Φάση Β: ακολουθεί την ανακοίνωση των επιτυχόντων της Φάσης Α, συμμετέχουν μόνον οι μη εισαχθέντες κατά την Φάση Α και οι επιλογές τους περιορίζονται σε όσα Τμήματα απέμειναν κενές θέσεις από την Φάση Α. Οι βάσεις εισαγωγής παραμένουν σταθερές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν επηρεάζεται επ’ ουδενί η προετοιμασία των φετινών υποψηφίων στις Πανελλαδικές εξετάσεις, καθώς οι αλλαγές δεν αφορούν τα προς εξέταση μαθήματα, την ύλη ή οτιδήποτε αφορά στην προετοιμασία τους. Αφορούν μόνο την κατάταξή τους στις σχολές προτίμησής τους, αφού έχουν εκδοθεί τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων.

Γ. Ρυθμίσεις για τη θέσπιση ορίου φοίτησης
Προτείνεται όριο φοίτησης το Ν + ½Ν, όπου Ν το ελάχιστο πλήθος των ετών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των σπουδών. Για παράδειγμα, όπου η ελάχιστη διάρκεια φοίτησης είναι 4 έτη, το όριο φοίτησης επεκτείνεται κατά 2. Όπου η ελάχιστη διάρκεια φοίτησης είναι 6 έτη, το όριο φοίτησης επεκτείνεται κατά 3. Η ρύθμιση θα ισχύσει για τους νεοεισερχόμενους φοιτητές, ενώ για τους ήδη φοιτούντες θα υπάρξουν μεταβατικές προβλέψεις. Εξαιρέσεις θα υπάρξουν για περιπτώσεις εργασίας/μερικής φοίτησης, για σοβαρούς λόγους υγείας ή για άλλους εξαιρετικούς λόγους. Θωρακίζεται, έτσι, έτι περαιτέρω το κύρος και το επίπεδο των σπουδών, βελτιώνεται ο ρυθμός αποφοίτησης (που αυτή τη στιγμή είναι ο χαμηλότερος στην ΕΕ) και ενσωματώνεται γρηγορότερα το ανθρώπινο δυναμικό στην αγορά εργασίας.

Δεύτερον, ρυθμίσεις για την περαιτέρω βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος

Η δέσμη αυτή ρυθμίσεων περιλαμβάνει τη διεύρυνση μέτρων ασφαλείας στο χώρο των ΑΕΙ, όπως η ελεγχόμενη είσοδος, την ενίσχυση των διατάξεων πειθαρχικού και ποινικού δικαίου, με τη θέσπιση ολοκληρωμένου πλαισίου, με στόχο την πρόληψη και αποτροπή πράξεων βίας και ανομίας στο Πανεπιστήμιο, και τη σύσταση ειδικής Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (ΟΠΠΙ), αποτελούμενης από αξιωματικούς και ειδικούς φρουρούς της Ελληνικής Αστυνομίας που θα υπάγονται ιεραρχικά στον Αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ. Στόχος είναι η βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος, ενός χώρου ελεύθερης διακίνησης ιδεών, απρόσκοπτης διεξαγωγής έρευνας και διδασκαλίας.

Η Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως δήλωσε: «Με αυτές τις δέσμες ρυθμίσεων, επιδιώκουμε συνολική αναβάθμιση των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος, εξασφάλιση πιο στοχευμένων και πιο ποιοτικών επιλογών για τους φοιτητές και μεγαλύτερη αυτονομία για τα Πανεπιστήμιά μας. Πρόκειται για ρυθμίσεις που εντάσσονται στο σχεδιασμό μας για την ολιστική αντιμετώπιση χρόνιων παθογενειών, αλλά και την ώθηση των Ιδρυμάτων μας σε μία ανοδική πορεία, που αξίζουν και μπορούν να επιτύχουν χάρη στο εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό τους. Τελικός ωφελούμενος, σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα και συνακόλουθα η κοινωνία μας εν συνόλω.»