Άνοδο 6% στο πραγματικό αγροτικό εισόδημα ανά μονάδα εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει η Κομισιόν για την επόμενη δεκαετία (2014-2024). Βέβαια, όπως σημειώνεται στη σχετική έκθεσή της, το νούμερο αυτό της αύξησης του αγροτικού εισοδήματος κρύβει δύο αντιτιθέμενες παραμέτρους.
Κλείνει η ψαλίδα για το εισόδημα των αγροτών μεταξύ των παλιών κρατών μελών της ΕΕ των 15 και των νέων, σύμφωνα με την έκθεση.
Από τη μία πλευρά, συνολικά το αγροτικό εισόδημα σε πραγματικούς όρους μειώνεται, καθώς τα κόστη παραγωγής αυξάνονται σε γρηγορότερο ρυθμό από ότι οι τιμές παραγωγής. Από την άλλη πλευρά, μεγάλος αριθμός εργατών φεύγει από τον κλάδο ως αποτέλεσμα των διαρθρωτικών αλλαγών.
Επίσης αν και, το κενό στο εισόδημα των αγροτών μεταξύ των παλιών κρατών μελών της ΕΕ των 15 και των νέων της ΕΕ των 13 κλείνει σιγά-σιγά, συνεχίζει να υφίσταται.
Οι πληροφορίες που αντλεί η Κομισιόν για τις αγροτικές αγορές της ΕΕ και το εισόδημα βασίζονται σε σχετικές υποθέσεις που έχουν να κάνουν με το μακροοικονομικό μέλλον (τιμή πετρελαίου, πληθυσμός στην ΕΕ που εκτιμάται κοντά στα 510 εκατ. και θα συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμό +0,1% ετησίως, το ευρώ είναι για την ώρα αποδυναμωμένο σε σχέση με το δολάριο οπότε τα ευρωπαϊκά προϊόντα είναι πιο ανταγωνιστικά, όμως η Κομισιόν προβλέπει ότι θα ενισχυθεί και η ισοτιμία θα είναι 1,37USD/EUR το 2024), τις αγορές και τις πολιτικές.
Οπότε σε γενικές γραμμές, οι αξιωματούχοι της Κομισιόν υποθέτουν ότι οι καιρικές συνθήκες θα είναι φυσιολογικές, οι αποδόσεις σταθερές και δεν θα υπάρχουν αναταραχές στις αγορές (πχ. κρούσματα ασθενειών σε ζώα, ζητήματα ασφάλειας τροφίμων, κλπ). Αυτές οι υποθέσεις περιλαμβάνουν μια ομαλή ανάπτυξη των αγορών, όμως στην πραγματικότητα (ειδικά τα τελευταία χρόνια) οι αγορές είναι πιο μεταβλητές.
Έτσι, καιρικά φαινόμενα όπως το El Niño, καταστροφές σοδειών και η επίδραση των χαμηλών τιμών ενέργειας στις ΗΠΑ και τον Καναδά και η ανταγωνιστικότητά τους στις παγκόσμιες αγορές επηρεάζουν τα αγροτικά εμπορεύματα.
Ειδικότερα, παράγοντες που θα επηρεάσουν την αγορά αγροτικών προϊόντων και το εισόδημα των παραγωγών:
Λήξη των ποσοστώσεων στο γάλα: Οι ποσοστώσεις στο γάλα καταργούνται τον Απρίλιο του 2015.
Λήξη των ποσοστώσεων στη ζάχαρη: Οι ποσοστώσεις στη ζάχαρη και στην ισογλυκόζη καταργούνται τον Οκτώβριο του 2017.
Μηχανισμοί παρέμβασης: έως 3 εκατομμύρια τόνους ετησίως μαλακού σιταριού, 50.000 τόνους βουτύρου και 109.000 τόνους αποκορυφωμένου γάλακτος σε σκόνη μπορούν να αγοραστούν κάθε έτος σε σταθερές τιμές παρέμβασης. Πέρα από τα όρια αυτά, η παρέμβαση είναι ανοιχτή με διαγωνισμό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί επίσης να αποφασίσει να ανοίξει παρέμβαση με διαγωνισμό για τα εξής προϊόντα: σκληρό σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, ρύζι αναποφλοίωτο και βόειο κρέας.
Βασικό σύστημα αποσυνδεδεμένων ενισχύσεων: ενώ οι αποσυνδεδεμένες ενισχύσεις δεν επηρεάζουν άμεσα τις αποφάσεις για την παραγωγή, η περαιτέρω σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων σε συνδυασμό με τη νέα κατανομή των δικαιωμάτων θα οδηγήσει μερικές φορές σε σημαντικές αλλαγές στις αγροτικές επιδοτήσεις και το αγροτικό εισόδημα. Επιπλέον, η «εξωτερική σύγκλιση» θα οδηγήσει σε μια σταδιακή αύξηση των άμεσων ενισχύσεων στα νέα κράτη μέλη της ΕΕ των 13 και παράλληλα με μια μείωση στην ΕΕ των 15.
Επίσης, τέλος, λαμβάνεται υπόψη και η επίδραση που θα έχουν τα λεγόμενα μέτρα «πρασινίσματος». Ιδίως, η διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και οι περιοχές οικολογικής εστίασης. Η περιοχή των μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων ως ποσοστό της συνολικής γεωργικής έκτασης διατηρείται σταθερή κατά την περίοδο των εκτιμήσεων της Κομισιόν περίπου στο 33% (το μέσο επίπεδο της ΕΕ το 2012 και το 2013).
agronews.gr