Περισσότερα από 450.000 Ελληνόπουλα εκτιμάται ότι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ σχεδόν οι μισοί μαθητές που φοιτούν σε σχολεία, ιδιαίτερα των ευπαθών περιοχών, αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Prolepsis, κατά τη σχολική χρονιά 2014-2015: Το 53% των παιδιών -που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα- βίωνε επισιτιστική ανασφάλεια και το 21% πείνα. Επιπλέον, στο 64% των οικογενειών, τουλάχιστον ο ένας γονιός δεν είχε εισόδημα και στο 15% των οικογενειών δεν υπήρχε καμία πηγή εισοδήματος.
«Οι μειώσεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στο μέσο οικογενειακό εισόδημα ξεπερνούν το 33%. Σε συνδυασμό με τις περικοπές δαπανών στην υγεία και την παιδεία, οι οποίες πλησιάζουν επίσης το 33%, έχουν οδηγήσει το 36% του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, με δραματικές επιπτώσεις στη ζωή της μέσης ελληνικής οικογένειας και ιδίως των οικογενειών που διαβιούν σε περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση», ανέφερε η κ. Αθηνά Λινού, καθηγήτρια και διευθύντρια του Εργαστηρίου Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Οι επιπτώσεις είναι τραγικές -σύμφωνα με τους δασκάλους- καθώς εκείνα τα παιδιά που πεινάνε, κάνουν περισσότερες απουσίες από το σχολείο ή διακόπτουν τη φοίτηση, ενώ το ποσοστό των μαθητών που απουσιάζουν συχνά από το σχολείο για λόγους υγείας ανέρχεται σε 18% για τις επισιτιστικά ανασφαλείς οικογένειες, έναντι 8% των παιδιών που προέρχονται από επισιτιστικά ασφαλείς οικογένειες.
Κινητοποίηση
Πολλοί σύλλογοι εκπαιδευτικών του Λεκανοπεδίου, με πρωτοβουλία του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας, διοργανώνουν κινητοποίηση αύριο στη 1 μ.μ. στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Σταδίου 29) για το ζήτημα της φτωχοποίησης των μαθητών.
Οπως αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους, «στην περίοδο που οξύνεται και βαθαίνει η καπιταλιστική κρίση, εντείνονται τα φαινόμενα φτωχοποίησης των μαθητών μας.
Σε αυτές τις συνθήκες, μέσα από τις γενικές συνελεύσεις και τις συλλογικές διαδικασίες των συλλόγων μας, διαμορφώθηκε το αίτημα για κρατικό πρόγραμμα σίτισης και ιατρικής περίθαλψης για όλα τα σχολεία, που θα εξασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχει ούτε ένας μαθητής μας πεινασμένος ούτε ένα παιδί χωρίς δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη».
«Πάρτε μέτρα»
Το φαινόμενο της φτωχοποίησης των μαθητών εμφανίζεται όλο και πιο έντονα, με όλο και πιο οξυμένες μορφές και απλώνεται σε όλη τη χώρα. Είναι σύμπτωμα της καπιταλιστικής κρίσης και αποτέλεσμα των αντιλαϊκών μνημονιακών πολιτικών.
Το ζήτημα έχει αναδειχτεί με παρεμβάσεις των εκπαιδευτικών σωματείων από το 2011 ακόμη.
Η κυβέρνηση, τότε, επιχείρησε να αποδώσει τις καταγγελίες τους σε παραπληροφόρηση και πολιτικές σκοπιμότητες. Οι επόμενες ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας αναγνώρισαν το πρόβλημα, αλλά δεν πήραν κανένα μέτρο για την αντιμετώπισή του.
Η φτώχεια των μαθητών οξύνεται όλο και περισσότερο και εμφανίζεται με διάφορες μορφές, ενώ ταυτόχρονα -ως συνέπεια της πολιτικής περικοπών για την παιδεία- τα σχολεία εμφανίζουν συμπτώματα κατάρρευσης των υποστηρικτικών τους δομών.
Η υπολειτουργία του ολοήμερου, τα εκατοντάδες κυλικεία που έχουν κλείσει, τα προβλήματα με την καθαριότητα και τη φύλαξη, η ανυπαρξία δομών, όπως λειτουργία χώρων εστίασης, η έλλειψη θεσμών, όπως οι σχολίατροι και οι ψυχολόγοι, διαμορφώνουν μια εικόνα παρακμής.
Ταυτόχρονα, γύρω από τα σχολεία μας, ιδιαίτερα στις λαϊκές γειτονιές, απλώνεται η ανεργία και η φτώχεια, ενώ οι ποικίλες δομές λαϊκής αλληλεγγύης που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια αποτελούν σημαντικά και πολύτιμα παραδείγματα λαϊκής οργάνωσης και συλλογικής αλληλεγγύης, αλλά δεν αρκούν βέβαια για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης τον Γενάρη του 2015, οι Σύλλογοι Π.Ε. και ΕΛΜΕ κατά τη συνάντησή τους με το υπουργείο Παιδείας έθεσαν -μεταξύ άλλων- το ζήτημα της φτωχοποίησης των μαθητών με συγκεκριμένα στοιχεία από τις περιοχές δράσης τους.
Ανέφεραν ότι, ιδιαίτερα στον Δήμο Αθηναίων, το φαινόμενο είναι πλέον μετρήσιμοσε ένα βαθμό, καθώς την προηγούμενη σχολική χρονιά, που λειτουργούσε ακόμη το πρόγραμμα σίτισης των μαθητών, 1.400 μαθητές του δήμου, έπειτα από σχετικά αιτήματα των Συλλόγων Διδασκόντων, σιτίζονταν από το Δημοτικό Βρεφοκομείο.
Υπενθύμισαν ότι από τις προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες το εκπαιδευτικό κίνημα εισέπραξε μόνο κατανόηση. Τέλος, κατέθεσαν τη διεκδίκηση για κρατικό πρόγραμμα σίτισης και ιατρικής περίθαλψης σε όλα τα σχολεία.
Στο «περίμενε»
Οι εκπρόσωποι του υπουργείου απάντησαν ότι «αναμένεται νομοσχέδιο από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, όπου θα προβλέπεται σημαντική στήριξη μεγάλου τμήματος μαθητών που έχουν οικονομική ανάγκη και παράλληλα μέριμνα για το σύνολο του μαθητικού πληθυσμού, ενώ δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποια σκέψη για την ιατρική περίθαλψη».
Στους ταραγμένους μήνες που ακολούθησαν, αποδείχτηκε ότι όλα αυτά δεν ήταν παρά ακόμα μία άσκηση ρητορικής. Κανένα νομοσχέδιο δεν κατατέθηκε και κανένα συγκεκριμένο μέτρο δεν προωθήθηκε ούτε καν στο επίπεδο καταγραφής του προβλήματος.
Στις προγραμματικές της δηλώσεις στη Βουλή, η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου, εξήγγειλε την επέκταση του προγράμματος για την καταπολέμηση της φτώχειας έως και το 2016, καθώς και τη «δημιουργία ενιαίου εθνικού φορέα, στον οποίο θα ενταχθούν όλες οι υφιστάμενες δομές κοινωνικής φροντίδας».
Η κυβέρνηση από τη μια προωθεί μνημονιακές πολιτικές που εντείνουν τα φαινόμενα φτώχειας και από την άλλη εξαγγέλλει μέτρα για την αντιμετώπισή τους.
Σχήμα οξύμωρο βεβαίως, που αναπαράγει όμως τις κεντρικές πολιτικές της Ε.Ε. γύρω από το ζήτημα της φτώχειας.
Δηλαδή, δεν παίρνει μέτρα για να αντιμετωπιστεί η φτώχεια που δημιουργούν τα μνημόνια, αλλά για να καλύψει τις πολύ ακραίες επιπτώσεις, κι αυτές όχι συνολικά. Οσον αφορά τον τομέα της παιδείας, με βάση τις προγραμματικές δηλώσεις της υπουργού, συνάγεται ότι:
■ Καμιά μέριμνα δεν προβλέπεται για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
■ Καμιά συγκεκριμένη απάντηση δεν έχει δοθεί…