“Πρόσφατα έχει προωθηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για διαβούλευση σχέδιο εθνικής νομοθεσίας για υποχρεωτική αναγραφή της καταγωγής και του τόπου προέλευσης για το γάλα, και το γάλα ως συστατικό γαλακτοκομικών προϊόντων για τη σωστή επισήμανση και την αποφυγή παραπλάνησης των καταναλωτών.

Στην πρόσφατη επίσκεψη στη χώρα μας ο επίτροπος Γεωργίας – Ανάπτυξης – Περιβάλλοντος κ. Hogan, ενώπιον εκπροσώπων του Ελληνικού Κοινοβουλίου τοποθετήθηκε σαφώς ότι δεν πρόκειται να υπάρξει υποβάθμιση των προτύπων της Ε.Ε. για την τροφική αλυσίδα (γεωγραφικές ενδείξεις ΠΟΠ, ΠΓΕ κ.λπ. Γενετ. τροπ/μένα) σε όποια συμφωνία με Καναδά ή με ΗΠΑ, διότι στην περίπτωση αυτή δεν είναι δυνατόν να υπάρξει συμφωνία. Άλλωστε οι συμφωνίες αυτές έχουν χαρακτηρισθεί ως μεικτές και απαιτούν η επικύρωσή τους να προέρχεται και από τα Εθνικά Κοινοβούλια και όχι μόνο με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής”. Επισημαίνει σε ανακοίνωσή του το Αγροτικό Τμήμα της Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ Μεσσηνίας.

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

Πολύς λόγος έγινε και συνεχίζει να γίνεται για τη διασφάλιση της ελληνικότητας και των γεωγραφικών ενδείξεων δύο εμβληματικών προϊόντων μας, της γιαούρτης και του τυριού “φέτα”, που αποτελούν μαζί με το ελαιόλαδο την ναυαρχίδα των εξαγώγιμων μεταποιημένων προϊόντων.

Για την κατανόηση του θέματος και των ενεργειών που αφορούν τη διαφάλιση των συμφερόντων της χώρας και της μεταποιητικής βιομηχανίας, και πρώτιστα των παραγωγών – κτηνοτρόφων μας, θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε ορισμένα στοιχεία για τα δύο αυτά προϊόντα.

Α. Ελληνικό Γιαούρτι: Είναι γνωστό ότι η Δημοκρατία της Τσεχίας με σχέδιο διατάγματος που ανήρτησε προς διαβούλευση, επιχειρεί να εισάγει προδιαγραφές ή τρόπο παρασκευής, χρησιμοποιώντας τις ονομασίες “Ελληνικό Γιαούρτι”, “Γιαούρτι ελληνικού τύπου”.

Να τονισθεί κατ’ αρχήν ότι: α) Επιχειρούν να ταυτίσουν αυθαίρετα το Ελληνικό γιαούρτι με το στραγγιστό, αγνοώντας και παραβλέποντας, το γιαούρτι της παραδοσιακής αυθεντικής συνταγής και β) ορισμός που να συνδέει τον όρο “Ελληνικό γιαούρτι” ή “Γιαούρτι Ελληνικού τύπου” με κάποια χαρακτηριστικά, συνταγή, προδιαγραφές ή τρόπο παρασκευής γιαούρτης δεν υπάρχει ούτε στην Ελληνική ή Ενωσιακή νομοθεσία, ούτε σε διεθνή πρότυπα (codex).

– Επομένως οι ονομασίες αυτές που περιλαμβάνουν γεωγραφικό όρο (ως προσδιορισμό) ενός άλλου κράτους μέλους της Ε.Ε. (την Ελλάδα), αποτελούν δήλωση καταγωγής η οποία πρέπει να συμμορφώνεται με τον ισχύοντα ενωσιακό τελωνιακό κώδικα. Η δήλωση καταγωγής σχετίζεται τόσο με τον τόπο όπου το τρόφιμο υφίσταται την τελευταία ουσιώδη μεταποίηση, όσο και με την προέλευση της πλειονότητας της πρώτης ύλης με την οποία παρασκευάζεται.

Συνεπώς γιαούρτι που παρασκευάζεται στην Τσεχία δεν μπορεί να αποκαλείται “Ελληνικό” ή “Ελληνικού τύπου”.

Για το θέμα αυτό το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου το 2014 δικαίωσε την ελληνική εταιρεία “ΦΑΓΕ” έναντι της αμερικανικής “Chobani” στην οποία απαγόρευσε να διαθέτει στη Βρετανική αγορά γιαούρτι με το όνομα “Greek yogurt” αποδεχόμενο ότι ο όρος αυτός αποτελεί δήλωση καταγωγής και μπορεί να χρησιμοποιείται για προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα.

Κατά συνέπεια η χρήση των ονομασιών αυτών δεν πρέπει να θεσπισθούν από την Τσεχία διότι αποτελούν παραπλανητική δήλωση καταγωγής του τροφίμου και παραπλανούν τον Ευρωπαίο καταναλωτή δημιουργώντας αθέμιτο ανταγωνισμό και εκμετάλλευση της φήμης του Ελληνικού γιαουρτιού.

Με την παράθεση αυτών και πλείστων άλλων ισχυρισμών του Υπουργείου προς την αρμόδια επιτροπή επιτεύχθηκε η πρόκληση της απάντησης του αρμοδίου επιτρόπου για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων Σ. Αντριουκάϊτις η οποία δικαιώνει την ελληνική θέση και αποδέχεται ότι η ονομασία “Ελληνικό γιαούρτι” αποτελεί ένδειξη προέλευσης και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για προϊόντα που παράγονται εκτός Ελλάδας, καθ’ ότι αυτό αποτελεί εξαπάτηση των καταναλωτών.

Σ’ ότι αφορά τον όρο “γιαούρτι Ελληνικού τύπου ή στυλ” θα εξετάζεται κατά περίπτωση η περιγραφή των χαρακτηριστικών του καθώς και ο τρόπος διαφήμισής του. Σε κάθε περίπτωση που η απόφαση της Επιτροπής δεν γίνει σεβαστή η χώρα μας διατηρεί το δικαίωμα προσφυγής στα αρμόδια Ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Β. Τυρί “Φέτα”

Είναι γνωστό ότι η ποιότητα, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, οι μέθοδοι παρασκευής και οι χρησιμοποιούμενες πρώτες ύλες καθιστούν τα Ελληνικά γαλακτοκομικά προϊόντα περιζήτητα σε τρίτες χώρες. Ως εκ τούτου πολλές χώρες προσπαθούν να ιδιοποιηθούν τα εμπορικά σήματα των προϊόντων μας.

Στις χώρες π.χ. της Νοτίου Αφρικής παράγονται επί σειρά ετών πλειάδα λευκών τυριών, τα οποία χρησιμοποιούν τον όρο “Φέτα” ή “λευκό τυρί τύπου Φέτα”, η πλειοψηφία των οποίων παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα ή μίξεις αγελαδινού και πρόβειου γάλακτος.

Η Ελληνική Φέτα είναι καθιερωμένη από την Ε.Ε. ως προϊόν Π.Ο.Π. (ονομασίας προέλευσης) και η χρήση του όρου αφορά τον τύπο τυριού που παρασκευάζεται στην Ελλάδα με πρόβειο ή μίξη πρόβειου και γίδινου γάλακτος, με τα συγκεκριμμένα χαρακτηριστικά (οργανοληπτικά και λοιπά).

Ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες, όπως οι χώρες της Νοτίου Αφρικής που παράγουν λευκά τυριά προϋπήρχε έτσι ή αλλιώς και έναντι αυτού πρέπει να προστατευθεί η Ελληνική Φέτα.

Σ’ ότι αφορά τη συμφωνία της Ε.Ε. με τις χώρες αυτές, έχει κατοχυρωθεί σε δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η υποχρέωση της αναθεώρησης της συμφωνίας στον μεταβατικό χρόνο ισχύος της (5 χρόνια), ώστε με το πέρας του χρόνου αυτού να μην υπάρχει ο όρος “Φέτα” σε προϊόντα μη προερχόμενα από την Ελλάδα και ως προς την πρώτη ύλη και ως προς την παραγωγή του τελικού προϊόντος.

Στα πλαίσια της ομάδας εργασίας που συστάθηκε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εκτός των άλλων εξετάζονται οι κίνδυνοι που δημιουργούνται στο διεθνές περιβάλλον για εμβληματικά προϊόντα της χώρας μας και μελετώνται οι τρόποι αντιμετώπισής τους.

Πρόσφατα έχει προωθηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για διαβούλευση σχέδιο εθνικής νομοθεσίας για υποχρεωτική αναγραφή της καταγωγής και του τόπου προέλευσης για το γάλα, και το γάλα ως συστατικό γαλακτοκομικών προϊόντων για τη σωστή επισήμανση και την αποφυγή παραπλάνησης των καταναλωτών.

Στην πρόσφατη επίσκεψη στη χώρα μας ο επίτροπος Γεωργίας – Ανάπτυξης – Περιβάλλοντος κ. Hogan, ενώπιον εκπροσώπων του Ελληνικού Κοινοβουλίου τοποθετήθηκε σαφώς ότι δεν πρόκειται να υπάρξει υποβάθμιση των προτύπων της Ε.Ε. για την τροφική αλυσίδα (γεωγραφικές ενδείξεις ΠΟΠ, ΠΓΕ κ.λπ. Γενετ. τροπ/μένα) σε όποια συμφωνία με Καναδά ή με ΗΠΑ, διότι στην περίπτωση αυτή δεν είναι δυνατόν να υπάρξει συμφωνία. Άλλωστε οι συμφωνίες αυτές έχουν χαρακτηρισθεί ως μεικτές και απαιτούν η επικύρωσή τους να προέρχεται και από τα Εθνικά Κοινοβούλια και όχι μόνο με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.