Μάλιστα, με ορίζοντα έως το 2020, πρέπει όλοι να έχουν εναρμονιστεί με το περιεχόμενο των διατάξεων και να έχουν ακολουθήσει την αρχή του «πληρώνω όσα πετάω» που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ωστόσο, μέσα στα επόμενα 2 χρόνια θα πρέπει να έχουν διευκρινιστεί και τα γκρίζα σημεία που μένουν ανοιχτά μέχρι στιγμής και να έχει δοθεί το πλήρες σχέδιο από τους ΟΤΑ για την πλήρη εφαρμογή του. Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε την Πέμπτη στην Βουλή τροποποιεί το βασικό θεσμικό πλαίσιο για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών, ενώ ρυθμίζει θέματα ανακύκλωσης και λειτουργίας Φορέων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης. Ταυτόχρονα, βάζει περιβαλλοντικό τέλος στις πλαστικές σακούλες, ορίζοντας πως θα χρεώνονται στα 3 λεπτά από την 1η Ιανουαρίου του 2018, ενώ αναμένεται να αυξηθεί στα 7 λεπτά από την 1η Ιανουαρίου του 2019. Το περιβαλλοντικό τέλος, που θα επιβάλλεται στους καταναλωτές, αποτελεί δημόσιο έσοδο, θα εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και θα αποδίδεται υπέρ του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).

Ποινικές κυρώσεις

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση: «Υπάρχει σημαντικό ποσοστό εισφοροδιαφυγής, δεδομένου ότι σημαντικός αριθμός υπόχρεων παραγωγών είτε δεν έχει ενταχθεί σε Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης είτε, ενώ έχει ενταχθεί, δεν δηλώνει τις πραγματικές ποσότητες επί των οποίων υπολογίζεται η εισφορά που πρέπει να καταβληθεί». Για αυτόν το λόγο, τροποποιούνται οι ποινικές κυρώσεις που επιβάλλονται σε όσους παραβιάζουν τις κείμενες διατάξεις.

Ειδικότερα:

• ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 1 έτους και χρηματική ποινή 1.000 – 100.000 ευρώ για τους νόμιμους εκπροσώπους και διευθύνοντες συμβούλους των φορέων Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ), οι οποίοι εκτελούν οι ίδιοι τις εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης και δεν διαθέτουν τις σχετικές άδειες,
• ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 3 μηνών και χρηματική ποινή 1.000 – 30.000 ευρώ για όσους παραβιάσουν τα προβλεπόμενα ασυμβίβαστα ή παρεμποδίσουν ή αποφύγουν τη διενέργεια ελέγχων,
• ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 2 ετών και χρηματική ποινή 10.000 – 100.000 ευρώ για όσους από πρόθεση δηλώσουν στον ΕΟΑΝ αναληθείς ποσότητες.

Πρόστιμα, όμως, δεν θα πληρώνουν μόνο οι αρμόδιοι φορείς. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι δήμοι δύνανται να επιβάλουν πρόστιμα από 20 έως και 500 ευρώ σε πολίτες που εμποδίζουν την ομαλή και αποδοτική λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης, όπως για παράδειγμα σε όσους ρίχνουν κοινά σκουπίδια σε κάδους ανακύκλωσης. Η επιβολή του προστίμου επιβάλλεται «ανάλογα με τη βαρύτητα και τη συχνότητα της παράβασης, σε βάρος του καταναλωτή ή του τελικού χρήστη που δεν συμμορφώνεται με τα μέτρα αυτά».

«Καμπάνα» βέβαια θα τρώνε και οι ίδιοι οι δήμοι. Ειδικότερα, για τους ΟΤΑ Α’ βαθμού που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις επιβάλλεται πρόστιμο από 1.000 έως 100.000 ευρώ.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως η ανακύκλωση στην Ελλάδα είναι πολύ πίσω, αφού στη χώρα μας πάνω από το 81% των απορριμμάτων τα οποία παράγονται καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος της Ευρώπης είναι 31%. Επίσης, το 16% ανακυκλώνεται με οποιαδήποτε δραστηριότητα και το 3% λιπασματοποιείται. Πρόκειται δηλαδή για ένα συνολικό ποσοστό 19%, ενώ στην Ευρώπη ο αντίστοιχος μέσος όρος ξεπερνάει το 42%.

Η οργάνωση στους ΟΤΑ

Με το νομοσχέδιο ενισχύεται σημαντικά ο ρόλος των δήμων, καθώς με τις νέες διατάξεις προβλέπεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ Α’ βαθμού να προβαίνουν αυτοτελώς στην οργάνωση της εναλλακτικής διαχείρισης των δημοτικών τους αποβλήτων. Επίσης, προβλέπεται η παροχή κινήτρων και η επιβράβευση των ΟΤΑ και των δημοτών, με βάση τα αποτελέσματά τους. Μεταξύ των κινήτρων που καθιερώνονται είναι η σύνδεση της τιμολογιακής πολιτικής των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) με τις επιδόσεις των δήμων στην ανακύκλωση.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ΕΣΔΑ, στη χωριστή συλλογή των αποβλήτων υλικών συσκευασίας, ώστε να ανακτώνται στην καθαρότερη δυνατή και ομοιογενή μορφή τους προκειμένου να επιτευχθούν τα αναγκαία ποιοτικά πρότυπα στους αντίστοιχους τομείς ανακύκλωσης.

Τέλος, ενισχύεται ο ρόλος και η ευθύνη του Ελληνικού Οργανισμού Αvακύκλωσης (ΕΟΑΝ) τόσο θεσμικά όσο και με ανθρώπινο δυναμικό, με στόχο την καλύτερη συνεργασία με τα ΣΕΔ, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις οργανώσεις της κοινωνίας και των πολιτών.

ΜΑΡΙΝΑ ΞΥΠΝΗΤΟΥ

πηγή