Κατά τη διάρκεια της χθεσινής συζήτησης στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, του νομοσχεδίου του ΥΠΕΚΑ «Πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα – Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις και άλλες διατάξεις», ο βουλευτής Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ Θανάσης Πετράκος αναφέρθηκε σε ζητήματα που θα προκύψουν από τον ενιαίο τρόπο υπολογισμού εισφοράς σε γη, για τη δημιουργία κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων σε όλες τις υπό πολεοδόμηση περιοχές της χώρας, που προωθείται με το νομοσχέδιο, ζητώντας να γίνουν αλλαγές προς όφελος των μικρών επιχειρήσεων.

Πιο συγκεκριμένα, ο Θανάσης Πετράκος, αναφερόμενος στο παράδειγμα των περιοχών πέριξ της Καλαμάτας, όπου οι πολεοδομικές μελέτες εκκρεμούν (Βέργα, Μαντίνεια, Ασπρόχωμα), επεσήμανε ότι «η διαθέσιμη γη εισφοράς υπολείπεται της απαιτούμενης επιφάνειας για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, δρόμων, χώρων πρασίνου, παιδικές χαρές κλπ» και συνεπώς «ακόμα και αν εγκριθούν οι πολεοδομικές μελέτες, και οι πράξεις εφαρμογής στις περιοχές αυτές, δεν θα μπορεί να υλοποιηθεί ο προβλεπόμενος σχεδιασμός, και θα εξελιχθούν σε υποβιβασμένες περιοχές».

Επεσήμανε μάλιστα ότι, «η προτεινόμενη κλιμάκωση στο σχέδιο νόμου, είναι ανεπαρκής για να εξασφαλίσει το απαιτούμενο ποσοστό κοινόχρηστων και κοινωφελών σκοπών», αφού βάσει πρόχειρης μελέτης «στην Καλαμάτα δίνει στο 30%, ενώ απαιτείται για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών, να υπάρχει 35-37%».

Πρόσθεσε μάλιστα ότι, «η προβλεπόμενη ρήτρα του εδαφίου στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1, που τίθεται για να εξασφαλίσει την εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης, πρέπει να συμπληρωθεί και να γίνει απόλυτη διατύπωση, δηλαδή ότι σε καμία περίπτωση δεν θα εγκρίνεται μελέτη αν δεν εξασφαλίζεται θετικό ισοζύγιο», τονίζοντας επιπλέον την ανάγκη «να υπάρξει μια διάταξη και στο σύνολο της πολεοδομικής μελέτης, να υπάρχει ένα όριο κάτω από το οποίο αθροιστικά να μην μπορούν να μειωθούν οι διαθέσιμοι χώροι, γιατί διαφορετικά θα έχουμε πρόβλημα».

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ τέλος, ζήτησε την αλλαγή του άρθρου 10 του νομοσχεδίου το οποίο ουσιαστικά «επιτρέπει στα πολυκαταστήματα, τα εμπορικά κέντρα και τις υπεραγορές, να εγκαθίστανται στον κεντρικό ιστό των πόλεων και των οικισμών χωρίς κανένα περιορισμό ως προς το μέγεθός τους», καταργώντας δηλαδή ακόμη και τα 600 τμ που ίσχυαν στην πόλη της Καλαμάτας και είχαν ως αποτέλεσμα σπουδαία κτήρια όπως αυτό του ΟΤΕ στην Καλαμάτα να έχουν γίνει πολυκαταστήματα.

Τόνισε μάλιστα ότι η εφαρμογή της ρύθμισης αυτής «θα συμβάλει αφενός μεν στην περιβαλλοντική υποβάθμιση των οικιστικών περιοχών, όχληση περιβάλλοντος και κυκλοφοριακή επιβάρυνση κ.λπ., που υπάρχει από ένα πολυκατάστημα», ενώ επιπλέον «θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα -και αυτό είναι το σοβαρό κοινωνικό ζήτημα- στο κλείσιμο των μικρών επιχειρήσεων και μικρών εμπορικών καταστημάτων, με δεδομένη την κακή οικονομική συγκυρία στην οποία βρισκόμαστε εδώ και μία πενταετία».

Κλείνοντας, ο Θανάσης Πετράκος ζήτησε σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης μια έκτασης  δεν έχει κάνει ο ίδιος αίτηση χαρακτηρισμού της έκτασής του στο Δασαρχείο, να ισχύει το δίμηνο, για την ένσταση πάνω στην απόφαση χαρακτηρισμού, από την ημέρα που θα ενημερωθεί ο ιδιοκτήτης.

Η πλήρης παρέμβαση του Θανάση Πετράκου έχει ως εξής:

«Πρώτον, Με το άρθρο 1 παρ.1, επιβάλλετε ενιαίο τρόπο υπολογισμού εισφοράς σε γη για τη δημιουργία των κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, σε όλες τις υπό πολεοδόμηση περιοχές. Έως σήμερα, είναι γνωστό ότι εφαρμόζανε διάφορες διατάξεις, παραδείγματος χάρη στην Καλαμάτα στις πολεοδομικές επεκτάσεις, εφαρμόζονταν το άρθρο 8 παρ.4 του νόμου 1337/1983 για τη Καλαμάτα μέσα. Ενώ, στις πολεοδομικές επεκτάσεις για τις περιοχές πέριξ της πόλης, στη Βέργα, στη Μαντινεία, στο Ασπρόχωμα που εκκρεμούν οι πολεοδομικές μελέτες, ο υπολογισμός της εισφοράς γινόταν σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 2β του νόμου 2508. Και ο υπολογισμός της εισφοράς για τις εκτός ορίου οικισμούς, σύμφωνα με το άρθρο 6 ή 5 του ΠΔ του 1985.

Η εμπειρία τι έχει δείξει ότι, στις περιοχές που η εισφορά σε γη υπολογιζόταν με βάσει το άρθρο 20 παρ.2 του 2508 ή με το ΠΔ, ο πολεοδομικός σχεδιασμός δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Διότι, η διαθέσιμη γη εισφοράς υπολείπεται της απαιτούμενης επιφάνειας για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, δρόμων, χώροι πρασίνου, παιδικές χαρές κλπ. Είτε χώρων κοινωφελούς σκοπού όπως παιδικοί σταθμοί κλπ. Παραδείγματος χάρη στη Βέργα, η εισφορά σε γη υπολείπεται 190 στρέμματα. Στο ασπρόχωμα και την Μαντινεία 120 στρέμματα, δηλαδή ακόμα και αν εγκριθούν οι πολεοδομικές μελέτες, και οι πράξεις εφαρμογής στις περιοχές αυτές, δεν θα μπορεί να υλοποιηθεί ο προβλεπόμενος σχεδιασμός, και θα εξελιχθούν σε υποβιβασμένες περιοχές.

Ενώ, όπου η εισφορά γη ήταν με το 1337, η διαθέσιμη γη κάλυπτε. Επομένως, είναι σωστό ότι γίνεται ενιαία, όμως υπάρχει εδώ ένα λάθος με βάσει την εμπειρία της Καλαμάτας και πολεοδόμους σας. Πού είναι το λάθος και οι αδικίες; Πρώτον, η προτεινόμενη κλιμάκωση στο σχέδιο νόμου, είναι ανεπαρκής για να εξασφαλίσει το απαιτούμενο ποσοστό κοινόχρηστων και κοινωφελών σκοπών. Γιατί ουσιαστικά, με βάσει μια μελέτη πρόχειρη από συναδέλφους σας στην Καλαμάτα δίνει στο 30%, ενώ απαιτείται για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών, να υπάρχει 35-37%.

Η προβλεπόμενη ρήτρα του εδαφίου στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1, που τίθεται για να εξασφαλίσει την εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης, πρέπει να συμπληρωθεί και να γίνει απόλυτη διατύπωση, δηλαδή ότι σε καμία περίπτωση δεν θα εγκρίνεται μελέτη αν δεν εξασφαλίζεται θετικό ισοζύγιο.

Δεύτερον, υπάρχει όμως μια αδικία παρακάτω. Η προτεινόμενη κλιμάκωση είναι δυσμενέστερη σε σχέση, με τα ισχύοντα σήμερα για τα μικρά οικόπεδα, ενώ είναι ευνοϊκή για τα μεγάλα. Δηλαδή, ένα μικρό οικόπεδο 250 τετραγωνικά θα είχε μια τελική επιβάρυνση 23%.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΑΓΑΡΑΣ (Αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ) : Το διορθώσουμε και αυτόν και βάλαμε 10% μέχρι τα 250 τετραγωνικά.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ : Αυτό είναι θετικό. Πρέπει όμως, να υπάρχει μια απόλυτη διατύπωση που να το εξασφαλίζει αυτό. Είναι θετικό. Επίσης, στο άρθρο 3, δεν ξέρω αν έχει γίνει, όπου μιλάτε για την άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης αν έχουν περάσει χρόνια. Είναι κατανοητό ότι ένας ιδιοκτήτης, δεν μπορεί να περιμένει το κράτος τόσα χρόνια, όμως, ενώ εδώ πρέπει να λύσει το πρόβλημα όταν δεν γίνεται, έχω την εντύπωση ότι μπατάρει η διατύπωση έτσι όπως την έχετε, με συνέπεια να μη μένουν οι αναγκαίοι χώροι στη συνέχεια για να πολεοδομηθεί. Άρα, πρέπει να υπάρξει μια διάταξη και στο σύνολο της πολεοδομικής μελέτης, να υπάρχει ένα όριο κάτω από το οποίο αθροιστικά να μην μπορούν να μειωθούν οι διαθέσιμοι χώροι, γιατί διαφορετικά θα έχουμε πρόβλημα.

Τρίτον, στο άρθρο 10, νομίζω ότι αυτό είναι σοβαρό και μάλιστα στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, για τους μικρούς επαγγελματίες είναι πάρα πολύ σοβαρό. Δηλαδή, το ισχύον ΠΔ προβλέπει ότι σε περιοχές με χρήση γενικής κατοικίας δεν επιτρέπονται πολυκαταστήματα και υπεραγορές. Έως σήμερα, αν και δεν έχει θεσμοθετηθεί το μέγεθος επιφάνειας πολυκαταστήματος και υπεραγοράς, οι πολεοδομίες στις παλιές νομαρχίες που γνωρίζουμε θεωρούσαν το όριο περίπου τα 600 τετραγωνικά – τουλάχιστον αυτή είναι η δική μας εμπειρία στην Καλαμάτα – κατά αντιστοιχία με την εκτός σχεδίου δόμηση ως διακριτό όριο στον ορισμό εμπορικού καταστήματος και υπεραγοράς. Η συγκεκριμένη διάταξη, έτσι όπως την έχετε επιτρέπει στα πολυκαταστήματα, τα εμπορικά κέντρα και τις υπεραγορές, να εγκαθίστανται στον κεντρικό ιστό των πόλεων και των οικισμών χωρίς κανένα περιορισμό ως προς το μέγεθός τους, αρκεί, λέει, να επιτρέπεται από τους ισχύοντες όρους δόμησης.

Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχουν ζητήματα που νομίζουμε ότι η εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης θα συμβάλει αφενός μεν στην περιβαλλοντική υποβάθμιση των οικιστικών περιοχών, όχληση περιβάλλοντος και κυκλοφοριακή επιβάρυνση κ.λπ., που έχει ένα πολυκατάστημα και, αφετέρου, θα δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα – και αυτό είναι το σοβαρό κοινωνικό ζήτημα που θέλω να θίξω – στο κλείσιμο των μικρών επιχειρήσεων και μικρών εμπορικών καταστημάτων, με δεδομένη την κακή οικονομική συγκυρία στην οποία βρισκόμαστε εδώ και μία πενταετία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι παντού ξεφυτρώνουν μεγάλα πολυκαταστήματα. Για παράδειγμα, ο ΟΤΕ – η DeutscheTelekom πλέον – ένα ωραίο κτίριο έδωσε το κτίριο του, νοίκιασε ένα άλλο δίπλα μικρό κτίριο και  αυτό το τεράστιο ωραίο κτίριο του Ο.Τ.Ε. στην Καλαμάτα έγινε πολυκατάστημα μιας μεγάλης πολυεθνικής. Μετά από άλλες δύο που είχαν έρθει. Καταλαβαίνετε ότι μέσα στην πλατεία, στον κεντρικό  εμπορικό ιστό τις πόλεις που ζουν στα μικρά πολυκαταστήματα και τα οποία έχουν το συγκριτικό πλεονέκτημα, διότι εκεί πηγαίνει ο κόσμος εύκολα και ψωνίζει, αν ξεφυτρώσουν χωρίς περιορισμούς μεγάλα πολυκαταστήματα  οι μικροέμποροι θα κλείσουν με δεδομένες, επαναλαμβάνω, τις δυσκολίες που έχουν και με το ασφαλιστικό τους, κ.λπ..

Τέλος, κ. Υπουργέ, είχαμε συζητήσει ότι υπάρχουν αγροτικές εκτάσεις οι οποίες έχουν δασωθεί, δεν έκανε αίτηση ο ιδιοκτήτης για να χαρακτηριστεί και να δει τι είναι και έκανε αίτηση κάποιος άλλος χωρίς να το γνωρίζει ο ιδιοκτήτης, γιατί αν το γνώριζε και διαφωνούσε με το χαρακτηρισμό θα πήγαινε σε δύο μήνες να κάνει την προσφυγή του να το ρυθμίσει και να πει ο δασάρχης ότι, πράγματι, ήταν αγροτική γη και το άφησε ο άνθρωπος για κάποια χρόνια. Πράγματι λοιπόν, πρέπει να δούμε αν ο ιδιοκτήτης, που έχει τίτλους ιδιοκτησίας, δεν έχει κάνει αίτηση ο ίδιος για το χαρακτηρισμό και άρα δεν γνωρίζει και την έκανε κάποιος έμπορος γης για να πουλήσει κάποια χωράφια και, για να μην κουράζεται και να κάνει εύκολα το τοπογραφικό, έβαζε όλη την περιοχή. Τουλάχιστον σε εμάς κάτω, που είναι μια περιοχή αναπτυσσόμενη στα παράλια, έχει γίνει αυτό και πάει στη συνέχεια ο ιδιοκτήτης μια μέρα να καλλιεργήσει τη γη του και του λένε ότι έπρεπε να έρθει σε δύο μήνες να κάνει την προσφυγή του. Του αναγνωρίζουν το δίκαιο και ξέρετε ότι υπάρχει και απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έχει δικαιώσει ιδιοκτήτη στην Κρήτη και όμως του λέει ο δασάρχης ότι είναι δεμένα τα χέρια του και ότι θα τον πάνε για παράβαση καθήκοντος αν δεν υπάρξει μια τέτοια ρύθμιση.

Καταλαβαίνω ότι πρέπει να προστατευτεί το περιβάλλον, αλίμονο και γι’ αυτό πρέπει να δούμε μια διατύπωση που να λέει αυτό που σας είπα. Αν δεν έχει κάνει ο ίδιος και έχει κάνει κάποιος άλλος που δεν φταίει ο άνθρωπος που δεν πήγε σε δύο μήνες, μόνο σε αυτήν την περίπτωση να ισχύουν οι δύο μήνες της επανεξέτασης και να έχει δικαίωμα από την ώρα που θα το αντιληφθεί να ισχύουν οι δύο μήνες. Αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο λύνει ζητήματα, γιατί έχουν υπάρξει αδικίες σε αγρότες φτωχούς ανθρώπους που ήταν δεδομένο ότι ήταν χωράφια τους αυτά και τα καλλιεργούσαν κάποτε. Ευχαριστώ».