Τερηδόνα παρουσιάζουν σε πολύ μεγάλα ποσοστά παιδιά και έφηβοι στη χώρα μας, ενώ μεσήλικες και ηλικιωμένοι δεν μπορούν να καλύψουν τις προσθετικές ανάγκες των δοντιών τους, λόγω της οικονομικής δυσπραγίας.

Δυστυχώς η οικονομική κρίση είχε ως αποτέλεσμα η επίσκεψη στον οδοντίατρο να γίνεται όταν πλέον έχουν παρουσιαστεί σοβαρά προβλήματα και σπάνια για καθαρά προληπτικούς λόγους.  Η πρόληψη θα μπορούσε να αποτρέψει τα περισσότερα από τα προβλήματα αυτά, όμως στην εποχή της κρίσης η ύπαρξη κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων στην αξιοποίηση των οδοντιατρικών υπηρεσιών είναι έκδηλη.

«Οι Έλληνες δεν παρουσιάζουν στην παρούσα φάση ικανοποιητική οδοντιατρική συμπεριφορά και αυτό αποδίδεται στην αδυναμία τους να ανταπεξέλθουν στο κόστος. Δεδομένου ότι η έξοδος από την οικονομική ύφεση στην Ελλάδα δεν είναι προς το παρόν ορατή, κρίνονται απαραίτητες οι άμεσες και αποτελεσματικές ενέργειες που στοχεύουν στη βελτίωση της κατάστασης της υγείας του στόματος», επισημαίνει o χειρουργός οδοντίατρος Βασίλης Ψυχογυιός.

Οι δραστικές αρνητικές επιπτώσεις στις συμπεριφορές της οδοντικής υγείας του πληθυσμού της Ελλάδας, που είχε η οικονομική κατάρρευση επιβεβαιώνεται από την Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία, σύμφωνα με την οποία το 60% σχεδόν των παιδιών ηλικίας 5 ετών παρουσιάζουν τερηδόνα, ποσοστό που στους εφήβους ανέρχεται στο 84%! Επιπλέον, το 38,2% των μεσηλίκων και το 42,9% των ηλικιωμένων δεν έχει καλύψει προσθετικές ανάγκες των δοντιών τους. Η οικονομική δυσπραγία των Ελλήνων, η αδυναμία κάλυψης της οδοντιατρικής φροντίδας των ιδίων και των παιδιών τους αποτυπώνεται και στο παρατηρημένο φαινόμενο αναζήτησης και επιλογής πακέτων οδοντιατρικής περίθαλψης σε χώρες των Βαλκανίων, όπου, όμως, οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι, σε πολλές περιπτώσεις, κακής ποιότητας.

Τέτοιες συμπεριφορές, αλλά και η ολοκληρωτική αποφυγή της οδοντιατρικής φροντίδας εξαιτίας του κόστους, μπορεί να «γυρίσουν μπούμερανγκ» στον ασθενή, με αποτέλεσμα πολύ μεγαλύτερους λογαριασμούς, αλλά και περισσότερη ταλαιπωρία σε βάθος χρόνου. Όπως, λοιπόν, συμβαίνει και με την ιατρική φροντίδα, ακόμα και η ελάχιστη πρόληψη συμβάλει στην αποφυγή μεγάλων οδοντιατρικών λογαριασμών.

Σύμφωνα με τον κ. Ψυχογυιό η πρόληψη συνίσταται στην εφαρμογή πρακτικών που αποσκοπούν στην καλή φροντίδα των δοντιών. Περιλαμβάνει σωστό βούρτσισμα, δύο φορές την ημέρα και εφαρμογή νήματος, καθώς και συχνούς ελέγχους, αφαίρεση χρωστικών και καθαρισμούς από τον οδοντίατρο κάθε 4 έως 6 μήνες, αναλόγως των υφιστάμενων οδοντιατρικών προβλημάτων. Όταν, όμως, η πρόληψη δεν γίνεται σωστά, τότε στα ούλα δημιουργούνται φλεγμονές, ουλίτιδα, περιοδοντίτιδα ή ακόμη χειρότερα απώλεια οστούν με πιθανή την απώλεια δοντιών. Στα δόντια εμφανίζεται τερηδόνα, οπότε το σφράγισμά τους είναι αναπόφευκτο, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις απαραίτητη είναι η απονεύρωση, η τοποθέτηση στεφάνης ακόμη και η εξαγωγή.

Στις προληπτικές ενέργειες συμπεριλαμβάνονται επίσης η χρήση νάρθηκα, ώστε να προστατεύονται τα δόντια ανθρώπων που τα τρίζουν κατά τη διάρκεια του ύπνου τους, η χρήση προστατευτικού δοντιών (mouthguard) για την αποφυγή τραυματισμών όσων ασχολούνται με αθλήματα υψηλού κινδύνου (π.χ. πυγμαχία, πολεμικές τέχνες, μπάσκετ, κλπ), αλλά και η έγκυρη διάγνωση του όποιου προβλήματος και οι ορθές οδοντιατρικές αποκαταστάσεις. Επομένως, όταν ακολουθούνται όλα αυτά τα προληπτικά μέτρα, ο ασθενής προστατεύει τα δόντια του, αποφεύγοντας τη δημιουργία προβλημάτων για πολλά χρόνια, και εξοικονομώντας εν τέλει μεγάλα χρηματικά ποσά.

«Παρότι η καλή υγεία των δοντιών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, η επίσκεψη στον οδοντίατρο είναι αναγκαία πριν τις καλοκαιρινές εξορμήσεις, καθώς μπορεί να εντοπίσει και διορθώσει προβλήματα προτού εκδηλωθούν συμπτώματα. Με αυτόν τον τρόπο μειώνονται σημαντικά οι πιθανότητες απρόοπτων προβλημάτων», προειδοποιεί ο κ. Ψυχογυιός. Επιπλέον, για την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την καθημερινή υγιεινή του στόματος. «Διακοπές για πολλούς σημαίνει διακοπή ακόμα και του βουρτσίσματος των δοντιών! Αυτό είναι μέγα λάθος, διότι μπορεί να επιδεινώσει σημαντικά την στοματική υγεία. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η εμμονή στην καθημερινή ρουτίνα: βούρτσισμα δύο φορές την ημέρα και καθημερινή χρήση οδοντικού νήματος. Καλό είναι, επίσης, οι ταξιδιώτες να έχουν εκ των προτέρων εντοπίσει κάποιον οδοντίατρο στον τόπο προορισμού, ιδιαίτερα όταν τα υφιστάμενα οδοντιατρικά προβλήματα είναι πιθανό να καταστήσουν την επίσκεψη σ’ αυτόν απαραίτητη.

Άλλο ένα σημείο που χρήζει προσοχής είναι η διατροφική συμπεριφορά, η οποία δεν θα πρέπει να διαφοροποιείται κατά τη διάρκεια των διακοπών. Συστήνεται η επιλογή ελαφρών και τακτικών γευμάτων και η αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης τροφών και ποτών που περιέχουν ζάχαρη, του γνωστού εχθρού των δοντιών. Προσοχή πρέπει να δίδεται και στην έκθεση στον ήλιο, καθώς η λελογισμένη έκθεση βοηθά στη σύνθεση της βιταμίνης D που είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου, απαραίτητου για την καλή υγεία των δοντιών, αλλά η υπερβολική έκθεση ενέχει πολλούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου των χειλιών και του στόματος», προειδοποιεί περαιτέρω.

Όταν όμως προκύψει η ανάγκη για εφαρμογή θεραπευτικών εργασιών, υπάρχει τρόπος μείωσης του κόστους; Σύμφωνα με τον κ. Ψυχογυιό, το κόστος των οδοντιατρικών εργασιών εξαρτάται, κυρίως, από τον αριθμό των επισκέψεων στο ιατρείο, τα υλικά και τη χρήση οδοντοτεχνίτη. Οπότε, μέλημα του ασθενή θα πρέπει να είναι η καλή συνεργασία με τον οδοντίατρο, ούτως ώστε να περιοριστεί η ανάγκη πολυάριθμων ραντεβού.

«Σε κάθε γωνιά του πλανήτη, το κόστος των οδοντιατρικών εργασιών αποτελεί πάντα, άλλοτε λιγότερο άλλοτε περισσότερο, λόγο κακής στοματικής υγείας. Όμως, απ’ αυτήν εξαρτάται, εν μέρει, και η συνολική υγεία του ανθρώπου, οπότε η εύρεση έξυπνων τρόπων για τη διατήρηση του κόστους σε χαμηλά επίπεδα είναι το ζητούμενο, η δε πρόληψη και ο έμπειρος οδοντίατρος το κλειδί», καταλήγει ο κ. Ψυχογυιός.