To 1950 υ­πήρ­χαν στη Ελ­λά­δα 385 ε­ται­ρεί­ες α­πό τις ο­ποί­ες οι 263 ι­δι­ω­τι­κές με α­πλή ά­δεια, οι 54 ι­δι­ω­τι­κές με προ­νο­μια­κή ά­δεια και 58 δη­μο­τι­κές ή κοι­νο­τι­κές. Υ­πήρ­χαν και 10 ι­δι­ω­τι­κές χω­ρίς ά­δεια.

Η πρώ­τη ύ­λη που χρη­σι­μο­ποι­ού­σαν ή­ταν το πε­τρέ­λαι­ο και ο γαι­άν­θρα­κας που φυ­σι­κά ει­σά­γον­ταν α­πό το ε­ξω­τε­ρι­κό.

Η κα­τά­τμη­ση αυ­τή της πα­ρα­γω­γής, σε συν­δυα­σμό με τα ει­σα­γό­με­να καύ­σι­μα, ε­ξω­θού­σε την τι­μή του η­λε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος στα ύ­ψη (τρι­πλά­σι­ες ή και πεν­τα­πλά­σι­ες τι­μές απ” αυ­τές που ί­σχυ­αν στις Ευ­ρω­πα­ϊ­κές χώ­ρες). Το η­λε­κτρι­κό λοι­πόν ή­ταν έ­να α­γα­θό πο­λυ­τε­λεί­ας, αν και τις πε­ρισ­σό­τε­ρες φο­ρές πα­ρε­χό­ταν με ω­ρά­ριο και οι ξαφ­νι­κές δι­α­κο­πές ή­ταν σύ­νη­θες φαι­νό­με­νο.

Για να ε­ξα­πλω­θεί η η­λε­κτρι­κή ε­νέρ­γεια ο­μοι­ό­μορ­φα σε ό­λη τη χώ­ρα και για να α­ξι­ο­ποι­η­θεί α­πο­τε­λε­σμα­τι­κά τό­σο στη βι­ο­μη­χα­νί­α ό­σο και στην ύ­παι­θρο, έ­πρε­πε να υ­πάρ­ξουν οι ε­ξής προ­ϋ­πο­θέ­σεις:

– Α­ξι­ο­ποί­η­ση των εγ­χώ­ρι­ων πλου­το­πα­ρα­γω­γι­κών πό­ρων, που α­παι­τού­σε ό­μως τε­ρά­στι­ες ε­πεν­δύ­σεις, οι ο­ποί­ες δεν μπο­ρού­σαν να πραγ­μα­το­ποι­η­θούν α­πό τους με­μο­νω­μέ­νους βι­ο­μη­χά­νους πα­ρα­γω­γής ε­νέρ­γειας.
– Ε­νο­ποί­η­ση της πα­ρα­γω­γής σε ε­νια­ίο δι­α­συν­δε­δε­μέ­νο δί­κτυ­ο, ώ­στε τα φορ­τί­α να ε­πι­με­ρί­ζον­ται σε ε­θνι­κή κλί­μα­κα.
– Ύ­παρ­ξη ε­νια­ίου φο­ρέ­α που θα ε­πέ­τρε­πε τον ε­πι­με­ρι­σμό του κό­στους α­νά­με­σα στις κερ­δο­φό­ρες και ζη­μι­ο­γό­νες πε­ρι­ο­χές.
Τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις αυ­τές κά­λυ­ψε η ΔΕ­Η με τον πλέ­ον ε­πι­τυ­χή τρό­πο.

Έ­τσι τον Αύ­γου­στο του 1950 ι­δρύ­ε­ται η Δη­μό­σια Ε­πι­χεί­ρη­ση Η­λε­κτρι­σμού, για να λει­τουρ­γή­σει «χά­ριν του δη­μο­σί­ου συμ­φέ­ρον­τος» με σκο­πό τη χά­ρα­ξη και ε­φαρ­μο­γή μιας ε­θνι­κής ε­νερ­γεια­κής πο­λι­τι­κής, η ο­ποί­α μέ­σα α­πό την εν­τα­τι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση των εγ­χώ­ρι­ων πό­ρων, να κά­νει το η­λε­κτρι­κό ρεύ­μα κτή­μα και δι­καί­ω­μα του κά­θε Έλ­λη­να πο­λί­τη, στη φθη­νό­τε­ρη δυ­να­τή τι­μή.

Το αρ­χι­κό κε­φά­λαι­ο της ΔΕ­Η σχη­μα­τί­σθη­κε α­πό τα κε­φά­λαι­α σε συ­νάλ­λαγ­μα, δραχ­μές, μη­χα­νή­μα­τα, υ­λι­κά και υ­πη­ρε­σί­ες που πα­ρέ­χον­ταν α­πό το ευ­ρω­πα­ϊ­κό πρό­γραμ­μα α­νόρ­θω­σης της α­με­ρι­κα­νι­κής βο­ή­θειας, α­πό τις ι­τα­λι­κές ε­πα­νορ­θώ­σεις και α­πό κε­φά­λαι­α του κρα­τι­κού προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού.

Ό­ταν ι­δρύ­θη­κε η ΔΕ­Η το 1950, η κα­τα­νά­λω­ση α­νά κά­τοι­κο ή­ταν 88 K­wh το χρό­νο, ε­νώ πέν­τε χρό­νια αρ­γό­τε­ρα έ­φτα­σε τις 150 K­wh.

Αν­τί­στοι­χα, το 1950 ο η­λε­κτρο­δο­τού­με­νος πλη­θυ­σμός της χώ­ρας ή­ταν 55% του συ­νό­λου, ε­νώ το 1955 έ­φτα­σε το 59,1 %

Α­μέ­σως με την ί­δρυ­σή της, η ΔΕ­Η στρέ­φε­ται προς την α­ξι­ο­ποί­η­ση των εγ­χώ­ρι­ων πη­γών ε­νέρ­γειας ε­νώ ξε­κι­νά και η ε­νο­ποί­η­ση των δι­κτύ­ων σε έ­να ε­θνι­κό δι­α­συν­δε­δε­μέ­νο σύ­στη­μα. Τα πλού­σια λι­γνι­τι­κά κοι­τά­σμα­τα του ελ­λη­νι­κού υ­πε­δά­φους που εί­χαν νω­ρί­τε­ρα εν­το­πι­σθεί, άρ­χι­σαν να ε­ξο­ρύσ­σον­ται και να χρη­σι­μο­ποι­ούν­ται ως καύ­σι­μη ύ­λη στις λι­γνι­τι­κές μο­νά­δες η­λε­κτρο­πα­ρα­γω­γής που δη­μι­ουρ­γού­σε. Πα­ράλ­λη­λα, η Ε­πι­χεί­ρη­ση ξε­κί­νη­σε την α­ξι­ο­ποί­η­ση της δύ­να­μης των υ­δά­των με την κα­τα­σκευ­ή υ­δρο­η­λε­κτρι­κών σταθ­μών στα με­γά­λα πο­τά­μια της χώ­ρας.

Αρ­κε­τά νω­ρίς, το 1956, α­πο­φα­σί­στη­κε η ε­ξα­γο­ρά ό­λων των ι­δι­ω­τι­κών και δη­μο­τι­κών ε­πι­χει­ρή­σε­ων πα­ρα­γω­γής η­λε­κτρι­κής ε­νέρ­γειας ώ­στε να υ­πάρ­χει έ­νας ε­νια­ίος φο­ρέ­ας δι­α­χεί­ρι­σης. Σι­γά-σι­γά, η ΔΕ­Η ε­ξα­γό­ρα­σε ό­λες αυ­τές τις ε­πι­χει­ρή­σεις και ε­νέ­τα­ξε το προ­σω­πι­κό τους στις τά­ξεις της.
Σ” ό­λα αυ­τά τα χρό­νια της πα­ρου­σί­ας της, α­γω­νί­στη­κε και πέ­τυ­χε την ε­νερ­γεια­κή αυ­το­νο­μί­α της χώ­ρας και έ­φε­ρε σε πέ­ρας το σπου­δαί­ο έρ­γο του ε­ξη­λε­κτρι­σμού της δη­μι­ουρ­γών­τας ταυ­τό­χρο­να το με­γα­λύ­τε­ρο μέ­ρος της βα­ριάς ελ­λη­νι­κής βι­ο­μη­χα­νί­ας.

T­ο η­λε­κτρι­κό ρεύ­μα έ­φτα­σε με ε­πάρ­κεια σε κά­θε ά­κρη της ελ­λη­νι­κής γης. Α­πό τα μι­κρά α­κρι­τι­κά νη­σιά μας ως τους πιο α­πό­μα­κρους οι­κι­σμούς της ο­ρει­νής Ελ­λά­δας.

Ε­πί του πα­ρόν­τος, το 50% της συ­νο­λι­κής πα­ρα­γω­γής προ­έρ­χε­ται α­πό καύ­ση λι­γνί­τη, το 10% α­πό πε­τρέ­λαι­ο, το 17% α­πό φυ­σι­κό α­έ­ριο, το 10% α­πό υ­δρο­η­λε­κτρι­κούς σταθ­μούς, το 6% α­πό α­να­νε­ώ­σι­μες πη­γές ε­νέρ­γειας (Α­ΠΕ) και το 7% α­πό δι­α­συν­δέ­σεις.

jodigraphics.net