Επιπτώσεις στην πορεία της συνολικής ελληνικής οικονομίας επιφέρει η επικράτηση των αρνητικών προσήμων στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας, όπως προκύπτει από ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ για το πρώτο 6μηνο του 2016. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγικές επιδόσεις για το α’ 6μηνο του 2016 είναι οι χαμηλότερες από το 2012, τόσο σε συνολική αξία εξαγωγών, όσο και σε αξία εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, γεγονός που στερεί δυνατότητες εξόδου της οικονομίας από την ύφεση.

Συγκεκριμένα, σε επίπεδο περιόδου Ιανουαρίου-Ιουνίου, η συνολική αξία των εξαγωγών υποχώρησε κατά 8,1% και κάτω από το όριο των 12 δις ευρώ (11,8 δις ευρώ φέτος, έναντι 12,8 δις ευρώ του 6μηνου του 2015). Μείωση προκύπτει πλέον για τις εξαγωγές ακόμη κι αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή (-1,4%, ή 119 εκατ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό 6μηνο).

Σύμφωνα με την Πρόεδρο του ΠΣΕ, Χριστίνα Σακελλαρίδη

«τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά της απόλυτης σύνδεσης των εξαγωγών με τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Αν οι εξαγωγικέ επιδόσεις ήταν φέτος (-1 δις ευρώ σε σχέση με το 2015) απλά και μόνο αντίστοιχες των περυσινών, το ΑΕΠ της χώρας θα γνώριζε αύξηση κατά 0,9% αντί ύφεσης 0,9%.

Εξαιτίας όμως των γνωστών προβλημάτων που μαστίζουν τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις (έλλειψη ρευστότητας, capital controls, υψηλές οφειλές του Δημοσίου προς Ιδιώτες, καθυστερήσεις στην ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου, «κόκκινα» δάνεια, υπερφορολόγηση), οι δυνατότητες των Ελλήνων εξαγωγέων να συμβάλλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας περιορίζονται αισθητά.

Εν αναμονή και της επίσκεψης του Πρωθυπουργού, αλλά και των αρχηγών όλων των πολιτικών κομμάτων στη ΔΕΘ, ο εξαγωγικός κόσμος προσδοκά στην ανάδειξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, ως πυρήνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας, σε όρους ευρείας πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης. Σε διαφορετική περίπτωση ο λογαριασμός θα γίνει βαρύτερος για όλους και θα ενεργοποιηθούν πολύ νωρίτερα «κόφτες» προοπτικών εξόδου από την κρίση».

Ενδεικτικό της αστάθειας στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας, είναι και το γεγονός ότι στο πρώτο 6μηνο του 2016, σε επίπεδο συνολικής αξίας εισαγωγών καταγράφεται συνέχιση στην πτωτική πορεία τους (-4,1%, στα 20.914,9 εκ. € έναντι 21.798,5 εκ. € στο αντίστοιχο 6μηνο του 2015). Ωστόσο, η αντίστοιχη μεταβολή, χωρίς τα πετρελαιοειδή δείχνει αύξηση 1,56%, ή κατά 249,3 εκ. €.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των κινήσεων ήταν να αυξηθεί το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 1,7%, στα 9,11 δις ευρώ (από 8,96 δις ευρώ στο α’ 6μηνο του 2015). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε κατά σχεδόν 5,3%.

Ο χάρτης των εξαγωγών

Όπως προκύπτει από την ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ, επί των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, η Ιταλία εξακολουθεί και σε αυτό το 6μηνο να αποτελεί το σημαντικότερο προορισμό των ελληνικών εξαγωγών ενώ στη 2η θέση παραμένει στη σχετική κατάταξη η Γερμανία. Απηχώντας και τις εξελίξεις μετά τα capital controls, η Κύπρος προσπέρασε την Τουρκία και καταλαμβάνει πλέον την 3^η θέση, ενώ στην 5^η διατηρείται η Βουλγαρία. Χωρίς ακόμη να έχουν καταγραφεί επιπτώσεις από την απόφαση περί BREXIT, το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψε άνοδο 2 θέσεων (από 8η θέση), ενώ τη δεκάδα συμπληρώνουν οι ΗΠΑ (από 6η), ο Λίβανος (από 12η), η Ρουμανία (από 11η) και η Ισπανία (από 9η).

Στη λίστα με τις 100 πρώτες χώρες, εμφανίζονται πλέον (σε σχέση με το 2015) και οι: Κουρασάο (68^η θέση), Βενεζουέλα (77^η θέση), Κολομβία (83^η), Μαυριτανία (91^η), Φιλιππίνες (93^η), Λουξεμβούργο (95^η) & Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι (96^η).

Ως προς τους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών ανά οικονομική ένωση, αύξηση καταγράφεται για τις χώρες της Ε.Ε. (+1,3%), κυρίως λόγω των καλύτερων επιδόσεων των χωρών της Ευρωζώνης (+2,2%). Αντίθετα, πτωτικά κινήθηκαν οι εξαγωγές προς τις χώρες του G7 (-4,3%), ενώ μεγάλες ποσοστιαίες μειώσεις παρατηρούνται στις εξαγωγές προς τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του OPEC (-18%), προς τις χώρες της Οικονομικής Συνεργασίας Μαύρης Θάλασσας(ΟΣΕΠ) (-16,3%) και προς τις χώρες της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (-14,7%).

Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί η σημαντική αύξηση των εξαγωγών παρατηρείται προς τις αναδυόμενες BRICS (17,3%), κυρίως λόγω της ανόδου των εξαγωγικών επιδόσεων προς την Κίνα και τη Βραζιλία δευτερευόντως.

Οι 20 Κυριότερες Αγορές για τα ελληνικά προϊόντα – α’ εξάμηνο 2016

Τα προϊόντα

Ως προς τη σύνθεση των εξαγωγών κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, η συνολική μείωση, οφείλεται στην σημαντική πτώση των εξαγωγών καυσίμων (κατά -24,1%). Σημαντικά μειωμένες εμφανίζονται και οι εξαγωγές πρώτων υλών (-14,5%) και οι χαμηλές σε αξία εξαγωγές της κατηγορίας Είδη & συναλλαγές μη ταξινομημένα (κατά -25,7%), ενώ οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων που αποτελούν πλέον το 46,5% των συνολικών εξαγωγών, υφίστανται πιέσεις (-2,1%). Στην αντίθετη κατεύθυνση, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων εμφανίζονται σημαντικά αυξημένες κατά 6%.

Στις επιμέρους κατηγορίες, αν και δεν προκύπτουν σημαντικές διαφοροποιήσεις ξεχωρίζουν οι επιδόσεις προϊόντων όπως τα τυριά, τα πορτοκάλια, τα καπνά και τα τσιμέντα, που αναρριχήθηκαν στις θέσεις της κατάταξης, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Στο ίδιο πλαίσιο, ως νέες είσοδοι στη λίστα των 100 κυριότερων εξαγόμενων προϊόντων της χώρας καταγράφονται: οι ζωγραφικοί πίνακες, το σκληρό σιτάρι, τα μανταρίνια, οι μονάδες μνήμης, τα βιβλία-έντυπα και τα παγωτά.

Τα 20 Κυριότερα εξαγόμενα προϊόντα – α’ εξάμηνο 2016