Γράφει ο Βασίλης Κοσμόπουλος
Ως MasterPlan χαρακτηρίζεται το συνολικό σχέδιο αναβάθμισης και αναμόρφωσης της ευρύτερης περιοχής του λιμένα Καλαμάτας που ξεκινά από το Δυτικό Όριο της οδού Ψαρών και καταλήγει στον ανατολικό λιμενοβραχίονα λίγο μετά την οδό Ηρώων.
Η διαδικασία για την εκπόνηση του MasterPlan του λιμένα Καλαμάτας ξεκίνησε το 2008 και ολοκληρώθηκε το 2012 με την έκδοση του ΦΕΚ 386/ΑΑΠ/10-12-12. Με το συγκεκριμένο ΦΕΚ, που είναι Απόφαση του Προέδρου Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων, εγκρίνονται τα έργα που αφορούν τον χώρο του κυρίως λιμένα και δεν εγκρίνονται τα προτεινόμενα έργα στο χώρο του προλιμένα. Επίσης ζητείται η τροποποίηση της προμελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΠΠΕ) του MasterPlan ώστε να εναρμονίζονται με τα νέα δεδομένα που προέκυψαν από την παραπάνω διαδικασία.
Στη συνέχεια, αφού πραγματοποιήθηκαν οι αλλαγές, τις οποίες υπέδειξε η επιτροπή σχεδιασμού και ανάπτυξης λιμένων, το Λιμενικό Ταμείο Καλαμάτας ως φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένος όφειλε να προβεί στην επικαιροποίηση του MasterPlan καθώς η διαδικασία αυτή προβλέπεται, εκ του νόμου 4150/2013 (ΦΕΚ Α 102/2013), για λιμάνια που χαρακτηρίζονται ως διεθνούς ενδιαφέροντος ή εθνικής σημασίας. Το λιμάνι της Καλαμάτας χαρακτηρίζεται ως εθνικής σημασίας.
Η μελέτη επικαιροποίησης του MasterPlan προκηρύχθηκε από τη Διεύθυνση Λιμενικών Υποδομών του υπουργείου Υποδομών το 2016 και στη συνέχεια ακολούθησε διαβούλευση, με τους αρμόδιους φορείς, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την υπ’ αριθμόν 101/2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας. Η παραπάνω απόφαση περιέχει μια σειρά απόψεων και προτάσεων που έλαβαν υπόψη οι μελετητές προκειμένου να συνταχθεί η μελέτη της επικαιροποίησης.
ΟΡΟΙ ΔΟΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ
Το ΦΕΚ 386/ΑΑΠ/10-12-12 που ενέκρινε, αρχικά, το Προγραμματικό Σχέδιο του λιμένα δεν περιείχε περιγραφές και αναφορές όρων δόμησης και χρήσεων γης. Στο MasterPlan αναφέρεται και περιγράφεται η παρουσία κτηριακών εγκαταστάσεων, απαραίτητων για την λειτουργία ορισμένων δομών και χρήσεων του λιμένα όπως για παράδειγμα η παρουσία αποθήκης που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των μεγάλων ιδιωτικών γιότ ή η δημιουργία ναυταθλητικών εγκαταστάσεων στον προλιμένα.
Για τους όρους δόμησης και χρήσης γης, ταυτόχρονα με την διαδικασία της επικαιροποίησης, θα εκδοθεί προεδρικό διάταγμα, από το Υπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο θα καθορίζει πλήρως τα επιτρεπόμενα πολεοδομικά μεγέθη. Αυτή τη στιγμή υπάρχει η πρόταση των μελετητών του Υπουργείου που ορίζει τέσσερα Λ.Ο.Τ. (Λιμενικά οικοδομικά τετράγωνα).
Το Λ.Ο.Τ. 1 αφορά περιοχή στο δυτικό τμήμα του Λιμένα και τμήμα της προκυμαίας, που συνηθίζεται να αποκαλείται ως “χιλιόμετρο”, στην οποία πρόκειται ναι δημιουργηθούν δομές ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων. Οι προτεινόμενες, επιτρεπόμενες, χρήσεις γης αφορούν λιμενική εμπορική και επιβατική δραστηριότητα καθώς και βοηθητικές χρήσεις. Το MasterPlan προβλέπει, για την εν λόγο περιοχή, κατασκευή σταθμού εξυπηρέτησης κρουαζιερόπλοιων και υδροπλάνων (χώρος αναμονής επιβατών, εκδοτήρια εισιτηρίων, γραφεία διοίκησης, εγκαταστάσεις υγιεινής), περίπτερο εκθέσεων προϊόντων, εμπορικά καταστήματα, υποσταθμό Η/Μ καθώς και δυο φυλάκια εισόδου εξόδου. Η προτεινόμενη από τους μελετητές μέγιστη δόμηση των 1000,00 τ.μ πρέπει να περιορισθεί στα 640,00 τ.μ., εκ των οποίων 300,00 τ.μ. θα αποτελούν υπόστεγο χώρο, καθώς πιστεύουμε ότι το εμβαδόν αυτό είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό για τις απαιτούμενες κατασκευές οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τους αναφερόμενους όρους χρήσεων γης.
Το Λ.Ο.Τ. 2 περιλαμβάνει την ευρύτερη περιοχή που βρίσκεται το κτήριο του Λιμεναρχείου και το Πάρκο του Λιμενικού. Οι χρήσεις γης παραμένουν ίδιες με αυτές που ορίζονται για το Λ.Ο.Τ 1. Αξίζει να αναφερθεί πως προβλέπεται η διατήρηση του κτιρίου Λιμεναρχείου – ΕΛΤΑ – Τελωνείου, του κτιρίου του Λιμενικού Ταμείου, της Πλάστιγγας, του Περιπτέρου και της Στέγης Λιμενεργάτη. Οι παραπάνω κτηριακές δομές στο σύνολο τους ανέρχονται σε δόμηση 4120,00 τ.μ. και συμφωνούμε με την πρόταση για την κατασκευή αποθήκης επιφάνειας 700,00 τ.μ. Η μέγιστη προτεινόμενη από τους μελετητές δόμηση ορίζεται σε 6000,00 τ.μ. κάτι που σημαίνει ότι το υπόλοιπο δόμησης, που υπολογίζεται σε 1180 τ.μ., θεωρούμε ότι δεν είναι αναγκαίο σε μία περιοχή που καταλαμβάνεται κυρίως από τις υφιστάμενες δομές και το Πάρκο του Λιμενικού. Ως εκ τούτου είναι απαραίτητο να απαγορευθεί ρητά κάθε είδους δόμηση στην περίμετρο που ορίζει το Πάρκο του Λιμενικού.
Το Λ.Ο.Τ. 3 απαντάται στην περιοχή του λιμένα όπου βρίσκονται σήμερα οι αποθήκες του Λιμανιού και στο τμήμα του λιμένα που προβλέπεται να φιλοξενήσει τα μεγάλα γιότ αναψυχής. Οι χρήσεις γης αφορούν θαλάσσιο τουρισμό και βοηθητικές χρήσης. Και σε αυτό το σημείο θα πρέπει να διευκρινιστούν περεταίρω οι προβλεπόμενες επιτρεπόμενες χρήσεις και να οριστούν με μεγαλύτερη σαφήνεια. Η επιτρεπόμενη δόμηση ανέρχεται σε 1300,00 τ.μ. Εάν αφαιρεθούν οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις, που πρόκειται να διατηρηθούν, (υποσταθμός ΔΕΗ) και αυτές που πρόκειται να κατασκευαστούν για το απαραίτητο Κτήριο εξυπηρέτησης Μαρίνας εμβαδού 300,00 τ.μ.(εκ των οποίων τα 100 τ.μ. να αποτελούν υπόστεγο χώρο) απομένουν 900,00 τ.μ. δόμησης σύμφωνα με την πρόταση των μελετητών. Όπως είναι εύλογο η προκύπτουσα πρόσθετη δόμηση είναι και εδώ αδικαιολόγητη. Για το λόγο αυτό θα πρέπει με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο να απαγορευτεί κάθε είδους δόμηση στην προβλήτα προκειμένου να αποτελεί χώρο περιπάτου των επισκεπτών και των συνδημοτών μας.
Τέλος το Λ.Ο.Τ. 4 καλύπτει μια μεγάλη, σε εύρος περιοχή, που ξεκινά δυτικά από το τμήμα του λιμένα που συνορεύει με το τρίτο λιμενικό οικοδομικό τετράγωνο, περιλαμβάνει τον προλιμένα που θα λειτουργούν οι ναυταθλητικές εγκαταστάσεις και καταλήγει στο ανατολικότερο τμήμα του λιμανιού, στον υπήνεμο μώλο. Οι προτεινόμενες επιτρεπόμενες χρήσεις γης είναι τουρισμός , Αναψυχή, Ναυταθλητισμός, Αλιευτική δραστηριότητα και Βοηθητικές χρήσεις. Η επιτρεπόμενη ,σύμφωνα με τους μελετητές, δόμηση είναι 2.200,00 τ.μ. και εάν αφαιρεθούν οι υφιστάμενες και μελλοντικές κατασκευές συνολικού εμβαδού 1560,00 τ.μ., απομένουν 640,00 τ.μ. προς εκμετάλλευση. Για ακόμα μια φορά παρατηρείται ιδιαίτερα αυξημένος συντελεστής δόμησης ο οποίος δεν είναι απαιτητός καθώς οι όποιες κατασκευές αντιστοιχούν στα τετραγωνικά αυτά μέτρα θα είναι σε βάρος της ορατότητας του θαλασσίου μετώπου από την οδό Ναυαρίνου. Επομένως είναι σαφές πως θα πρέπει στην περιοχή του προλιμένα εκτός από τις εγκαταστάσεις των ναυταθλητικών ομίλων και τις αποθήκες των αλιέων, συνολικού εμβαδού 1.560,00 τ.μ , να απαγορευτεί κάθε άλλη δόμηση προκειμένου να μην εμποδίζεται η ορατότητα από την οδό Ναυαρίνου και να μπορούν οι επισκέπτες να κινούνται ανεμπόδιστα απολαμβάνοντας την ειδυλλιακή θέα του Μεσσηνιακού Κόλπου. Ο ανατολικός υπήνεμος μώλος μπορεί να αξιοποιηθεί για τον ελλιμενισμό των βαρκών των αλιέων με τις θέσεις ελλιμενισμού να μπορούν να αυξηθούν με την προσθήκη εγκάρσιων πλωτών εξεδρών.
Επιπρόσθετα οφείλουμε να επαναφέρουμε την πρόταση του Δήμου για αποδέσμευση του Πάρκου του Λιμενικού και των οδών Αναλήψεως και Ψαρών από τη Χερσαία Ζώνη του Λιμένος (Λ.Ο.Τ. 2). Εάν αυτό δεν επιτευχθεί να επιμείνουμε για την ρύθμιση της κυκλοφορίας στις πιο πάνω αναφερθείσες οδούς σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη του Δήμου.
Τέλος πρέπει να διασφαλιστεί, με μικρούς διαύλους επικοινωνίας με την ανοικτή θάλασσα, η ανακύκλωση των υδάτων στη δεξαμενή του λιμένα προς αποφυγή έντονης ρύπανσης ,γεγονός το οποίο σήμερα εξυπηρετείται λόγω του εκτεταμένα ανοιχτού νοτιοανατολικού μετώπου στην είσοδο του.
Τοποθέτηση του κ. Κοσμόπουλου για το master plan του λιμανιού.
