Του Νί­κου Πα­τσα­ρί­νου*

Η κα­τά­στα­ση με τη δι­α­χεί­ρι­ση των α­πορ­ριμ­μά­των στην Πε­ρι­φέ­ρειά μας πα­ρα­μέ­νει τρα­γι­κή:

– Τα σκου­πί­δια σε αρ­κε­τές πό­λεις εί­ναι σο­βα­ρό πρό­βλη­μα και μά­λι­στα βρί­σκε­ται μπρο­στά σε α­δι­έ­ξο­δο. Η μη συ­νεν­νό­η­ση Πε­ρι­φέ­ρειας και Δή­μων ο­δη­γεί σε κω­μι­κο­τρα­γι­κές κα­τα­στά­σεις. Πρό­στι­μα α­πό την Πε­ρι­φέ­ρεια ό­ταν με ευ­θύ­νη της δεν έ­χει γί­νει τί­πο­τα για την α­πο­κα­τά­στα­ση των ΧΑ­ΔΑ, για τη δι­α­χεί­ρι­ση των σκου­πι­δε­μά­των και για την εν­δι­ά­με­ση τω­ρι­νή φά­ση. Φω­τι­ές και κο­ρε­σμός στους σκου­πι­δο­χώ­ρους (Λέ­χαι­ο Κο­ριν­θί­ας, θέ­ση «Πουρ­νά­ρι» – Ζευ­γο­λα­τιού, Ερ­μι­ο­νί­δα, Πύ­λος).

– Μέ­ρος των Δη­μάρ­χων, ό­ταν δεν α­πει­λούν με πα­ραι­τή­σεις, κα­τά­λα­βαν κα­θυ­στε­ρη­μέ­να ό­τι πρέ­πει ν’ αν­τι­με­τω­πί­σουν το πρό­βλη­μα στη­ρι­ζό­με­νοι στις δι­κές τους δυ­νά­μεις. Πολ­λοί πε­ρι­μέ­νουν, χω­ρίς να γνω­ρί­ζουν ή κά­νουν ό­τι δεν γνω­ρί­ζουν, τις δρο­μο­λο­γη­μέ­νες λύ­σεις της Πε­ρι­φέ­ρειας που δεν τους λέ­ει ού­τε πό­σο θα τους στοι­χή­σει η δι­α­χεί­ρι­ση των α­πορ­ριμ­μά­των ού­τε πό­σα α­πορ­ρίμ­μα­τα τους δε­σμεύ­ουν και τους χρε­ώ­νουν να πη­γαί­νουν στην α­νά­δο­χο Ε­ται­ρεί­α. Συγ­χρό­νως η Κυ­βέρ­νη­ση θε­σμο­θε­τεί στην κα­τεύ­θυν­ση να τους α­πο­κλεί­σει α­πό τη δι­α­χεί­ρι­ση των α­πορ­ριμ­μά­των.

– Ε­νώ βρί­σκε­ται σε δι­α­βού­λευ­ση ο νέ­ος ε­θνι­κός σχε­δια­σμός δι­α­χεί­ρι­σης των α­πο­βλή­των και της πρό­λη­ψης πα­ρα­γω­γής α­πο­βλή­των και συγ­χρό­νως γί­νε­ται η α­να­θε­ώ­ρη­ση του ΠΕΣ­ΔΑ 2010 (κι ό­λα αυ­τά προ­κει­μέ­νου να προ­σαρ­μο­στού­με με τις ευ­ρω­πα­ϊ­κές ο­δη­γί­ες και να μπο­ρού­με να εν­τά­ξου­με έρ­γα στο πρό­γραμ­μα 2014-2020) κα­νείς δεν μας α­παν­τά, σε ό­λα αυ­τά, που εν­τάσ­σε­ται – προ­σαρ­μό­ζε­ται ο εν δυ­νά­μει δι­ε­θνής δι­α­γω­νι­σμός της Πε­ρι­φέ­ρειας. Εν τω με­τα­ξύ στα «μου­λω­χτά» η Πε­ρι­φέ­ρεια με προ­χει­ρό­τη­τα και στο «πό­δι» έ­χει α­να­θέ­σει με­λέ­τη για την α­να­θε­ώ­ρη­ση του ΠΕΣ­ΔΑ.

– Περ­νά 1 χρό­νος α­πό την α­νά­δει­ξη προ­σω­ρι­νού α­να­δό­χου και κα­νείς δεν παίρ­νει την ευ­θύ­νη για την κα­θυ­στέ­ρη­ση. Α­φή­νουν περ­νούν οι ε­κλο­γές και α­φού «έ­παι­ξαν» με τους προ­τει­νό­με­νους χώ­ρους, 1,5 μή­να πριν α­να­λά­βουν οι νέ­ες αυ­το­δι­οι­κη­τι­κές αρ­χές εγ­κρί­νουν στο Υ­πουρ­γεί­ο τους πε­ρι­βαλ­λον­τι­κούς ό­ρους (Α­Ε­ΠΟ) του έρ­γου.

Μέ­σα σ’ αυ­τό το «μπά­χα­λο» το πε­ρι­ε­χό­με­νο της α­πό­φα­σης του Υ­πουρ­γού κ. Μα­νιά­τη για τους πε­ρι­βαλ­λον­τι­κούς ό­ρους του έρ­γου ε­πα­λη­θεύ­ει ό­λα αυ­τά που μέ­χρι σή­με­ρα κα­τα­λο­γί­ζου­με σ’ αυ­τόν τον δι­α­γω­νι­σμό και εί­ναι έ­να α­κό­μη βή­μα για να «κλει­δώ­σει», δυ­στυ­χώς, η δι­α­χεί­ρι­ση των α­πορ­ριμ­μά­των με ΣΔΙΤ:

1) Πρό­κει­ται για μια α­πα­ρά­δε­κτη α­πό­φα­ση που ε­πι­λεγ­μέ­να εί­ναι α­σα­φής, α­ό­ρι­στη και προ­φα­νώς μπο­ρεί να προ­σβλη­θεί στα κύ­ρια θέ­μα­τα του έρ­γου που εμ­πλέ­κον­ται με το πε­ρι­βάλ­λον αλ­λά ό­μως μέ­σα α­π’ αυ­τά πε­ρι­μέ­νει να κερ­δο­σκο­πή­σει η Ε­ται­ρεί­α.

2) Πα­ρα­κάμ­πτον­τας εν­τέ­χνως την σα­φή ο­δη­γί­α 2008/98 της Ε.Ε. δεν δε­σμεύ­ει που­θε­νά πο­σο­τι­κά και ποι­ο­τι­κά του­λά­χι­στον για τα ε­πό­με­να 10 (και ί­σως για τα ε­πό­με­να 28) χρό­νια τι α­πορ­ρίμ­μα­τα και τι προ­ϊ­όν­τα α­π’ αυ­τά κά­θε χρό­νο πρέ­πει να α­να­κτών­ται, να α­να­κυ­κλώ­νον­ται, να ε­πα­να­χρη­σι­μο­ποι­ούν­ται και φυ­σι­κά θα κα­τα­λή­γουν για τε­λι­κή ε­να­πό­θε­ση.

3) Η Α­Ε­ΠΟ κρα­τά­ει – ό­χι τυ­χαί­α αλ­λά κα­κώς – α­πο­στά­σεις α­πό το σύ­νο­λο του υ­πό­λοι­που έρ­γου και της δι­α­κή­ρυ­ξης. Έ­τσι δεν θί­γει που­θε­νά το ζή­τη­μα της ε­λά­χι­στης εγ­γυ­η­μέ­νης πο­σό­τη­τας που δε­σμεύ­ει το σύ­νο­λο του έρ­γου και εί­ναι α­πα­ρά­δε­κτη δι­ά­τα­ξη και α­πό πε­ρι­βαλ­λον­τι­κή ά­πο­ψη.

4) Ε­νώ έ­χουν μει­ω­θεί τ’ α­πορ­ρίμ­μα­τα κα­τά 25-30% αυ­τό δεν α­πα­σχο­λεί κα­νέ­ναν με α­πο­τέ­λε­σμα το έρ­γο να πα­ρα­μέ­νει σε φα­ρα­ω­νι­κά ε­πί­πε­δα και με με­γά­λα κό­στη υ­λο­ποί­η­σης και συν­τή­ρη­σης.

5) Η λαν­θα­σμέ­νη και στα­θε­ρή αρ­χή που συ­νο­δεύ­ει το έρ­γο για ό­λα τα χρό­νια, αυ­τή της δι­α­χεί­ρι­σης σύμ­μει­κτων α­πορ­ριμ­μά­των, ε­πι­βάλ­λει στην Α­Ε­ΠΟ να ξε­περ­νά με α­σά­φεια τα πο­σο­τι­κά και ποι­ο­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά των πα­ρα­γό­με­νων τύ­που 2πλου c­o­m­p­o­st και του ε­πα­να­χρη­σι­μο­ποι­ού­με­νου νε­ρού. Φαί­νε­ται ό­τι τε­λι­κά δεν θα δι­α­τί­θε­ται ού­τε c­o­m­p­o­st ού­τε νε­ρό για γε­ωρ­γι­κές εκ­με­ταλ­λεύ­σεις πα­ρά τις αρ­χι­κές με­γα­λο­στο­μί­ες!

6) Α­φή­νον­τας α­να­πάν­τη­το ποι­ος θα κα­τα­σκευά­σει την μο­νά­δα δι­α­χεί­ρι­σης προ­δι­α­λεγ­μέ­νων υ­λι­κών στην 1η υ­πο­ε­νό­τη­τα δεν προ­σεγ­γί­ζε­ται κα­θό­λου πε­ρι­βαλ­λον­τι­κά η λει­τουρ­γί­α της και τ’ α­πο­τε­λέ­σμα­τά της.

7) Η εν­δι­ά­με­ση φά­ση δι­α­χεί­ρι­σης των α­πορ­ριμ­μά­των ου­σι­α­στι­κά δεν α­πα­σχο­λεί την Α­Ε­ΠΟ ού­τε φυ­σι­κά πώς συν­δέ­ε­ται η πο­ρεί­α του έρ­γου με την α­πο­κα­τά­στα­ση των ΧΑ­ΔΑ που έ­χει εγ­κα­τα­λει­φθεί ε­δώ και και­ρό.

Με ό­λα αυ­τά και ε­νώ δεν υ­πάρ­χει συ­νημ­μέ­νη υ­πη­ρε­σια­κή ει­σή­γη­ση της αρ­μό­διας Δι­εύ­θυν­σης, ο Υ­πουρ­γός μας κα­θη­συ­χά­ζει λέ­γον­τας ό­τι θα «α­πα­γο­ρεύ­ε­ται η δι­α­λο­γή υ­λι­κών μέ­σα στον ΧΥ­ΤΥ»! Κον­το­λο­γίς μας ε­νη­με­ρώ­νει ό­τι με το νέ­ο έρ­γο δεν θ’ α­φή­σει στους νέ­ους χώ­ρους ε­να­πό­θε­σης α­πορ­ριμ­μά­των να γί­νε­ται ό,τι α­πα­ρά­δε­κτο συμ­βαί­νει στη Φυ­λή και σ’ ό­λους τους σκου­πι­δο­χώ­ρους. Φο­βε­ρό βή­μα προ­ό­δου!

Εί­ναι ξε­κά­θα­ρο ό­τι πο­λι­τι­κά έ­χει ε­πι­βλη­θεί η έκ­δο­ση ε­σπευ­σμέ­νως αυ­τής της α­πό­φα­σης του Υ­πουρ­γού κ. Μα­νιά­τη για­τί έ­τσι συμ­φέ­ρει την ε­ται­ρεί­α. Η α­σά­φεια και η α­ο­ρι­στί­α που δι­έ­πει την α­πό­φα­ση ε­πι­τρέ­πει στην Ε­ται­ρεί­α να φτιά­ξει ξε­πε­ρα­σμέ­νες μο­νά­δες δι­α­χεί­ρι­σης α­πορ­ριμ­μά­των που δί­πλα σε χώ­ρους ΧΥ­ΤΑ (ό­χι ΧΥ­ΤΥ) θα θά­βον­ται για τα ε­πό­με­να 28 του­λά­χι­στον χρό­νια πά­νω α­πό τα μι­σά α­πορ­ρίμ­μα­τα. Αυ­τά και λό­γω α­νύ­παρ­κτου ε­λέγ­χου θα κο­στο­λο­γούν­ται α­κρι­βά, για τους Δή­μους και τους δη­μό­τες τους, για να κερ­δο­σκο­πεί η ε­ται­ρεί­α με άλ­λο έ­να κοι­νω­νι­κό α­γα­θό.

Μά­λι­στα φρον­τί­ζει η Πε­ρι­φέ­ρεια και το Υ­πουρ­γεί­ο να «ο­χυ­ρώ­σει» την Ε­ται­ρεί­α στη δι­α­σφά­λι­ση των κερ­δών της μιας και της ε­πι­τρέ­πει τμή­μα του ΠΕΣ­ΔΑ να δι­α­χει­ρι­στεί (ε­λά­χι­στο 65% των α­πορ­ριμ­μά­των) και ό­χι το 100%. Δη­λα­δή η Ε­ται­ρεί­α θα ε­πι­λέ­γει το «ψα­χνό» και τα «κό­κα­λα» και τα προ­βλή­μα­τα θα τ’ α­φή­σει για τον ΦοΔ­ΣΑ και τους Δή­μους. Η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή στο α­πο­κο­ρύ­φω­μα της ε­φαρ­μο­γής της.

Εί­μα­στε αν­τί­θε­τοι με αυ­τή την ε­ξέ­λι­ξη και α­γω­νι­ζό­μα­στε με ό­λους τους τρό­πους για να α­να­τρα­πεί. Α­παι­τεί­ται να ε­πα­να­σχε­δια­στεί ρι­ζι­κά η δι­α­χεί­ρι­ση των α­πορ­ριμ­μά­των σύμ­φω­να με την κα­τα­τε­θει­μέ­νη πρό­τα­σή μας. Η δι­α­χεί­ρι­ση δι­α­σφα­λί­ζον­τας τον δη­μό­σιο χα­ρα­κτή­ρα πρέ­πει να γί­νε­ται α­πό την κοι­νω­νί­α και τους Δή­μους, α­πο­κεν­τρω­μέ­να και με το­πι­κά σχέ­δια δι­α­χεί­ρι­σης στο­χεύ­ον­τας στην πρό­λη­ψη, στην ε­πα­να­χρη­σι­μο­ποί­η­ση στην α­νά­κτη­ση, στην α­να­κύ­κλω­ση και στη σύγ­χρο­νη ε­πε­ξερ­γα­σί­α των υ­λι­κών ώ­στε συ­νε­χώς να κα­τα­λή­γει στον ΧΥ­ΤΥ η ε­λά­χι­στη πο­σό­τη­τα. Με αυ­τόν τον τρό­πο ω­φε­λεί­ται η κοι­νω­νί­α οι­κο­νο­μι­κά, κοι­νω­νι­κά και πε­ρι­βαλ­λον­τι­κά.

Στον α­γώ­να της κοι­νω­νί­ας και των φο­ρέ­ων της ε­να­πό­κει­ται η ε­πι­βο­λή της σω­στής λύ­σης.

*Πε­ρι­φε­ρεια­κός Σύμ­βου­λος