Την πρόταση για δημιουργία πενταετούς Επιχειρησιακού Προγράμματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με αντικείμενο την ανάσχεση της ανθρωπιστικής και κοινωνικής κρίσης και την επανεκκίνηση των τοπικών οικονομιών θέτει σε δημόσιο διάλογο η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας.
Η πρόταση κατατέθηκε στην προσυνεδριακή εκδήλωση της ΚΕΔΕ που πραγματοποιείται σήμερα στην Ξάνθη με τη συμμετοχή εκπροσώπων των δήμων Κεντρικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης όπου τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης αποτελούν ειδική ενότητα συζήτησης.
Ειδικότερα ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών των ΟΤΑ της ΚΕΔΕ, Αλέξης Καστρινός, παρουσιάζοντας τις τρεις στρατηγικές προτάσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τα οικονομικά, – που περιλαμβάνουν τη δημοσιονομική αποκέντρωση, την αναπτυξιακή πρωτοβουλία και τη δημιουργία Δημοτικής Τράπεζας – πρότεινε την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το οποίο να συνδυάζει και να συντονίζει τα παρακάτω επιμέρους προγράμματα:
δράσεις ΕΠ ΕΣΠΑ, για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, επισιτιστικό πρόγραμμα, πρόγραμμα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε όλη την Ελλάδα, πρόγραμμα τεχνικής- επιστημονικής υποστήριξης δήμων, αυξημένη ΣΑΤΑ, πρόγραμμα ενίσχυσης μικρών νησιωτικών και ορεινών ΟΤΑ.
Αναφερόμενος ο κ. Καστρινός στη σημερινή οικονομική πραγματικότητα της Αυτοδιοίκησης στη χώρα μας, σημείωσε ότι τα έσοδα της Ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης πλησιάζουν το 1/3 περίπου των εσόδων της Ευρωπαϊκής.
Απαντώντας δε εμμέσως και στα περί κατάργησης της χρηματοδότησης των δήμων από τον κρατικό προϋπολογισμό ο κ. Καστρινός τόνισε: «Η στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε ίδια έσοδα αποτελεί σημαντικό βήμα οικονομικής και κατ΄ επέκταση, πολιτικής χειραφέτησης, από την κεντρική εξουσία».
«Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνέχισε, πρέπει να εξοπλιστεί με επιπλέον, όχι νέους, φόρους και κυρίως με φορολογική ελευθερία».
Σε ότι αφορά την αναζήτηση χρηματοπιστωτικών κεφαλαίων και μάλιστα στις σημερινές συνθήκες της ελληνικής χρηματοπιστωτικής αγοράς, ο κ. Καστρινός σημείωσε πως αυτή η «εξίσωση» γίνεται πολύ δύσκολη.
Επανέφερε δε το πάγιο αίτημα της Αυτοδιοίκησης να μετατραπεί το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σε Δημοτική Τράπεζα, στη βάση της ίδιας της ευρωπαϊκής εμπειρίας, όπου η συνεργασία των δημοτικών τραπεζών με τους ευρωπαϊκούς δήμους εκτείνεται πλέον σε τρία επίπεδα:
Στην προσφορά τραπεζικών και επενδυτικών προϊόντων
Στη δημιουργία υποστηρικτικών μηχανισμών
Στην εκπαίδευση αιρετών και προσωπικού
Σε ότι αφορά στην επίλυση τρεχόντων προβλημάτων των δήμων, η ΚΕΔΕ, τόνισε ο κ. Καστρινός, ζητά από την πολιτεία τη λήψη των παρακάτω μέτρων:
Απόδοση μέσω των Κ.Α.Π. του συνόλου των πόρων που προβλέπονται από το Ν. 3852/2010 ( Συμμετοχή στην αύξηση των εσόδων των φόρων που αποτελούν το χρηματοδοτικό καλάθι των ΚΑΠ)
Συμμετοχή των Δήμων στα έσοδα από Π.Ο.Ε., από τα οποία είναι αποκλεισμένοι
Αύξηση του μεριδίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με προτεραιότητα σε μικρούς, ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους που δεν διαθέτουν διαχειριστική επάρκεια
Διάθεση 2 δις € από το νέο ΕΣΠΑ, για τη δημιουργία Επιχειρησιακού Προγράμματος για τους Δήμους με τελικούς δικαιούχους τους Δήμους και ενδιάμεσους φορείς διαχείρισης την ΕΕΤΑΑ Α.Ε. και τους Δήμους
Απόδοση των πόρων που είναι αναγκαίοι για τη συντήρηση και λειτουργία μεταφερόμενων δομών
Να επανέλθει το ποσοστό κατανομής εσόδων του Πράσινου Ταμείου στους δήμους από 2,5% που είναι σήμερα, στο αρχικό 10%, κυρίως για έργα περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής
Να μειωθεί το επιτόκιο δανεισμού των Δήμων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στο ύψος του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Να μην αλλάξει το ειδικό φορολογικό καθεστώς Φ.Π.Α. που αφορά νησιωτικούς και Δήμους απομακρυσμένων περιοχών
Συγκεκριμένες προτάσεις για την τακτοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των δήμων προς το δημόσιο και προς τρίτους παρουσίασε εκ μέρους της Επιτροπής Οικονομικών των ΟΤΑ ο αντιπρόεδρος Θ. Παπαδόπουλος, τις οποίες μετά αίτημα που διατύπωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης, έκανε δεκτές η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη.
Συγκεκριμένα προτείνεται να ενταχθούν στη ρύθμιση αυτή βεβαιωμένες οφειλές προς τους δήμους έως την 31η Δεκεμβρίου 2014.
Για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων προς τρίτους προτείνεται η παράταση του προγράμματος εξόφλησης και την ένταξη και των οφειλών προς τρίτους έτους 2014.
Να δοθεί δυνατότητα ένταξης και ΟΤΑ Α’ Βαθμού και ΝΠΔΔ αυτών που δεν έχουν κάνει χρήση του προγράμματος τα προηγούμενα έτη.
Να θεσπιστεί πλήρης απαλλαγή από πρόσθετες επιβαρύνσεις, ανεξαρτήτως της διάρκειας ολοκλήρωσης του συμψηφισμού (που προβλέπεται από το άρθρο 79 Ν. 4316/14).
Τις εργασίες της προσυνεδριακής εκδήλωσης άνοιξε ο δήμαρχος Ξάνθης και μέλος του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ Χαρ. Δημαρχόπουλος, ο οποίος σημείωσε ότι σήμερα έχουμε ανατροπή των έως τώρα κεκτημένων των δήμων, με συνέπεια να υπάρχουν τεράστια προβλήματα. Για να μπορέσει να ανταπεξέλθει η Αυτοδιοίκηση στις νέες ανάγκες, σημείωσε, θα πρέπει να υπάρξει και ανασυγκρότηση των δημοτικών υπηρεσιών. Η αυτοδιοίκηση θα πρέπει να αναζητήσει προοπτικές ανατροπής με ρεαλισμό και εξωστρέφεια.
Ο Αθ. Καραμπίνης πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στο χαιρετισμό του επισήμανε ότι τα προβλήματα στην αυτοδιοίκηση και στα πανεπιστήμια είναι κοινά, αναφέροντας ενδεικτικά τις απολύσεις και τη διαθεσιμότητα. Το «κράτος ήθελε να είμαστε ουραγοί» σημείωσε ο πρύτανης.
Υπέρ της συμπόρευσης των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης με σκοπό την εξυπηρέτηση των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών τάχθηκε με την ομιλία του ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης Γ. Παυλίδης.
«Πιστεύω στην συνεργασία με διακριτότητα και καθαρότητα ρόλων και χωρίς επικαλύψεις», ανέφερε χαρακτηριστικά, ζητώντας καθαρούς ρόλους και μέσα στην Αυτοδιοίκηση και απέναντι στην Κεντρική Διοίκηση. Παράλληλα τάχθηκε υπέρ της κατάργησης του οικονομικού παρατηρητηρίου χωρίς υποκατάστατα ξεκαθαρίζοντας όμως ότι είναι υπέρ του «αυτόνομου, καθαρού και ενοποιημένου ελέγχου». Επίσης ζήτησε την κατάργηση των αποκεντρωμένων διοικήσεων με μεταφορά των αρμοδιοτήτων στις αιρετές περιφέρειες, ενώ σε ό,τι αφορά τις δημόσιες επενδύσεις ζήτησε καθαρό πλαίσιο προγραμματισμού, καθαρό για κάθε επίπεδο αυτοδιοίκησης.
Ιδιαίτερα επικριτικός στο τρόπο που χειρίστηκε το θέμα των οικονομικών ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης σε σχέση με τη πρόταση του Στέφανου Μάνου ήταν στο χαιρετισμό του ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας Λάζαρος Κυρίζογλου. Ως ΠΕΔ σημείωσε ο κ. Κυρίζογλου ζητούν την επανασύσταση του θεσμού των σχολικών φυλάκων και της δημοτικής αστυνομίας, την ανάκλησης του περιορισμού των προσλήψεων, τη σταδιακή απόδοση πόρων, τη κατάργηση του παρατηρητηρίου και τη συμμετοχή στο ΕΣΠΑ με ουσιαστικό και όχι διακοσμητικό ρόλο. Σε σχέση με το πρόγραμμα Καλλικράτης σημείωσε ότι δεν αντιμετωπίζει αρνητικά τη προοπτική αλλαγών, αλλά με τη προϋπόθεση να υπάρξει διάλογος χωρίς αιφνιδιασμούς και τετελεσμένα.
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Αν. Μακεδονίας Θράκης και δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Ευ. Λαμπάκης αναφέρθηκε στη σημασία απλοποίησης του οικονομικού πλαισίου λειτουργίας των ΟΤΑ στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου, αλλά και της κατάργησης των πολλαπλών ελέγχων. Σημείωσε επίσης της ανάγκη απρόσκοπτης χρηματοδότησης έργων και δράσεων στην περιοχή, αλλά και την παροχή ίσων παροχών προς τους πολίτες των παραμεθόριων περιοχών με εκείνους των αστικών κέντρων. Ζήτησε απαγόρευση μεταβίβασης κυριότητας ακινήτων των δήμων σε τρίτους, μέσω ΤΑΙΠΕΔ, αλλά αναφέρθηκε και στην ανάγκη να διαχειριστούν οι τοπικές αρχές τους πόρους του νέου ΕΣΠΑ.
