Η «εκμετάλλευση» της ρίγανης και η παράνομη συλλογή της

riganiΜε­γά­λες δι­α­στά­σεις τεί­νει να λά­βει η πα­ρά­νο­μη συλ­λο­γή α­ρω­μα­τι­κών φυ­τών σε ό­λη τη χώ­ρα. Α­πό την αρ­χή του κα­λο­και­ριού έ­χουν γί­νει δε­κά­δες συλ­λή­ψεις, α­πό τη Θε­σπρω­τί­α έ­ως την Αρ­κα­δί­α και έ­χουν κα­τα­σχε­θεί με­γά­λες πο­σό­τη­τες ρί­γα­νης, τσα­γιού και άλ­λων βο­τά­νων.

Το κύ­ριο πρό­βλη­μα της πα­ρά­νο­μης αυ­τής πρα­κτι­κής εί­ναι η κα­τα­στρο­φή των φυ­τών, κα­θώς τη συλ­λο­γή α­να­λαμ­βά­νουν έ­ναν­τι πι­να­κί­ου φα­κής άν­θρω­ποι που δεν γνω­ρί­ζουν ή δεν εν­δι­α­φέ­ρον­ται.

Το τε­λευ­ταί­ο κρού­σμα ση­μει­ώ­θη­κε στον Νο­μό Αρ­κα­δί­ας την πα­ρα­μο­νή του Δε­κα­πεν­ταύ­γου­στου. Το Δα­σαρ­χεί­ο Τρί­πο­λης εν­τό­πι­σε τρί­α ά­το­μα -δύ­ο αλ­λο­δα­πούς και τον η­με­δα­πό ο­δη­γό τους- που με­τέ­φε­ραν με έ­να α­γρο­τι­κό αυ­το­κί­νη­το 19 σα­κιά ρί­γα­νης και 17 σα­κιά τσα­γιού του βου­νού. Το φορ­τί­ο κα­τα­σχέ­θη­κε και οι συλ­λη­φθέν­τες δι­ώ­κον­ται σε βαθ­μό πταί­σμα­τος.

«Η οι­κο­νο­μι­κή κρί­ση δυ­σκο­λεύ­ει πο­λύ τα πράγ­μα­τα. Ε­κεί που κά­πο­τε πή­γαι­ναν δέ­κα άν­θρω­ποι στα βου­νά για να μα­ζέ­ψουν και να που­λή­σουν ρί­γα­νη και τσά­ι, τώ­ρα πη­γαί­νουν ε­κα­τό», λέ­ει στην «Κ» ο δα­σάρ­χης Τρί­πο­λης, Θα­νά­σης Αρ­γει­τά­κης.

«Ε­να κι­λό ρί­γα­νης “βγά­ζει” δέ­κα σα­κου­λά­κια, που πω­λούν­ται προς 1,5 έ­ως 2 ευ­ρώ. Ε­πο­μέ­νως έ­να κι­λό ρί­γα­νη μπο­ρεί να α­πο­φέ­ρει μέ­χρι 20 ευ­ρώ. Αν βά­λεις έ­ναν ερ­γά­τη να μα­ζέ­ψει κα­μιά τρι­αν­τα­ριά κι­λά την η­μέ­ρα, τό­τε μπο­ρείς να βγά­λεις έ­ως 600 ευ­ρώ το μή­να “μαύ­ρα”­», το­νί­ζει ο κ. Αρ­γει­τά­κης.

Ό­πως πε­ρι­γρά­φουν δα­σάρ­χες α­πό ό­λη τη χώ­ρα, σε συγ­κε­κρι­μέ­νες πε­ρι­ο­χές γί­νε­ται τις η­μέ­ρες αυ­τές πραγ­μα­τι­κή ε­πι­δρο­μή. Πριν α­πό 20 η­μέ­ρες συ­νε­λή­φθη­σαν α­πό συ­νο­ρι­ο­φύ­λα­κες στον Τσα­μαν­τά Θε­σπρω­τί­ας 15 Αλ­βα­νοί, α­πό 20 έ­ως 58 ε­τών, οι ο­ποί­οι εί­χαν ει­σέλ­θει πα­ρά­νο­μα στη χώ­ρα α­πό τα βου­νά, εί­χαν στή­σει αν­τί­σκη­να στο βου­νό και εί­χαν ή­δη συλ­λέ­ξει 4,5 τό­νους α­ρω­μα­τι­κών φυ­τών!

«Δεν έ­χου­με πολ­λά τέ­τοι­α πε­ρι­στα­τι­κά, αλ­λά η ζη­μιά που προ­κα­λεί­ται εί­ναι με­γά­λη», λέ­ει στην «Κ» η δι­ευ­θύν­τρια της Δα­σι­κής Υ­πη­ρε­σί­ας Θε­σπρω­τί­ας, Σουλ­τά­να Γι­αν­να­κο­πού­λου και υ­πο­γραμ­μί­ζει: «Προ­σπα­θού­με με τα ε­λά­χι­στα μέ­σα που δι­α­θέ­του­με και με υ­περ­προ­σπά­θεια του προ­σω­πι­κού να ε­λα­χι­στο­ποι­ή­σου­με το φαι­νό­με­νο».

Το 2013, ύ­στε­ρα α­πό πολ­λές α­να­φο­ρές, η Ει­δι­κή Γραμ­μα­τεί­α ε­ξέ­δω­σε εγ­κύ­κλιο για τη λή­ψη μέ­τρων προ­στα­σί­ας των α­ρω­μα­τι­κών- με­λισ­σο­τρο­φι­κών φυ­τών και των φαρ­μα­κευ­τι­κών βο­τά­νων.

«Τα αυ­το­φυ­ή α­ρω­μα­τι­κά-με­λισ­σο­τρο­φι­κά φυ­τά και τα φαρ­μα­κευ­τι­κά βό­τα­να της χώ­ρας κα­τα­λαμ­βά­νουν ση­μαν­τι­κές ε­κτά­σεις του ελ­λα­δι­κού χώ­ρου, συμ­με­τέ­χον­τας στη σύν­θε­ση δα­σι­κών και χορ­το­λι­βα­δι­κών συ­στη­μά­των, συγ­κρο­τών­τας, μα­ζί με τη δα­σι­κή και χορ­το­λι­βα­δι­κή βλά­στη­ση πε­ρι­ο­χών, οι­κό­το­πους με οι­κο­λο­γι­κή α­ξί­α για τη βι­ο­ποι­κι­λό­τη­τά τους και τον οι­κο­συ­στη­μα­τι­κό τους ρό­λο», α­να­φέ­ρει. «Ταυ­τό­χρο­να, χα­ρα­κτη­ρί­ζουν το­πια­κά πε­ρι­ο­χές της χώ­ρας και συν­δέ­ον­ται ι­στο­ρι­κά με την πο­ρεί­α τό­πων. Ε­πι­πλέ­ον, συμ­με­τέ­χουν στην οι­κο­νο­μί­α πε­ρι­ο­χών με τις προ­σφο­ρές τους, ό­πως π.χ. με τη συμ­βο­λή τους στη με­λισ­σο­κο­μί­α. Πολ­λά δε α­πό τα φυ­τά αυ­τά τεί­νουν προς ε­ξα­φά­νι­ση α­πό πε­ρι­ο­χές που κά­πο­τε α­φθο­νού­σαν, κυ­ρί­ως λό­γω των δρα­στη­ρι­ο­τή­των του αν­θρώ­που που ε­νερ­γούν­ται σε βά­ρος τους (κα­τα­στρο­φι­κή ε­κρί­ζω­σή τους, συλ­λο­γή κα­τά την αν­θο­φο­ρί­α τους, συ­νε­χείς πυρ­κα­γι­ές, εκ­χερ­σώ­σεις κ.λπ.­)­».

Τι ι­σχύ­ει σχε­τι­κά με τη συλ­λο­γή α­ρω­μα­τι­κών φυ­τών; «Υ­πάρ­χουν πε­ρι­ο­χές, λ.χ. οι προ­στα­τευ­ό­με­νες, στις ο­ποί­ες α­πα­γο­ρεύ­ε­ται εν­τε­λώς», λέ­ει στην «Κ» ο ει­δι­κός γραμ­μα­τέ­ας Δα­σών, Γι­ώρ­γος Α­μορ­γι­α­νι­ώ­της. «Κα­τά κα­νό­να, ό­μως, η συλ­λο­γή ρυθ­μί­ζε­ται με α­πό­φα­ση του δα­σάρ­χη, α­νά πε­ρί­ο­δο και α­νά εί­δος, ό­πως γί­νε­ται με τη θή­ρα. Η νο­μο­θε­σί­α δί­νει τη δυ­να­τό­τη­τα στον δα­σάρ­χη να εκ­δί­δει α­πα­γο­ρευ­τι­κή δι­ά­τα­ξη για τα φυ­τά αυ­τά, για λό­γους δα­σο­πο­νι­κούς, προ­στα­τευ­τι­κούς, του­ρι­στι­κούς, αι­σθη­τι­κούς και εν γέ­νει κοι­νής ω­φε­λεί­ας. Αλ­λά α­κό­μα και ε­κεί που ε­πι­τρέ­πε­ται η συλ­λο­γή, α­πα­γο­ρεύ­ε­ται ο­πωσ­δή­πο­τε η ε­κρί­ζω­ση»

«Ο­πως κα­τα­λα­βαί­νε­τε, το πρό­βλη­μα δεν εί­ναι η γι­α­γιά­κα α­πό το δι­πλα­νό χω­ριό, που θα μα­ζέ­ψει έ­να κι­λό για να κα­λύ­ψει τις α­νάγ­κες της τον χει­μώ­να, αλ­λά οι ερ­γά­τες που τους βά­ζει κά­ποι­ος να μα­ζέ­ψουν ό­σο πιο πο­λύ μπο­ρούν, ό­σο πιο γρή­γο­ρα μπο­ρούν», λέ­ει ο κ. Αρ­γει­τά­κης.

«Αν ξέ­ρεις να μα­ζέ­ψεις τσά­ι, θα κό­ψεις συγ­κε­κρι­μέ­να κλα­δά­κια με ψα­λί­δι, ε­πι­τρέ­πον­τας στο φυ­τό να ε­πα­νέλ­θει ύ­στε­ρα α­πό με­ρι­κές η­μέ­ρες. Θα χρεια­στείς ό­μως 10 λε­πτά σε κά­θε φυ­τό. Αν α­πλά το ξε­ρι­ζώ­σεις και το χώ­σεις σε έ­ναν σά­κο, τε­λει­ώ­νεις α­μέ­σως. Η κα­τα­στρο­φή που προ­κα­λεί­ται ό­μως εί­ναι με­γά­λη. Νο­μί­ζω ό­τι αν αυ­τό συ­νε­χι­στεί, σε λί­γα χρό­νια θα ψά­χνου­με να βρού­με α­ρω­μα­τι­κά φυ­τά που εί­ναι σή­με­ρα κοι­νά, ό­πως οι δι­ά­φο­ρες ποι­κι­λί­ες του τσα­γιού», ε­πι­ση­μαί­νει ο κ. Αρ­γει­τά­κης.

Ε­κτός α­πό τα κοι­νά α­ρω­μα­τι­κά φυ­τά, ό­πως το τσά­ι και η ρί­γα­νη, ι­δι­αί­τε­ρη ση­μα­σί­α έ­χει η πα­ρά­νο­μη πώ­λη­ση ελ­λη­νι­κών βο­τά­νων και φαρ­μα­κευ­τι­κών φυ­τών. Σύμ­φω­να με πρό­σφα­τη έ­ρευ­να πε­ρισ­σό­τε­ρα α­πό 145 εί­δη βο­τά­νων και α­ρω­μα­τι­κών φυ­τών της ελ­λη­νι­κής φύ­σης δι­α­κι­νούν­ται πα­ρά­νο­μα μέ­σω Δι­α­δι­κτύ­ου, κά­τι που α­πο­δει­κνύ­ει το «όρ­γω­μα» α­πο­μα­κρυ­σμέ­νων οι­κο­τό­πων για την κλο­πή πο­λύ­τι­μων φυ­τών.

Η έ­ρευ­να, την ο­ποί­α πραγ­μα­το­ποί­η­σε η βι­ο­λό­γος Βι­κτώ­ρια Μεν­τέ­λη στο πλαί­σιο της με­τα­πτυ­χια­κής της δι­α­τρι­βής, ε­στί­α­σε σε φυ­τώ­ρια χω­ρών που πα­ρα­δο­σια­κά εμ­πο­ρεύ­ον­ται φυ­τι­κά εί­δη εί­τε καλ­λω­πι­στι­κά εί­τε φαρ­μα­κευ­τι­κά, ό­πως η Γερ­μα­νί­α, η Αγ­γλί­α, η Γαλ­λί­α, οι Η­ΠΑ, ο Κα­να­δάς και η Αυ­στρα­λί­α. Ε­πει­τα α­πό ε­κτε­νή έ­ρευ­να για κά­θε έ­να α­πό τα 1.415 ελ­λη­νι­κά εν­δη­μι­κά φυ­τά, η βι­ο­λό­γος εν­τό­πι­σε 588 πε­ρι­πτώ­σεις εμ­πο­ρί­ας α­πό 73 φυ­τώ­ρια, στην Ευ­ρώ­πη, τη Β. Α­με­ρι­κή και την Αυ­στρα­λί­α. Οι πε­ρι­πτώ­σεις αυ­τές α­φο­ρούν 145 εί­δη – το 10% της εν­δη­μι­κής χλω­ρί­δας της χώ­ρας το εμ­πο­ρεύ­ον­ται τώ­ρα ή το έ­χουν εμ­πο­ρευ­θεί στο πρό­σφα­το πα­ρελ­θόν. Α­νά­με­σα στα εμ­πο­ρευ­ό­με­να εί­δη κυ­ρια­ρχούν εν­δη­μι­κές καμ­πα­νού­λες, ί­ρι­δες και κρό­κοι, ορ­χι­δέ­ες, α­ρω­μα­τι­κά φυ­τά και του­λί­πες. Εί­ναι ση­μαν­τι­κό να α­να­φερ­θεί ό­τι α­πό τα εμ­πο­ρευ­ό­με­να εί­δη, 32 χα­ρα­κτη­ρί­ζον­ται α­πει­λού­με­να σε ε­θνι­κό και δι­ε­θνές ε­πί­πε­δο.

Α­ξί­ζει πάν­τως να ση­μει­ω­θεί ό­τι η πα­ρά­νο­μη εμ­πο­ρί­α εν­δη­μι­κών φυ­τών δεν εί­ναι κά­τι και­νούρ­γιο. Τον προ­η­γού­με­νο αι­ώ­να ή­ταν συ­χνό φαι­νό­με­νο η δι­ορ­γά­νω­ση ε­ξε­ρευ­νη­τι­κών α­πο­στο­λών βο­τα­νι­κού εν­δι­α­φέ­ρον­τος α­πό ι­δι­ώ­τες, φυ­σι­ο­λά­τρες, ε­ρα­σι­τέ­χνες και ε­πι­στή­μο­νες βο­τα­νο­λό­γους που ξε­ρί­ζω­ναν φυ­τά για να τα συμ­πε­ρι­λά­βουν ως ζων­τα­νά φυ­τά στον κή­πο τους, ως δείγ­μα­τα στην ι­δι­ω­τι­κή τους συλ­λο­γή ή σε συλ­λο­γές με­γά­λων βο­τα­νι­κών μου­σεί­ων/κή­πων.

kathimerini.gr