Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από ένα ζεστό, χαλαρωτικό μπάνιο το βράδυ. Όταν τελειώσετε, κάνετε το τελευταίο ξέβγαλμα, απλώνετε το χέρι στην πετσέτα σας… και η καθαριότητά σας μπορεί κάλλιστα να πήγε χαμένη. Γιατί; Ίσως διότι δεν πλένετε αρκετά συχνά την πετσέτα του μπάνιου σας.
«Είναι ένα θέμα που όλους θα έπρεπε να μας απασχολεί, αλλά σπανίως το σκεφτόμαστε», λέει ο κ. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική). «Αμέσως μόλις χρησιμοποιήσουμε για πρώτη φορά μια καθαρή πετσέτα, τη γεμίζουμε βακτήρια, νεκρά δερματικά κύτταρα και μόρια σωματικών εκκριμάτων, δημιουργώντας τις ιδανικές συνθήκες για την επιβίωση και ανάπτυξη μυκήτων, βακτηρίων και ιών. Και όσο περισσότερο μένει υγρή η πετσέτα, τόσο περισσότεροι γίνονται όλοι αυτοί οι μικροοργανισμοί».
Όπως εξηγεί ο κ. Μιχελάκης, οι πετσέτες δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη μικροοργανισμών επειδή περιέχουν πολλά από τα συστατικά τα οποία αυτοί χρειάζονται για την επιβίωσή τους: νερό, υψηλή θερμοκρασία, οξυγόνο, τροφή (από τα νεκρά δερματικά κύτταρα και τα άλλα κατάλοιπα του δέρματος) και ουδέτερο pH.
Το ανθρώπινο σώμα είναι καλυμμένο από βακτήρια, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό του, τα οποία συμβιώνουν αρμονικά με τον οργανισμό μας. Παρότι λοιπόν οι περισσότεροι μικροοργανισμοί προέρχονται από το ίδιο μας το σώμα, ο ραγδαίος πολλαπλασιασμός και ανάπτυξή τους μπορεί, κάτω από κατάλληλες συνθήκες να οδηγήσει σε βακτηριακές επιμολύνσεις ή μυκητιάσεις (π.χ. στα δάκτυλα των ποδιών ή στη βουβωνική χώρα). Επίσης αν η πετσέτα σας είναι πολύ βρώμικη από τις αλλεπάλληλες χρήσεις, μπορεί εύκολα να προκαλέσει έξαρση του εκζέματος ή της ατοπικής δερματίτιδας.
Αν εξάλλου μοιράζεστε την πετσέτα του μπάνιου σας με άλλα άτομα, ενδέχεται να έρθει το δέρμα σας σε επαφή με μικροοργανισμούς ασυνήθιστους για τον δικό σας οργανισμό, με συνέπεια π.χ. να βγάλετε κάποια σπυράκια ή ακόμα και να παρουσιάσετε κάποια δερματική μόλυνση. Συχνός τρόπος μετάδοσης μιας πολύ κοινής μυκητίασης, της ποικιλόχρου πιτυριάσεως, είναι η κοινή χρήση μολυσμένης πετσέτας.
Πόσες φορές, λοιπόν, μπορούμε να στεγνώσουμε το δέρμα μας με την πετσέτα του μπάνιου πριν την αλλάξουμε; «Αν έχετε τη δυνατότητα να τη στεγνώνετε εντελώς και γρήγορα (π.χ. σε καλοριφέρ-κρεμάστρα) και κάνετε μπάνιο κάθε μέρα, τότε μπορείτε να την πλένετε μία έως δύο φορές την εβδομάδα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν σκουπίζετε με αυτήν την περιοχή των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού», απαντά ο κ. Μιχελάκης. «Αν στο σπίτι σας έχετε υψηλά επίπεδα υγρασίας ή/και δεν μπορείτε να στεγνώσετε εντελώς την πετσέτα, πρέπει να την πλένετε μετά από τρεις χρήσεις. Και εννοείται πως θα την πλύνετε αμέσως, αν σκουπίσετε με αυτήν τα γεννητικά όργανα ή/και την περιοχή του πρωκτού».
Η πετσέτα του μπάνιου χρειάζεται συχνότερα πλύσιμο εάν είστε άρρωστοι (π.χ. με γαστρεντερίτιδα, ιώσεις κ.λπ.). Και αν χρησιμοποιείτε πετσέτα στο γυμναστήριο για να σφουγγίζετε τον ιδρώτα σας, πρέπει να την πλένετε καθημερινά.
«Οι πετσέτες του γυμναστηρίου, τις οποίες συνήθως αφήνουμε για κάποιες ώρες κουβαριασμένες στην αθλητική τσάντα, μυρίζουν πολύ άσχημα γιατί γεμίζουν βακτήρια από τον ιδρώτα», εξηγεί ο κ. Μιχελάκης.
Τέλος, τον χειμώνα όταν τα επίπεδα υγρασίας στην ατμόσφαιρα είναι αυξημένα, πρέπει να πλένετε την πετσέτα του μπάνιου συχνότερα απ’ ό,τι το καλοκαίρι.
Πόσο φρόνιμο είναι όμως να μοιράζεστε την πετσέτα του μπάνιου σας με τον/την σύντροφό σας; «Ούτως ή άλλως μοιράζεστε τα σεντόνια του κρεβατιού σας μαζί του/της, επομένως μπορεί να μοιράζεστε και την πετσέτα του μπάνιου, αλλά υπό ορισμένες προϋποθέσεις», απαντά ο κ. Μιχελάκης. «Η πρώτη είναι ότι κανείς από τους δύο δεν θα πάσχει από οποιαδήποτε δερματοπάθεια ή μυκητίαση και η δεύτερη ότι κανείς δεν θα είναι άρρωστος (π.χ. με γαστρεντερίτιδα ή ίωση). Αντιθέτως, δεν πρέπει να μοιράζονται οι ενήλικες τις πετσέτες του μπάνιου με τα παιδιά, τα οποία έχουν πολύ πιο ευαίσθητο δέρμα και ιδιαίτερα εάν πάσχουν από δερματικές αλλεργίες (π.χ. ατοπική δερματίτιδα)».
Πρακτικά τα παραπάνω σημαίνουν πως θα πρέπει να έχετε αρκετές πετσέτες μπάνιου για να μπορείτε να τις αλλάζετε συχνά, δίχως να ανησυχείτε μήπως «ξεμείνετε», ειδικά τον χειμώνα που τα ρούχα στεγνώνουν πιο δύσκολα δίχως στεγνωτήριο.
Όσον αφορά το ύφασμα της πετσέτας, «οι απορροφητικές, βαμβακερές πετσέτες είναι πιο φιλικές για το δέρμα, αλλά χρειάζονται περισσότερη ώρα για να στεγνώσουν», λέει ο κ. Μιχελάκης. «Οι πετσέτες από μικροΐνες στεγνώνουν πιο γρήγορα, αλλά μπορεί να προκαλέσουν δερματική αλλεργία στα ευαίσθητα άτομα, επομένως χρειάζονται προσοχή. Αν, όμως, δεν είστε αλλεργικοί, οι πετσέτες αυτές είναι μια καλή επιλογή, ειδικά για το γυμναστήριο».
Σε κάθε περίπτωση, η πετσέτα του μπάνιου σας πρέπει πάντοτε να περνά το τεστ της μυρωδιάς: αν μυρίζει άσχημα, χρειάζεται οπωσδήποτε αλλαγή αμέσως.
Και το σφουγγάρι του μπάνιου
Η πετσέτα του μπάνιου, πάντως, δεν είναι το μόνο που πρέπει να σας απασχολεί όσον αφορά την υγιεινή στο ντους. Μια άλλη, αληθινή… πληγή για το δέρμα είναι το σφουγγάρι του μπάνιου.
«Τα παραμελημένα σφουγγάρια είναι από τα πιο βρώμικα αντικείμενα στο μπάνιο μας», λέει ο κ. Μιχελάκης. «Είναι προτιμότερο να σαπουνιζόμαστε με γυμνά χέρια. Άλλωστε στις μέρες μας κάνουμε πολύ συχνά μπάνιο, οπότε δεν υπάρχει λόγος να τρίβουμε άγρια το δέρμα μας. Όποιος όμως επιμένει να χρησιμοποιεί σφουγγάρι ή πετσετάκι μπάνιου, πρέπει να το πλένει ή να το αλλάζει τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και όχι κάθε 3 ή περισσότερους μήνες που κάνουν οι περισσότεροι. Επίσης, μετά από κάθε χρήση, πρέπει να το σαπουνίζει και να το ξεβγάζει καλά».
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, κάθε μέλος της οικογένειας πρέπει να έχει το δικό του σφουγγάρι ή πετσετάκι για σαπούνισμα, το οποίο δεν θα μοιράζεται ποτέ και με κανέναν.