Χαμένοι στα κουτάκια της φορολογικής δήλωσης και την πληθώρα διατάξεων που διέπουν την φορολόγηση επιδομάτων από τον ΟΑΕΔ είναι οι φορολογούμενοι, οι οποίοι κατακλύζουν με ερωτήματα την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.

Το συνηθέστερο ερώτημα αφορά στη φορολόγηση ή μη του επιδόματος ανεργίας το οποίο χορηγείται από τον ΟΑΕΔ.

Αν δηλωθεί λάθος, αυτό κοστίζει ακριβά, αλλά είναι επίσης λάθος να θεωρούν οι φορολογούμενοι ότι γενικά τα επιδόματα ανεργίας είναι αφορολόγητα. Υπάρχουν όρια εισοδήματος που ξεκλειδώνουν τους κωδικούς 661-662 της φορολογικής δήλωσης, τα οποία περιγράφονται αναλυτικά στις οδηγίες της ΓΓΔΕ.

Αφορολόγητο είναι το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ, μόνο στην περίπτωση όπου τα υπόλοιπα εισοδήματα του φορολογούμενου δεν ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ.

Αντίθετα, ποσά που καταβάλλονται στους δικαιούχους λόγω απώλειας του εισοδήματός τους και αντί του μισθού που θα κατέβαλαν οι εργοδότες τους ή τους δίδονται ως αμοιβή για παροχή εργασίας, χαρακτηρίζονται κανονικές αποδοχές και φορολογούνται κανονικά και με το νόμο.

Στο πλαίσιο των αναλυτικών οδηγιών που δημοσιοποίησε η ΓΓΔΕ για την ορθή αναγραφή στη φορολογική δήλωση των παροχών, επιδοτήσεων και άλλων παρεμφερών ποσών που χορηγούνται από τον Οργανισμό, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

• Τα επιδόματα ανεργίας που καταβάλλονται στους δικαιούχους δεν φορολογούνται, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του άνεργου δεν υπερβαίνει ετησίως τις 10.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά δηλώνονται στους κωδικούς 661-662, για τον υπόχρεο και την σύζυγο αντίστοιχα, του έντυπου της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1).

Στα επιδόματα – βοηθήματα ανεργίας συγκαταλέγονται τα εξής:

1. Επίδομα τακτικής ανεργίας
2. Επίδομα μακροχρόνια ανέργων
3. Ειδικό εποχικό βοήθημα
4. Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη επιδόματος ανεργίας
5. Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο του ΟΑΕΔ, που λαμβάνουν οι επί τρεις μήνες άνεργοι, όταν δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης.
6. Ειδικό βοήθημα αποφυλακισμένων, το οποίο λαμβάνουν όσοι εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας τους,
7. Επιδότηση νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας – ΕΣΠΑ, και:
8. Βοήθημα αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολουμένων, το οποίο λαμβάνουν οι αυτοαπασχολούμενοι που αποδεδειγμένα διέκοψαν το επάγγελμά τους.

• Τα ποσά που καταβάλλονται στους δικαιούχους λόγω απώλειας του εισοδήματός τους και αντί του μισθού που θα κατέβαλαν οι εργοδότες τους ή τους δίδονται ως αμοιβή για παροχή εργασίας, χαρακτηρίζονται ως κανονικές αποδοχές και θα εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στους κωδικούς 301-302 για υπόχρεο-σύζυγο αντίστοιχα, αν ο φορέας έχει αποστείλει ηλεκτρονικό αρχείο ή θα συμπληρώνεται από τους υπόχρεους στους κωδικούς 343-344 αν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.

Τέτοια ποσά είναι:

1. Παροχές λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, που είναι η πληρωμή μέρους ανεξόφλητων αποδοχών, όταν οι εργοδότες περιέλθουν σε κατάσταση παύσεως εργασιών ή αναστολής πληρωμών, ή έχουν κηρυχτεί σε πτώχευση, ή έχουν τεθεί σε εκκαθάριση.
2. Επίδομα διαθεσιμότητας, το οποίο είναι το 10% του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των δύο τελευταίων μηνών υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης, όταν ο εργοδότης θέσει τους εργαζόμενους σε διαθεσιμότητα.
3. Αποδοχές ωφελούμενων Προγραμμάτων Κοινωφελούς εργασίας, οι οποίες δίδονται έναντι παρασχεθείσας εργασίας.

• Η Ειδική Παροχή Προστασίας της Μητρότητας, η οποία καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ κατά το διάστημα που οι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ μητέρες έχουν λάβει 6 μήνες άδεια μετά από συμφωνία με τον εργοδότη τους βάσει της σχετικής γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (278/2012), αποτελεί εισόδημα απαλλασσόμενο από το φόρο. Τα καταβληθέντα ποσά είτε εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στους κωδικούς 619-620, αν ο φορέας έχει αποστείλει ηλεκτρονικό αρχείο, είτε θα συμπληρώνονται από τους υπόχρεους στους κωδικούς 659-660.
• Η Συμπληρωματική Παροχή Μητρότητας, καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ σε ασφαλισμένες του ΙΚΑ αντί της μαιευτικής περίθαλψης, ως συμπληρωματική παροχή αυτής που χορηγείται από το ΙΚΑ ως επίδομα κυοφορίας και λοχείας. Με βάση γνωμοδότηση του ΝΣΚ (375/2009) το επίδομα που δίδεται από το ΙΚΑ, χορηγείται για κάλυψη δαπανών και δεν είναι εισόδημα. Κατ” ανάλογη εφαρμογή, η παροχή που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ ως συμπλήρωμα της περίπτωσης αυτής, δεν αποτελεί εισόδημα, δεν καλύπτει αντικειμενικές δαπάνες και συνεπώς δεν συμπληρώνεται στη δήλωση, επειδή καταβάλλεται εφάπαξ και η πηγή προέλευσής της εξαντλείται με τον τοκετό. Επομένως, δεν συμπεριλαμβάνονται στις αμοιβές για τις οποίες υπάρχει υποχρέωση ηλεκτρονικής υποβολής αρχείου βεβαιώσεων.
• Οι άνεργοι του Ενιαίου Ταμείου Προσωπικού Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ΕΤΑΠ – ΜΜΕ) και του Γραφείου Εύρεσης Ναυτικής Εργασίας (ΓΕΝΕ) εξομοιώνονται φορολογικά με τους άνεργους του ΟΑΕΔ και ως εκ τούτου φορολογικά αντιμετωπίζονται το ίδιο.