Γράφει η Γιώτα Κοζομπόλη*

Σε αντίθεση με το πρόσφατο παρελθόν, η κεντρική και μόνιμη επιδίωξη της κυβερνητικής πολιτικής είναι η έμπρακτη προστασία της πρώτης κατοικίας και της συντριπτικής πλειοψηφίας των δανειοληπτών. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι και η τελευταία πρωτοβουλία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων [ΤΠ&Δ] να μειώσει τα επιτόκια στους μισούς δανειολήπτες και σε άλλους να παγώσει ένα μέρος του κεφαλαίου. Από τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις θα επέλθει μείωση στα δάνεια  145.000 δανειοληπτών συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ και. Ρύθμιση,  εκτιμάται ότι θα υπάρξουν οφέλη για κάθε δανειολήπτη της τάξης των 3.000 έως 4.500 ευρώ ετησίως.

Το ΤΠ&Δ ήταν παραδοσιακά το πιστωτικό ίδρυμα χρηματοδότησης της αγοράς κατοικίας του δημόσιου και δημοτικού υπάλληλου. Το κύριο κριτήριο ήταν το ύψος του μισθού και το ανώτατο όριο αποπληρωμής τα 30 χρόνια. Φυσικά, σε αντίθεση με τα θαλασσοδάνεια προς τα κόμματα και τα ΜΜΕ, που δίνονταν χωρίς πραγματικές διασφαλίσεις, το ακίνητο υποθηκεύονταν και υπήρχε σχεδόν απόλυτη εξασφάλιση.

Στο παρελθόν, σε 40.000 υπολογίζονται τα στεγαστικά και επισκευαστικά δάνεια του ΤΠ&Δ που τιτλοποιήθηκαν από το 2006, χωρίς να ενημερωθούν οι δανειολήπτες πληροφορήθηκαν, όταν ζήτησαν να υπαχθούν σε κάποια ρύθμιση (επιμήκυνση, περίοδο χάριτος, καταβολή μόνο τόκων κλπ) ή ζήτησαν βεβαίωση για να καταθέσουν αίτηση υπαγωγής στο νόμο 3869/2010, για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.

Το ΤΠΔ στα έγγραφα αιτήματα διαμαρτυρίας δανειοληπτών (που υποβλήθηκαν και μέσω του Συνηγόρου του καταναλωτή), απάντησε, ότι δεν ήταν υποχρεωμένο να τους ενημερώσει, επικαλούμενο σχετικό νόμο και αποφάσεις του τότε υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, Γ. Αλογοσκούφη. “Οι απαιτήσεις από το στεγαστικό δάνειο που χορήγησε το ΤΠ&Δ έχουν τιτλοποιηθεί, βάσει των διατάξεων του Ν.3453/2006 και των υπ΄ αριθμ. 2/38581/9004/20-7-2006 και 2/48545/0094/28-8-2006 αποφάσεων του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών», ήταν η απάντηση του ΤΠ&Δ.

Να σημειωθεί, ότι με απόφαση του υπ. Οικ. Γ. Αλογοσκούφη το ΤΠ&Δ έκανε το 2006 την πρώτη τιτλοποίηση 28.216 στεγαστικών δανείων δημοσίων υπαλλήλων, στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, ύψους 950 εκατ. ευρώ, τα οποία πώλησε έναντι 500 εκατ. ευρώ και υπέγραψε τη σχετική σύμβαση με την JP Morgan και την Εθνική Τράπεζα. Είχε προγραμματιστεί και ακόμη μία τιτλοποίηση το 2009, αλλά δεν πραγματοποιήθηκε. Άρα οι υπόλοιπες τιτλοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν από τις μετά το 2009 κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ.

Αυτά στο παρελθόν. Σήμερα, σε εφαρμογή της γενικότερης πολιτικής της παρούσας κυβέρνησης να φτιάξει ένα δίχτυ προστασίας γύρω από την πρώτη κατοικία και τους αδύνατους δανειολήπτες, συνεχίζει, αυτή τη φορά, με την ρύθμιση των δανείων που έχουν χορηγηθεί από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Με τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις ευνοούνται τόσο οι δανειολήπτες που είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται  στα χρόνια της κρίσης, όσο και οι συνεπείς δανειολήπτες, που παρά τις δυσκολίες εξυπηρετούν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Για τον προσδιορισμό της ενδεδειγμένης κατά περίπτωση λύσης θα εφαρμόζονται κατά σειρά οι τεχνικές που προβλέπονται από την Τράπεζα της Ελλάδος για όλο το τραπεζικό σύστημα και ειδικότερα η επιμήκυνση του δανείου, η δραστική μείωση του επιτοκίου και η αποπληρωμή μέρους του κεφαλαίου με μειωμένο επιτόκιο και πάγωμα του υπόλοιπου κεφαλαίου για διάστημα δέκα ετών.

Προβλέπεται η μεσοσταθμική μείωση επιτοκίου κατά 2 ,3% για το 48% των δανείων. Για παράδειγμα δανειολήπτης με δάνειο 100.000 ευρώ, υπολειπόμενης διάρκειας 20 ετών με ισχύον επιτόκιο εκτοκισμού 4,8%, σήμερα πληρώνει δόση 649 ευρώ τον μήνα και με τις νέες ρυθμίσεις μπορεί να πληρώνει 390 ευρώ τον μήνα (μέσω επιμήκυνσης κατά 10 έτη και μείωσης επιτοκίου σε 2,4%). Δηλαδή θα έχει μείωση μηνιαίας δόσης κατά 259 ευρώ και συνολικό ετήσιο όφελος 3.108 ευρώ.

Εάν ο εν λόγω δανειολήπτης, λόγω χαμηλού οικογενειακού εισοδήματος, ενταχθεί στη λύση που θα προβλέπει και πάγωμα του 30% του κεφαλαίου, τότε η μηνιαία δόση του μπορεί να φτάσει σε 273 ευρώ τον μήνα, δηλαδή θα έχει μηνιαίο όφελος από διαφορά δόσεων 376 ευρώ και ετήσιο 4.512 ευρώ.

Για το υπόλοιπο 52% των δανείων, στα οποία δεν θα εφαρμοστούν λύσεις που οδηγούν άμεσα σε μείωση του κόστους δανεισμού, προβλέπεται να υπάρχει επιβράβευση των απόλυτα συνεπών δανειοληπτών με προβλεπόμενη μεσοσταθμική μείωση επιτοκίου που, για το τρέχον εξάμηνο, θα είναι της τάξεως του 1%.Για παράδειγμα απόλυτα συνεπής δανειολήπτης με δάνειο 100.000 ευρώ, ανεξαρτήτως υπολειπόμενης διάρκειας, θα έχει όφελος τόκων τάξεως 1.000 ευρώ ετησίως.

Με αυτό τον τρόπο και το δημόσιο συμφέρον διασφαλίζεται και ένας βαθμός δικαιοσύνης αποδίδεται σε αυτούς που ήταν συνεπείς και έκαναν τις απαραίτητες θυσίες για να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.

*Δικηγόρος  – Βουλευτής Μεσσηνίας ΣΥ.ΡΙΖ.Α