Σημαντική υποχώρηση της Καλαμάτας στο παρατηρητήριο των πολιτιστικών και δημιουργικών πόλεων

Γράφει ο Βασίλης Κοσμόπουλος

Στην τοπική ειδησεογραφία διαβάσαμε ότι η Καλαμάτα καταλαμβάνει την 22α θέση (πληθυσμιακή κατηγορία 50.000 έως 100.000 κατοίκους) στην Ευρώπη, στην ενότητα «Πολιτιστικές και Δημιουργικές πόλεις» σύμφωνα με το παρατηρητήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια είδηση που δημιουργεί ικανοποίηση και αισθήματα υπερηφάνειας για την πόλη μας, καθόσον αναφέρεται ότι είναι και η μοναδική Ελληνική πόλη στην πληθυσμιακή κατηγορία αυτή.

ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ ΕΤΣΙ? ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ!

Σε παλιότερο άρθρο μας , στις 30/08/2017, όταν και αναδείξαμε την ύπαρξη του Παρατηρητηρίου Πολιτιστικών και Δημιουργικών Πόλεων σημειώναμε ότι:

Η πρώτη έκδοση του Παρατηρητηρίου Πολιτιστικών και Δημιουργικών Πόλεων (The Cultural and Creative Cities Monitor) για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2017, δείχνει με ποιόν τρόπο με μετρήσιμα στοιχεία από  168 επιλεγμένες πόλεις που ανήκουν σε 30 Ευρωπαϊκές χώρες (τις 28 της Ε.Ε ,τη Νορβηγία και την Ελβετία) παρουσιάζονται η Πολιτιστική ζωντάνια, η Δημιουργική οικονομία και το Φιλικό-Ευνοϊκό περιβάλλον μιας πόλης. Ειδικότερα :

  • Η Πολιτιστική ζωντάνια μετρά τον πολιτιστικό σφυγμό μιας πόλης σε σχέση με τις πολιτιστικές υποδομές και τις δράσεις πολιτισμού.
  • Η Δημιουργική οικονομία μετρά την επίδραση σε μια πόλη του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα στην απασχόληση, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ικανότητα των πολιτών στην καινοτομία.
  • Το Φιλικό-Ευνοϊκό περιβάλλον καταδεικνύει τα πλεονεκτήματα των πόλεων που τις βοηθούν να προσελκύσουν δημιουργικά ταλέντα και να τονώσουν την πολιτιστική τους δράση.

Οι επιλεγείσες 168 πόλεις διακρίνονται σε αυτές που έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο από 1.000.000 κατοίκους (XXL), σε αυτές που έχουν πληθυσμό από 500.000 έως 1.000.000 κατοίκους (XL), σε αυτές που έχουν πληθυσμό από 250.000 έως 500.000 κατοίκους (L)  σε αυτές με πληθυσμό από 100.000 έως 250.000 κατοίκους (M) και σε αυτές με πληθυσμό από 50.000 έως 100.000 κατοίκους (S) αλλά παρά το γεγονός ότι περιλαμβάνουν 30 πρωτεύουσες κρατών το 43% είναι πόλεις με λιγότερους από 250.000 κατοίκους και το 66% με λιγότερους από 500.000 .

Σε σύγκριση με  άλλες πόλεις με αντίστοιχο πληθυσμό οι Πολιτιστικές και Δημιουργικές πόλεις οι οποίες περιλαμβάνονται στο Παρατηρητήριο έχουν κατά κεφαλήν 19% περισσότερες θέσεις εργασίας, 8% περισσότερους νέους ανθρώπους ηλικίας από 20-34 ετών, 73% περισσότερους μαθητές σε ανώτερη εκπαίδευση ,15% πολίτες με ανώτατη εκπαίδευση, 22% περισσότερους πολίτες από την Ευρωπαϊκή Ένωση και 26% περισσότερους εκτός αυτής.

Η Καλαμάτα μαζί με την Αθήνα τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα ανήκει στις 168 πιο πάνω αναφερθείσες πόλεις λόγω της συμμετοχής της στην τελική φάση του διαγωνισμού για την ανάδειξη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης το 2021 δικαιώνοντας όσους πιστέψαμε  στην αναγκαιότητα αυτής της προσπάθειας. ( Η Ρόδος  αν και συμμετείχε στην τελική φάση, όπως και η Ελευσίνα που επελέγη δεν συμπεριλαμβάνονται, γιατί έχουν με την απογραφή του 2011 λιγότερους από 50.000 κατοίκους).

Με τη βαθμολογία των πόλεων που επελέγησαν να κυμαίνεται από τους 63,20 (το Παρίσι) έως τους 13 βαθμούς (το Plovdiv) η Καλαμάτα με 23,60 βαθμούς (36,20 για την πολιτιστική ζωντάνια, 15,90 για τη δημιουργική οικονομία και 13,50 για τη φιλικότητα του περιβάλλοντος) καταλαμβάνει την 105η θέση με το Παρατηρητήριο να αναφέρει ότι η φήμη της ως πολιτιστικός προορισμός οφείλεται στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού το οποίο έχει κερδίσει μια ιδιαίτερα διακριτή θέση στο χάρτη των φεστιβάλ της Μεσογείου καθώς από το 1995 που ιδρύθηκε υποστηρίζει, προβάλει και παρουσιάζει το χορό μέσα από την έρευνα την επιμόρφωση και την καλλιτεχνική δημιουργία και παραγωγή.

Στη δεύτερη έκδοση του Παρατηρητηρίου για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2019 που περιλαμβάνει πλέον  190 πόλεις η Καλαμάτα με  11,80 βαθμούς ( 18,10 για την πολιτιστική ζωντάνια, 6,10 για τη δημιουργική  οικονομία και 10,30 για τη φιλικότητα του περιβάλλοντος) καταλαμβάνει την 175η θέση. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι καταλαμβάνει την τελευταία θέση στην πληθυσμιακή κατηγορία της και βαθμολογείται λιγότερο και από την τελευταία πόλη που συμμετείχε στην έκδοση του 2017. Να σημειωθεί επίσης ότι πόλεις που δεν συγκεντρώνουν ικανοποιητική βαθμολογία, δεν θα συμπεριλαμβάνονται πλέον στην αναθεωρημένη λίστα.

Το μήνυμα που εκπέμπει αυτή η υποχώρηση είναι ιδιαίτερα σημαντικό και ανησυχητικό, αποτελώντας ανασχετικό παράγοντα στην προσπάθεια της πόλης για την τουριστική της προβολή και την προσέλκυση νέων ανθρώπων. Η πόλη με την προσπάθεια που έγινε για την διεκδίκηση της υποψηφιότητας της Πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης, απέκτησε μια αναγνωρισιμότητα και θέση στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, την οποία όμως δυστυχώς δεν φρόντισε να καλλιεργήσει. Είμαστε σίγουροι, ότι κανένας από την προηγούμενη και την σημερινή δημοτική αρχή δεν παρακολούθησε και δεν γνωρίζει την πορεία μας, στην τόσο σημαντική αυτή Ευρωπαική ενότητα. Αυτό βέβαια είναι το αποτέλεσμα της παντελούς έλλειψης εξωστρέφειας., σε έναν κόσμο που πλέον είναι μια μεγάλη γειτονιά.

Υπάρχει ο χρόνος μέχρι το 2021 να αντιστρέψουμε τη σημερινή κατάσταση για να μην βρεθούμε εκτός της λίστας του Παρατηρητηρίου, στην επόμενη αξιολόγηση. Πολύ φοβόμαστε όμως ότι δεν υπάρχει η διάθεση και η ικανότητα στην δημοτική αρχή, να κάνει τις απαιτούμενες ενέργειες. Η βοήθεια μας, εφόσον ζητηθεί, είναι αυτονόητη.

Ο Βασίλης Κοσμόπουλος είναι Πολιτικός Μηχανικός, Δημοτικός Σύμβουλος

Επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης «Καλαμάτα Μπροστά»