Ψήφισμα της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών και του Ινστιτούτου Έρυνας Βυζαντινού Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (ΚΑΛΑΜΑΤΑ-ΜΥΣΤΡΑΣ):

“Η απόφαση του Τουρκικού Κράτους για μετατροπή του σημαντικότερου και
μεγαλοπρεπέστερου βυζαντινού ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας σε μουσουλμανικό
τέμενος, αποτελεί πρώτ’ απ’ όλα πράξη ανιστόρητη και ενέργεια ακατανόητη, κατά
παράβαση και ανατροπή εκ βάθρων της απόφασης του ίδιου του δημιουργού του
Νεότερου Τουρκικού Κράτους, Μουσταφά Κεμάλ «Ατατούρκ», κατά την οποία ο
ναός μετατράπηκε επίσημα σε μουσείο (1934), ενώ από το 1985 ενεγράφη στον
Κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Παρότι μετά την ΄Αλωση του 1453 η Αγία Σοφία είχε μετατραπεί από τον ίδιο τον
«Πορθητή» Μωάμεθ Β΄ σε τζαμί, κατάσταση που διατηρήθηκε για περίπου πέντε
αιώνες, η απόφαση του Κεμάλ το 1934 αποκατέστησε εν μέρει τον πραγματικό ρόλο
του εκ των κορυφαίων μνημείων (μαζί με τον Πανάγιο Τάφο) της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού -μια απόφαση σωστή την οποία
έρχεται με βάναυσο τρόπο να απεμπολήσει η αλλοπρόσαλλη (πλην όμως
εξυπηρετούσα πολιτικές σκοπιμότητες της τουρκικής πολιτικής) απόφαση του
Προέδρου Ταγίμπ Ερντογάν. Το ΙΝΕΒΥΠ και η ΣΑΕΠΣ συνενώνουν την έντονη
διαμαρτυρία τους μαζί με τα άλλα ανώτατα πνευματικά ιδρύματα της χώρας,
εκκλησιαστικά και κοσμικά, και καλούν την διεθνή κοινότητα να σταθεί ως ανάχωμα
στις «νέο-οθωμανικές» φιλοδοξίες του νεοτουρκικού κράτους. Εξάλλου, η ως τώρα
αντίδραση και της Διεθνούς Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών, και άλλων κορυφαίων
βυζαντινολογικών ιδρυμάτων ανά την υφήλιο δείχνει πόσο άστοχη και μη αποδεκτή
σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η τουρκική απόφαση, αν μάλιστα ληφθεί υπόψη και το
γεγονός ότι πρόσφατα αποφασίστηκε ότι το επόμενο (24ο
) διεθνές βυζαντινολογικό
συνέδριο αναβάλλεται όχι μόνο ως προς τον χρόνο διεξαγωγής (2021), αλλά και ως
προς τον τόπο, που ήταν η Κωνσταντινούπολη! O ίδιος ο τουρκικός πνευματικός
κόσμος θα πρέπει να αντιδράσει, ιδιαίτερα οι συνάδελφοι Τούρκοι ελληνιστές και
βυζαντινολόγοι, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι όχι μόνο στα δύο μεγαλύτερα
τουρκικά πανεπιστήμια (Κωνσταντινούπολης και ΄Αγκυρας), αλλά και σε ορισμένα
άλλα, θεραπεύονται στις ημέρες μας οι ελληνικές (και βυζαντινές) σπουδές!”