Capital controls και τιμές καυσίμων ακυρώνουν το ιστορικό ρεκόρ εξωστρέφειας

Την περαιτέρω ένταση των πιέσεων στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας, ως συνέπεια και των κεφαλαιακών ελέγχων, επιβεβαίωσαν τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ-ΣΤΑΤ για το Νοέμβριο του 2015, προοιωνίζοντας συνολικές απώλειες στα επίπεδα του 5% σε ετήσια βάση. Σύμφωνα, με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), για το 11μηνο της περυσινής χρονιάς προκύπτει μείωση της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών κατά 5,5% στα 23,6 δις ευρώ έναντι 25,03 δις ευρώ του 11μήνου του 2014. Ωστόσο, παρά τη νέα μείωση και του Νοεμβρίου, διατηρούνται οι θετικοί ρυθμοί αύξησης σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, με αποτέλεσμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2015 να καταγράφεται αύξηση της τάξης του 8,4%, ή 1,29 δις ευρώ σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2014. Ειδικότερα, στους 11 πρώτους μήνες του 2015 εξήχθησαν (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) από την Ελλάδα προϊόντα αξίας 16,66 δις ευρώ, που αποτελεί ρεκόρ για τη χώρα στα χρόνια του ευρώ. Να σημειωθεί ότι σε καμία άλλη χρονιά δεν είχαν καταγραφεί εξαγωγές άνω των 16 δις ευρώ σε επίπεδο 11μήνου. Σε ετήσια βάση, η καλύτερη επίδοση εντοπίζεται το 2012, με 16,7 δις ευρώ (εξαιρουμένων των καυσίμων).

Όπως δήλωσε η Πρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη

«η δυναμική των ελληνικών εξαγωγών θα πρέπει να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού και να αποτελέσει τη βάση για την ανάκαμψη της χώρας. Το καράβι της Ελλάδας θα πρέπει άμεσα να λύσει τους κάβους που το κρατάνε σε λιμνάζοντα νερά ύφεσης και να πλεύσει προς τις διεθνείς αγορές, με σχέδιο, σαφή πορεία και στόχευση, ανακτώντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις των ανθρώπων αυτής της χώρας, αλλά και στα μάτια της διεθνούς κοινότητας. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλοι οι κλάδοι των εξαγωγών (πλην των καυσίμων) συνεισέφεραν πέρυσι σχεδόν μία μονάδα στο ΑΕΠ της χώρας παραπάνω σε σχέση με το 2014, περιορίζοντας σημαντικά την έκταση της νέας ύφεσης. Οι Έλληνες εξαγωγείς προσδοκούν στη σταθεροποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της χώρας και στην αντιμετώπιση του ασφυκτικού προβλήματος ρευστότητας ώστε το 2016 να αποτελέσει έτος πραγμάτωσης ενός ιστορικού ρεκόρ εξωστρέφειας, που θα έχει σωρευτικά θετικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία».

Να σημειωθεί ότι η Κομισιόν προβλέπει για το 2016 περιορισμένη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στα επίπεδα του 1,2%, καθώς το παγκόσμιο εμπόριο θα εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά των ρυθμών της περιορισμένης έστω ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ-ΣΤΑΤ, τον περασμένο Νοέμβριο, οπότε η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 9,8% (στα 2,11 δις ευρώ από 2,34 δις του Νοεμβρίου του 2014). Στο ίδιο πλαίσιο, αναφέρεται ότι εντάθηκαν οι πιέσεις και στους υπόλοιπους κλάδου (πλην πετρελαιοειδών), με αποτέλεσμα οι εξαγωγές να υποχωρήσουν κατά 3,6% (ή κατά 55 εκατ. ευρώ), επιβεβαιώνοντας την ανακοπή του σερί των ανοδικών κινήσεων που διήρκησε από το Σεπτέμβριο του 2014 ως και το Σεπτέμβριο του 2015.

Η ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ, επί των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, δείχνει ότι η μείωση του περασμένου Οκτωβρίου στη συνολική αξία των εξαγωγών προέρχεται κυρίως από τις Τρίτες Χώρες (-12,3%), ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι εντάθηκαν οι πιέσεις στις συνολικές εξαγωγές και προς τις χώρες της ΕΕ (-7,1%). Μείωση, όμως, τόσο προς τις Τρίτες Χώρες (-7,1%), όσο και προς τις χώρες της ΕΕ (-1,4%) καταγράφεται και αν εξαιρεθούν από τον υπολογισμό τα πετρελαιοειδή.

Σε επίπεδο συνολικής αξίας εξαγωγών για το 11μηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 6,4% προς τις χώρες της ΕΕ και μείωση 16,6% προς τις Τρίτες Χώρες. Με εξαίρεση των πετρελαιοειδών, καταγράφεται αύξηση κατά 10,7% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 4,3% προς τις Τρίτες Χώρες. Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών, για την περίοδο Ιανουάριος-Νοέμβριος 2015, το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται 54,2%, έναντι ποσοστού 45,8% για τις Τρίτες Χώρες. Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ εκτοξεύεται στο 66,2%, έναντι ποσοστού μόλις 33,8% των Τρίτων Χωρών.

Η πορεία ανά κλάδο

Ενδεικτικό γεγονός της πορείας των εξαγωγών κατά τον περασμένο Νοέμβριο, είναι ότι η πλειοψηφία των κύριων κλάδων εξαγωγών εμφανίζουν αρνητικό πρόσημο, με πρωταγωνιστές ασφαλώς τα πετρελαιοειδή (-30,4%). Ανοδικά κινήθηκαν τα εμπιστευτικά προϊόντα (+21,4%), το ελαιόλαδο (+7,1%) και τα μηχανήματα (+4,7%). Ουσιαστικά μετάβλητα παρέμειναν τα βιομηχανικά προϊόντα.

Οι κλάδοι των εξαγωγών – Νοέμβριος 2015/2014

Σε επίπεδο 11μήνου η εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά. Μόνο 2 κλάδοι καταγράφουν μείωση εξαγωγών: τα πετρελαιοειδή (-26,9%) και τα χημικά προϊόντα (-1,2%), ενώ αντίθετα όλοι οι υπόλοιποι κινούνται σε υψηλότερα επίπεδα, σε σχέση με το 11μηνο του 2014, με πρωταγωνιστές το ελαιόλαδο (+160,9%), τα μηχανήματα (+17,3%) και τα προϊόντα της κατηγορίας ποτά & καπνός (+14,5%).

Οι κλάδοι των εξαγωγών – 11μηνο 2015/2014

 Εκ νέου υποχώρηση των εισαγωγών

Οι ανισορροπίες που προκάλεσαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι στο εισαγωγικό εμπόριο αποτυπώνονται ξεκάθαρα και στα στοιχεία των τελευταίων μηνών. Συγκεκριμένα, το «ξεμπλοκάρισμα» συναλλαγών του τριμήνου Ιούλιου-Σεπτεμβρίου 2015 προκάλεσε αύξηση εισαγωγών τον Οκτώβριο, η οποία όμως δεν είχε συνέχεια και τον Νοέμβριο. Στον 11^ο μήνα του περασμένου χρόνου οι συνολικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά 6,6%, στα 3,6 δις ευρώ από 3,9 δις ευρώ του Νοεμβρίου του 2014. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 1,8% (ή κατά 49,3 εκατ. ευρώ).

Στο διάστημα Ιανουάριος-Νοέμβριος 2014, οι συνολικές εισαγωγές της Ελλάδας μειώθηκαν κατά 9,4%, στα 39,8 δις ευρώ από 44 δις ευρώ της ίδιας περιόδου του 2014. Ωστόσο, η μείωση αυτή προέρχεται κυρίως από τα πετρελαιοειδή, καθώς αν εξαιρεθούν από τον υπολογισμό, τα στοιχεία δείχνουν αύξηση εισαγωγών κατά 1,1%.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών σε εξαγωγές και εισαγωγές ήταν να μειωθεί για το 11μηνο του έτος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 14,6%, στα 16,2 δις ευρώ (από 18,9 δις ευρώ στο 11μηνο του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 979,6 εκατ. ευρώ ή κατά 6,9%.