Ζητεί δημοψήφισμα ο Ιερώνυμος; Τι απαντούν Μητροπολίτες

Του Αντώνη Τριανταφύλλου

ieronumos11Ζωηρές συζητήσεις και ποικίλες ερμηνευτικές προσεγγίσεις από πολιτικούς και εκκλησιαστικούς παράγοντες έχει προκαλέσει η μνημειώδης εισήγηση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου προς την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Ο πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, στις 84 σελίδες της εισήγησης του, ανέλυσε διεξοδικά το ιστορικό και νομικό υπόβαθρο των σχέσεων κράτους και Εκκλησίας στέλνοντας σαφή μηνύματα προς την κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα και την κοινωνία για το πλαίσιο στο οποίο λειτουργούν με σαφώς διακριτούς τρόπους εδώ και σχεδόν 200 χρόνια η ελληνική πολιτεία με την ελλαδική Εκκλησία.

Παράλληλα, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εμφανίστηκε για πρώτη φορά με πραγματικά ηγετικό προφίλ ενώπιον της Ιεραρχίας αποσπώντας τα εύσημα από τη λεγόμενη «συντηρητική» της πτέρυγα.

Μέσω Βουλής η συζήτηση για συνταγματική αναθεώρηση

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απάντηση που έδωσε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος –μέσω της εισήγησής του- στην κυβέρνηση για την αναθεώρηση των άρθρων του Συντάγματος που αφορούν την Εκκλησία.

Ο πρωθυπουργός τον περασμένο Ιούλιο παρουσιάζοντας τις προτάσεις του για την συνταγματική αναθεώρηση έκανε λόγο για την ανάγκη να υπάρξει «ρητή κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, με αναγνώρισης της Ορθοδοξίας ως κρατούσας θρησκείας».

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος με την χθεσινή του εισήγηση αποσαφήνισε ότι η Εκκλησία, σύμφωνα με τις συνταγματικές προβλέψεις, δεν δέχεται καμία συζήτηση με την κυβέρνηση για αυτό το κρίσιμο ζήτημα, αλλά ανοιχτό διάλογο με όλα τα κόμματα στο πλαίσιο της προβλεπόμενης διακομματικής επιτροπής της Βουλής.

Διαβάστε το σχετικό απόσπασμα:

«Οποιαδήποτε πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος (άρθρο 110 παρ. 2) απόκειται στην πρωτοβουλία της Βουλής. Επομένως η οποιαδήποτε συζήτηση γύρω από το θέμα αυτό θα γίνει με διακομματική Επιτροπή των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων και όχι με εκπροσώπους της Κυβέρνησης» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ιερώνυμος σημειώνοντας στη συνέχεια ότι αυτό συμβαίνει αφενός «επειδή μόνη η Βουλή έχει την αναθεωρητική αρμοδιότητα» και αφετέρου «επειδή τα θέματα σχέσεων Ορθόδοξης Εκκλησίας και Ελληνικού Κράτους έχουν σημασία δομική και ιστορική για την πορεία του ελληνικού Έθνους και δεν μπορούν να επιλυθούν χωρίς συζήτηση με το σύνολο των κοινοβουλευτικών δυνάμεων, που εκπροσωπούν τον Ελληνικό λαό».

Ο πρωθυπουργός φέρεται να επιθυμεί τη σύσταση ειδικής κυβερνητικής Επιτροπής για την συνταγματική αναθεώρηση των σχέσεων κράτους-Εκκλησίας, καλώντας την Ελλαδική Εκκλησία σε διάλογο με την κυβέρνηση για το ζήτημα αυτό.

«Δεν ακούστηκε στην Ιεραρχία η λέξη δημοψήφισμα»

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μιλώντας στην Ιεραρχία «έριξε το γάντι» προς την κυβέρνηση και το ελληνικό κράτος για το ζήτημα του χωρισμού από το κράτος λέγοντας ότι από την πλευρά της η Εκκλησία «δεν πρέπει να ζητήσει ποτέ τον χωρισμό από τον λαό της» και κάλεσε την Πολιτεία, «αν το θελήσει και έχει τη συγκατάθεση αυτού του λαού ας το επιχειρήσει τηρώντας βεβαίως τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι της Εκκλησίας και τις σχετικές συμβάσεις».

Η φράση αυτή προκάλεσε ζωηρές συζητήσεις και ποικίλες ερμηνείες, με ορισμένους πολιτικούς παράγοντες να επιχειρούν να την ερμηνεύσουν ως προειδοποίηση προς την κυβέρνηση για αίτημα της Εκκλησίας για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τον χωρισμό κράτους-Εκκλησίας.

Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος, εκπρόσωπος Τύπου της Ιεραρχίας ξεκαθάρισε ότι στη συνεδρίαση της Ιεραρχίας δεν ακούστηκε η λέξη δημοψήφισμα.

Μητροπολίτες και εκκλησιαστικοί παράγοντες στις ιδιωτικές τους συζητήσεις φέρονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι από τη σκέψη να τεθεί στη βάσανο του δημοψηφίσματος το πλέγμα των σχέσεων κράτους-Εκκλησίας. «Ο λαός μας πέρασε πολύ πρόσφατα από αυτή τη διαδικασία και η “γεύση” που έμεινε είναι μάλλον πικρή εκ του αποτελέσματος. Ούτε θέλω -με την εμπειρία που έχουμε από το καλοκαίρι του 2015- να φανταστώ την εξέλιξη μιας αντίστοιχης κίνησης (σ.σ. δημοψηφίσματος) για τη διασαφήνιση των σχέσεων πολιτείας-Εκκλησίας» δήλωσε στο real.gr Μητροπολίτης της Εκκλησίας της Ελλάδος σχολιάζοντας την φιλολογία για την πρόταση δημοψηφίσματος.

Έμπειροι εκκλησιαστικοί παράγοντες υπογραμμίζουν ότι το Σύνταγμα προβλέπει σαφώς τους τρόπους διενέργειας δημοψηφισμάτων, ενώ δεν παραλείπουν να επισημάνουν την αρνητική για την Εκκλησία κατάληξη της προσπάθειας του μακαριστού Χριστόδουλου να προκαλέσει διενέργεια δημοψηφίσματος για το ζήτημα των ταυτοτήτων.

Σήμερα η συζήτηση για τα Θρησκευτικά

Ενδιαφέρουσα εκτιμάται ότι θα είναι η σημερινή συζήτηση στην Ιεραρχία, όπου οι Μητροπολίτες θα σχολιάσουν την εισήγηση του Αρχιεπισκόπου, ενώ μεγάλο μέρος της θα αφιερωθεί στο μάθημα των Θρησκευτικών, που ήταν η αφορμή για να ξεσπάσει η κρίση στις σχέσεις κυβέρνησης και Εκκλησίας.

Πηγή: real.gr