«Η έξοδος από την στενή δημοσιονομική επιτροπεία των μνημονίων επιβάλλει την επανεξέταση και αντιμετώπιση του φλέγοντος ζητήματος των παλαιών οφειλών στον ΟΑΕΕ»
Άρθρο -ανάλυση για την κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην χώρα μας και την ανάγκη επανεξέτασης και αντιμετώπισης του φλέγοντος ζητήματος των παλαιών οφειλών των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ, την περίοδο 2009-2016, υπογράφει ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης.
Ακολουθεί το άρθρο:
Είναι σε όλους μας γνωστή η κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην χώρα μας. Πολλές χιλιάδες επιχειρήσεις έκλεισαν στα χρόνια της κρίσης, ενώ χάθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, αποδυναμώνοντας την οικονομία καθώς αποτελούν την ραχοκοκαλιά της.
Έχοντας λάβει πολλά μηνύματα από ελεύθερους επαγγελματίες, ασφαλισμένους στον τέως ΟΑΕΕ κι επιστολές από εμπορικούς συλλόγους και κινήσεις ασφαλισμένων, θεωρώ ότι η έξοδος από την στενή δημοσιονομική επιτροπεία των μνημονίων επιβάλλει την επανεξέταση και αντιμετώπιση του φλέγοντος ζητήματος των παλαιών οφειλών στον ΟΑΕΕ, στα πλαίσια της δρομολόγησης της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους την περίοδο της κρίσης αποτέλεσε η στάση του παλιού ΤΕΒΕ – ΟΑΕΕ απέναντι στους ασφαλισμένους του. Ενώ έχανε η χώρα το 25% του ΑΕΠ, ο ΟΑΕΕ συνέχιζε να τους χρεώνει με υπέρογκες τεκμαρτές εισφορές, σαν να μην υπήρχε η κρίση και να μην έχουν μειωθεί δραματικά τα εισοδήματα τους . Επίσης σταμάτησε να τους παρέχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ως οφειλέτες, παρότι τους την χρέωνε.
Αποτέλεσμα: Από το 2009 και μετά οι ασφαλισμένοι αδυνατούσαν μαζικά να πληρώσουν το ταμείο τους ενώ ήδη μεταξύ 2006-2009 επί κυβέρνησης ΝΔ είχαν κληθεί ήδη να καταβάλλουν εισφορές αυξημένες κατά 25%. Σήμερα 580.000 ελεύθεροι επαγγελματίες οφείλουν περίπου 15 δισ. Από αυτούς, οι 250.000 περίπου έχουν κλείσει τις επιχειρήσεις τους και σχεδόν 40.000 αδυνατούν να πάρουν σύνταξη λόγω οφειλών.
Από τα αναλυτικά στατιστικά που εκδίδει κάθε τρίμηνο το ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών) προκύπτει ότι ο κύριος όγκος οφειλών των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ δημιουργήθηκε μετά το 2009. Δηλαδή, από τα 15 περίπου δισ. χρέος που οφείλουν οι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ (κύρια οφειλή μαζί με τόκους και προσαυξήσεις), το 80% περίπου αφορά στην περίοδο 2009 – 2016.
Την ίδια περίοδο, ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες πάρθηκαν μέτρα προστασίας υπέρ των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, μετά από αντίστοιχες εκθέσεις του ΟΟΣΑ που διαπίστωναν τη συρρίκνωσή τους, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2008 και μετά, στην Ελλάδα οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές τις έκλεισαν.
Το ερώτημα είναι: Πώς μπορεί σήμερα να αναστραφεί η πτωτική πορεία της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, όταν της έχουν φορτωθεί τόσα βάρη λόγω κρίσης και άδικης υπερχρέωσης του ΟΑΕΕ; Πώς μπορεί να έρθει η πολυπόθητη ανάπτυξη όταν οι επιχειρήσεις αυτές, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι μπλοκαρισμένοι σε έναν φαύλο κύκλο χρεών, περιορίζοντας και τις θέσεις εργασίας;
Ας δούμε την κατάσταση μέχρι τώρα και ποιες είναι οι δόκιμες ή εφικτές λύσεις.
Με την διόγκωση των χρεών των μικρομεσαίων, ο ΟΑΕΕ άρχισε να τους διώκει και ποινικά για τις οφειλές της αυτασφάλισής τους και να τους οδηγεί σε επαχθείς ρυθμίσεις της οφειλής τους. Οι επαγγελματίες το δέχονταν αναγκαστικά, είτε για να αποφύγουν την δίκη, είτε για να θεωρήσουν βιβλία, είτε για να έχουν δικαίωμα σε έργα Δημοσίου και προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης. Έδιναν μια μεγάλη προκαταβολή, συχνά με δανεικά, άντεχαν για λίγες δόσεις και ξαναγύριζαν στην πρότερη κατάσταση χρέους, αφού η προκαταβολή τους πήγαινε στους τόκους και δεν είχαν δουλειά λόγω κρίσης . Ύστερα έχαναν ξανά της ενημερότητα τους. Λίγοι μπόρεσαν να τηρήσουν τις δυσβάσταχτες υποχρεώσεις και μόνο μερικές χιλιάδες ανταποκρίθηκαν στις ρυθμίσεις.
Το άδικο αυτό ασφαλιστικό σύστημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες καταργήθηκε το 2016 επί ΣΥΡΙΖΑ με την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού και την δημιουργία του ΕΦΚΑ που έφερε επιτέλους αναλογικές χρεώσεις στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών – επί του πραγματικού εισοδήματος. Το 80% των επαγγελματιών πληρώνει έκτοτε τα μισά, έως το ένα τρίτο των προηγούμενων εισφορών, ενώ έχει εξαγγελθεί για το 2019 η περαιτέρω μείωσή τους στο 13,35% του εισοδήματος, μετά την έξοδο της χώρας από την ασφυκτική επιτροπεία.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες ωστόσο, παραμένουν ακόμη δέσμιοι της κληρονομιάς του παλιού ΟΑΕΕ. Αδυνατούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους όσο αυτές περιέχουν τα τεκμαρτά χαράτσια και τα επί αυτών πρόστιμα, τις προσαυξήσεις αλλά και τις επί πλέον εισφορές για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που χρεωνόταν αλλά δεν προσφερόταν στους χωρίς ενημερότητα, δηλαδή την συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων.
Η σημερινή ΝΔ που καυχιέται ότι αποτελεί «το κόμμα της επιχειρηματικότητας» δεν είναι τυχαίο ότι σιωπά για τους υπεύθυνους που επέφεραν αυτό το τεράστιο πλήγμα στους ελεύθερους επαγγελματίες και στην οικονομία. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, τηρούν σιγή ιχθύος για το φλέγον ζήτημα του επανυπολογισμού των χρεών αφού αυτό ενέχει και πολιτικές και διοικητικές ευθύνες για τα στελέχη τους, που παραμένουν σε ηγετικές θέσεις σε αυτά τα κόμματα. Οι ίδιοι δεν αποπληρώνουν τα δάνεια των κομμάτων τους, αλλά φόρτωναν με διώξεις τους ελεύθερους επαγγελματίες που άδικα είχαν υπερχρεώσεις.
Ας σημειωθεί επίσης κάτι πολύ σημαντικό, καθώς εκκρεμούν πολλές δίκες ασφαλισμένων κατά του ΟΑΕΕ, ότι οι εισφορές αυτές θεωρούνται παράνομες και αντισυνταγματικές σύμφωνα με πολυσέλιδη γνωμοδότηση από τον έγκριτο Συνταγματολόγο Αντώνη Μανιτάκη, καθηγητή συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Παν/μιο Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τον κορυφαίο νομικό κ. Ακρίτα Καϊδατζή.
Ποιες λύσεις δρομολογούνται σήμερα;
-
Η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί εγκαίρως στην ΔΕΘ του 2016 με δέσμευση του πρωθυπουργού να ικανοποιήσει με την έναρξη του ΕΦΚΑ (1/1/2017) το πάγιο αίτημα παγώματος και επανεξέτασης των οφειλών υπό το πρίσμα της αναλογικότητας. Η δυσκολίες των αξιολογήσεων όμως εμπόδισαν κάτι τέτοιο να πραγματοποιηθεί έως σήμερα.
-
Σήμερα, με την έξοδο της χώρας από την επιτροπεία και την ύπαρξη μεγαλύτερου βαθμού οικονομικής ελευθερίας, η κυβέρνηση έχει θέσει στις προτεραιότητές της και την ικανοποίηση του δίκαιου αιτήματος επανυπολογισμού των εισφορών για τα χρόνια 2009-2016 πριν ανακοινωθούν οι νέες ρυθμίσεις οφειλών. Στο υπουργείο Εργασίας, εξ όσων γνωρίζω, μελετούν μια λύση με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις προτάσεις επανυπολογισμού από κοινωνικούς φορείς και συνδικάτα επαγγελματιών.
-
Πρόκειται για ένα αίτημα δίκαιο αλλά και για απόδοση ηθικής και οικονομικής δικαιοσύνης. Μια λύση επανόρθωσης στους πολύπαθους μικρομεσαίους, που αποτελούν τον κύριο μοχλό της Ελληνικής παραγωγικότητας θα διευκολύνει την επανεκκίνηση της επιχειρηματικότητας για δεκάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες. Θα σημάνει επίσης την επανενεργοποίηση των παγωμένων ΑΦΜ και άρα έσοδα για τα ταμεία και το κράτος Πρόνοιας. Την δυνατότητα ρύθμισης για την πλειοψηφία των επαγγελματιών αλλά και διατήρηση της ρύθμισης, για να αυξηθεί το ΑΕΠ και να μειωθεί η ανεργία αφού η επαναδραστηριοποίηση χιλιάδων επαγγελματιών θα ενισχύσει τις θέσεις εργασίας, κάτι που με λίγα λόγια θα σημάνει ανάπτυξη. Ανάπτυξη ενδογενή και σταθερή, στηριγμένη στον πολύτιμο παραγωγικό ιστό της χώρας.
-
Σε συνδυασμό με τη θεσμοθέτηση ενός ακατάσχετου ορίου στον επαγγελματικό λογαριασμό, για λόγους λειτουργικών εξόδων της επιχείρησης, θα αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό και το πρόβλημα των κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς λόγω παλιών οφειλών, γεγονός που εξωθεί πολλούς στη μαύρη οικονομία, στερώντας πόρους από τα δημόσια ταμεία.
-
Η αποκατάσταση οφειλών εισφορών Υγείας στους ασφαλισμένους οφειλέτες με τον επανυπολογισμό θα ανοίξει τον δρόμο συνταξιοδότησης σε όσους πληρούν τα κριτήρια, αλλά λόγω υπέρβασης του ορίου των 20.000 ευρώ σε οφειλές, έχουν βρεθεί σε ομηρεία, στερούμενοι στοιχειωδών πόρων επιβίωσης στην τρίτη ηλικία, καθώς τους στερείται το δικαίωμα της σύνταξης.
-
Χρειάζεται τέλος μια προσαρμογή της ασφαλιστικής πρακτικής με βάση το Ευρωπαϊκό κεκτημένοισότητας και δικαιοσύνης στο επιχειρείν. Για να γίνει πράξη ακόμη ένα δίκαιο αίτημα των ασφαλισμένων επαγγελματιών μετά την αποποινικοποίηση των οφειλών, που έκανε πράξη ο ΣΥΡΙΖΑ, την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στους ανασφάλιστους και την διπλή μείωση των εισφορών (αφενός με την θέσπιση της αναλογικότητας κι αφετέρου με την μείωση του ποσοστού επί του εισοδήματος).
Παραπομπή