Τα βλαστοκύτταρα δρουν θεραπευτικά με τρεις συγκεκριμένους τρόπους. Οι τρόποι αυτοί αποσαφηνίζονται όσο διευρύνεται και εξελίσσεται η εφαρμογή της θεραπείας:
- Μετασχηματίζονται προς κύτταρα του ιστού στον οποίο εγχέονται.
- Εκκρίνουν κυτοκίνες, ουσίες που έχουν αυξητικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
- Μπλοκάρουν την καταστρεπτική δράση των μακροφάγων κυττάρων. Τα μακροφάγα είναι κύτταρα που «καταστρέφουν» τα άλλα κύτταρα, με αποτέλεσμα την επιτάχυνση της γήρανσης.
Ο συνδυασμός αυτών των τριών τρόπων προκαλεί το αυξητικό – αναβολικό αποτέλεσμα το οποίο είναι το ζητούμενο της θεραπείας με βλαστοκύτταρα, όπως εξηγεί o κ. Γεώργιος Σάπκας, Καθηγητής Ορθοπαιδικής Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής Metropolitan Hospital.
Γιατί προτιμάμε βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών και όχι βλαστοκύτταρα από το αίμα (Θεραπεία PRP)
Ο κυριότερος λόγος είναι ένας: το εμπλουτισμένο με αιμοπετάλια πλάσμα (Platelet Rich Plasma) είναι πολύ φτωχό σε βλαστοκύτταρα. Αντίθετα το εναιώρημα που λαμβάνεται από τον μυελό των οστών (συνήθως από τη λαγόνιο ακρολοφία) είναι πλουσιότατο σε βλαστοκύτταρα.
Εφαρμογή, ενδείξεις & αντενδείξεις της θεραπείας με βλαστοκύτταρα
Ένα μεγάλο πεδίο εφαρμογής της θεραπείας με βλαστοκύτταρα είναι η Ορθοπαιδική και συγκεκριμένα οι παθήσεις που αφορούν γενικά αρθρώσεις και ιστούς. Παθήσεις των συνδεσμικών στοιχείων των ώμων, παθήσεις των αγκώνων, παθήσεις των τενόντων των χεριών και των καρπών, παθήσεις όπως η αρχόμενη αρθρίτιδα των ισχίων, των γονάτων, της ποδοκνημικής, παθήσεις της σπονδυλικής στήλης όπως οι αρθρίτιδες και οι εκφυλίσεις των μεσοσπονδυλίων δίσκων. Όλες αυτές οι παθήσεις έχουν καλή ανταπόκριση στη θεραπεία, υπό την προϋπόθεση να είναι σε αρχόμενο στάδιο. Όταν η εκφύλιση είναι προχωρημένη ή υπάρχει καταστροφή άρθρωσης π.χ. του ισχίου, του ώμου, τότε απαιτείται μερική ή ολική αρθροπλαστική. Η θεραπεία δεν εφαρμόζεται σε άτομα κάτω των 18 γιατί δεν γνωρίζουμε πώς δρα σε αυτά, εφαρμόζεται όμως ανεξαρτήτως φύλου, σε άτομα από 18 και μέχρι 70-75+, αναλόγως της φυσικής κατάστασής τους. Κατά την εφαρμογή της διακόπτεται προσωρινά η αντιπηκτική αγωγή, ενώ λαμβάνεται υπόψη η τυχόν ύπαρξη νοσημάτων όπως ο διαβήτης κ.ά.
Αντενδείκνυται στις περιπτώσεις: κακοήθων όγκων, κακοήθων παθήσεων του αίματος και ενεργών λοιμώξεων.
Πώς λαμβάνονται τα βλαστοκύτταρα
Η διαδικασία λήψης είναι απλή, ανώδυνη και χωρίς επιπλοκές. Η λήψη γίνεται από τη λαγόνιο ακρολοφία, ή το μηριαίο οστούν, ή το άνω μέρος της κνήμης. Γίνεται μια μικρή τομή στο οστούν, με τοπική αναισθησία και, μέσω ειδικού τροκάρ που εισέρχεται σε βάθος 5 χιλιοστών αναρροφώνται, αναλόγως του σκοπού, μέχρι και 70cc αίματος. Στη συνέχεια, το αίμα αυτό φυγοκεντρείται και λαμβάνουμε το συμπύκνωμα του μυελού των οστών που χρειάζεται. Η έγχυση του συμπυκνώματος στην περιοχή – στόχο της θεραπείας γίνεται αμέσως μετά, υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο, χωρίς αναισθησία, μέσω λεπτότατης βελόνας. Ας σημειωθεί ότι, όπως δείχνουν μελέτες, η αποτελεσματικότητα της έγχυσης ταυτόχρονα ενδο-αρθρικά και ενδο-οστικά -μέθοδος που εφαρμόζει ο κ. Σάπκας- συγκριτικά με την ενδο-αρθρική και μόνο χορήγηση είναι μεγαλύτερη τόσο μετά από 6 όσο και μετά από 12 μήνες. Επιπλοκές, μικροβιακές μολύνσεις, αλλεργικές αντιδράσεις δεν υπάρχουν δεδομένου ότι γίνεται χρήση κυττάρων του ίδιου του πάσχοντος. Μετά δε το πέρας της έγχυσης ο πάσχων κινητοποιείται αμέσως και εξέρχεται του Θεραπευτηρίου την ίδια ημέρα. Σε πιθανή ευαισθησία ή πόνο στο σημείο της έγχυσης, χορηγούνται απλά αναλγητικά και όχι αντιφλεγμονώδη.
Χορήγηση μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων στον μεσοσπονδύλιο δίσκο και στις σπονδυλικές διαρθρώσεις
Δεδομένου ότι το 80% περίπου του πληθυσμού σε Ευρώπη και Αμερική έχει συμπτώματα κυρίως οσφυαλγίας αλλά και ισχιαλγίας, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εφαρμογές της θεραπευτικής χορήγησης βλαστοκυττάρων είναι αυτή της χορήγησής τους στον μεσοσπονδύλιο δίσκο, εφόσον η εκφύλισή του βρίσκεται σε αρχόμενο στάδιο. Στην περίπτωση που έχει συντελεστεί η καταστροφή του δίσκου η ορθοβιολογική θεραπεία αντενδείκνυται.
Ορθοβιολογική Θεραπεία: το σήμερα και το αύριο
Η σωστή ενημέρωση είναι η αρχή κάθε θεραπείας. Αυτή η ενημέρωση επιβάλλει να έχουμε υπόψη ότι η ορθοβιολογική θεραπεία δεν είναι πανάκεια, ούτε έχει απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που τίθενται σε αυτήν. Ωστόσο, λειτουργεί επιτυχώς και μάλιστα με θεαματικά αποτελέσματα στις παθήσεις και τις περιπτώσεις που ενδείκνυται η εφαρμογή της και ετοιμάζεται να ανταποκριθεί σε ένα διαρκές ανθρώπινο ζητούμενο «Την απομάκρυνση του γήρατος» καταλήγει ο κ. Σάπκας.
