Το ποσόν των 9.000 ευρώ ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος είναι το πρώτο σκαλοπάτι για τη χορήγηση του κοινωνικού μερίσματος, το οποίο θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων και των φιλοξενουμένων. Για τη χορήγηση του μερίσματος, σύμφωνα με την τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, τίθενται και περιουσιακά κριτήρια όπως το ύψος της ακίνητης περιουσίας που κατά ανώτατο όριο δεν μπορεί να ξεπερνά τις 180.000 αντικειμενικής αξίας, όπως και το ύψος των καταθέσεων.
Για τον άγαμο το όριο καταθέσεων έχει μπει στις 9.000 ευρώ, ενώ για τις υπόλοιπες κατηγορίες θα εξειδικευθεί με υπουργική απόφαση. Επίσης, οι δικαιούχοι θα πρέπει τουλάχιστον να έχουν ένα μήνα ασφάλισης μέχρι τις 31-10-2017.
Αναλυτικά, τα κριτήρια καταβολής του επιδόματος είναι τα ακόλουθα:
1. Εισοδηματικά όρια. Για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης, το εισόδημα του νοικοκυριού δεν πρέπει να υπερβαίνει τις:
• 9.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος.
• 13.500 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη.
• 15.750 για νοικοκυριά με δύο ενηλίκους και ένα ανήλικο τέκνο.
• 18.000 για νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα μέλη και δύο ανήλικα τέκνα.
• 20.250 για νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο ή δύο ενήλικα μέλη με τρία ανήλικα τέκνα.
• 22.550 για νοικοκυριά με τέσσερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα μέλη με τέσσερα ανήλικα τέκνα.
• 27.000 για νοικοκυριά με πέντε ή περισσότερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα μέλη με έξι ή περισσότερα ανήλικα τέκνα.
2. Ακίνητη περιουσία. Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας όλων των μελών του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ και προκύπτει από την τελευταία εκκαθάριση (έως 31 Οκτωβρίου 2017), δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 120.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ συνολικά.
3. Κινητή περιουσία. Το συνολικό ύψος των καταθέσεων όλων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, ή και η τρέχουσα αξία μετοχών και ομολόγων, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσόν των 9.000 ευρώ για τα νοικοκυριά με ένα μέλος. Το ποσό αυτό θα αυξάνεται για κάθε προστατευόμενο μέλος με τρόπο ο οποίος θα προσδιοριστεί με την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης.
4. Κριτήριο διαμονής. Ο δικαιούχος του κοινωνικού μερίσματος πρέπει να διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην ελληνική επικράτεια τα τελευταία πέντε χρόνια, όπως αυτό προκύπτει από τις φορολογικές του δηλώσεις της τελευταίας πενταετίας. Ο δικαιούχος οφείλει να είναι ασφαλισμένος τουλάχιστον μία φορά σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, και για χρόνο ασφάλισης μεγαλύτερο του ενός μηνός μέχρι και 31-10-2017, όπως αυτό προκύπτει από το μητρώο άμεσα ασφαλισμένων και συνταξιούχων του ΕΦΚΑ.
Ο δικαιούχος και όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να έχουν υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2016, εφόσον έχουν υποχρέωση.
Εξαιρέσεις
Από τη χορήγηση κοινωνικού μερίσματος εξαιρούνται νοικοκυριά και μέλη των οποίων βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
• Εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελείας.
• Δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής.
• Δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία.
• Δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, δασκάλους, οδηγούς αυτοκινήτων και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
Σημειώνεται ότι το κοινωνικό μέρισμα είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο, δεν υπόκειται σε κρατήσεις, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη. Επίσης δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Πόσα δικαιούνται οι οικογένειες και τι ισχύει για τους άγαμους
Αν και στην τροπολογία δεν αναφέρεται το ποσό που θα δοθεί σε κάθε νοικοκυριό με βάση όσα είχε ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, το μέρισμα διαμορφώνεται ανά περίπτωση έως εξής:
• Αγαμος με ανώτατο εισόδημα έως 9.000 ευρώ, ακίνητο αξίας 120.000 ευρώ και καταθέσεις έως 9.000 ευρώ: μέρισμα 250 ευρώ. Σημειώνεται ότι το ποσό των 9.000 ευρώ εισοδήματος είναι το ανώτατο όριο στην κατηγορία αυτή προκειμένου να χορηγηθεί το μέρισμα. Στην περίπτωση που ο άγαμος έχει 10.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα ή ακίνητο αντικειμενικής αξίας 130.000 ευρώ χάνει το μέρισμα.
• Εγγαμοι χωρίς παιδιά με εισόδημα έως 13.500 ευρώ και ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 135.000 ευρώ: μέρισμα 375 ευρώ.
• Εγγαμοι με ένα παιδί και εισόδημα έως 15.750 ευρώ και ακίνητο αντικειμενικής αξίας 150.000 ευρώ: μέρισμα 437,5 ευρώ.
• Εγγαμοι με δύο παιδιά και εισόδημα έως 18.000 ευρώ και ακίνητο αντικειμενικής αξίας 165.000 ευρώ: μέρισμα 500 ευρώ.
