Γράφει Γιάννης Ξηντάρας
Ναρκωτικά: Ουσίες που επιδρούν στον εγκέφαλο και προκαλούν εθισμό… Και οι συνέπειες; Μεγάλες! Σήμερα που μεγαλώνουμε τα παιδί μας, τα πολύτιμα μας, μας πιάνει ένα σφίξιμο στο στήθος στην ιδέα και μόνο ότι μπορεί να μπλέξουν… Άλλωστε γιατί να συμβεί σε εμάς; Καλύτερα να μην παίζουμε με τις πιθανότητες.
Πολλά παιδιά δεν γνωρίζουν στην πραγματική της διάσταση τι σημαίνει η λέξη ”ναρκωτικό”, ούτε την χρήση και τις παρενέργειες τους. Όμως εμείς (οφείλουμε να) γνωρίζουμε, διότι εμείς είμαστε οι καθοδηγητές και τα πρόσωπα με την μεγαλύτερη επιρροή πάνω στα παιδιά μας.
Ως εκ τούτου η καλύτερη και η πιο αποτελεσματική πρόληψη είναι η ουσιαστική συζήτηση. Μέσα από την συζήτηση το παιδί μπορεί να αναπτύξει τις σωστές ικανότητες για την λήψη αποφάσεων και να αποκτήσει πραγματικές αξίες στην ζωή μέσα από τα πιστεύω σας.
Παρακάτω είναι 7 τρόποι για να αποφύγετε τον κίνδυνο μέσα από την συζήτηση σας.
- Συμμετέχετε ουσιαστικά στην ζωή του παιδιού σας. Μέσα από την ρουτίνα που ζείτε, βρείτε ένα πρόγραμμα για να περνάτε χρόνο μαζί τους. Δείξτε προσοχή στα ενδιαφέροντα τους και καθιερώστε καθημερινές δραστηριότητες μαζί του, είναι το πιο σημαντικό.
- Προσπαθήστε να είστε ”ανοιχτοί”. Δηλαδή συζητήστε μαζί του σοβαρά, δώστε του να καταλάβει ότι μπορεί να σας εμπιστευτεί τις απορίες του και είστε διαθέσιμοι να απαντήσετε και σε αυτές. Το παιδί πρέπει να ξέρει ότι μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σας για τυχόν προβληματισμούς. Φυσικά μην δείξετε πανικό, είναι σημαντικό να δείχνετε λογικοί και ψύχραιμοι.
- Επιλέξτε το σωστό «timing”. Θα πρέπει να επιλέξετε το σωστό τρόπο και χρόνο για να συζητήσετε αυτό το θέμα με το παιδί σας. Αρπάξτε την ευκαιρία κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, όπως όταν μιλάτε για κάποιον φίλο του ή περνάτε χρόνο όλοι μαζί στο τραπέζι.
- Μάθετε στο παιδί σας να λέει «ΟΧΙ». Είναι πολύ σημαντικό, όχι μόνο για το «φλέγον θέμα» αλλά και για όλες τι πτυχές της ζωής του να μάθει να λέει όταν χρειάζεται «όχι» μιας και οι έφηβοι περιβάλλονται από ανασφάλεια , πρέπει να μάθει να υποστηρίζει τις απόψεις του με αυτοπεποίθηση, και αυτό ξεκινάει από εμάς. Όταν μας εκφράζουν τις απόψεις τους πρέπει να ακούμε προσεκτικά και όχι να κατακρίνουμε αυτά που λένε. Έτσι θα τους είναι πιο εύκολο στο μέλλον να αποστασιοποιούνται από τους πειρασμούς στις παρέες.
- Αποφεύγετε τις διαφωνίες. Είναι σημαντικό να ακούτε τις απόψεις τους χωρίς να το ανακρίνεται και να δημιουργείτε εντάσεις. Η συζήτηση έτσι θα οδηγήσει σε αντιπαραθέσεις και τσακωμό. Στηρίζετε την άποψη του μαζί με την δική σας…
- «Όρια». Μέσα σε ένα σπίτι υπάρχουν βασικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούν όλοι. Αφού οι κανόνες τεθούν δώστε τους κίνητρο να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεων τους. Για παράδειγμα βρείτε τρόπους για το πώς θα αντιδράσουν τα παιδιά αν βρεθούν σε τέτοιες καταστάσεις και εξηγήστε ότι παρ’όλα αυτά πως είστε διαθέσιμοι να τα βοηθήσετε οποιαδήποτε στιγμή και είναι καλύτερο να απαλλαχθούν από την πιθανότητα να εκτεθούν σε προβλήματα που έχουν θέμα τα ναρκωτικά.
- Καθησυχάστε τα και τονίστε του τα θετικά. Δώστε προσοχή και αγάπη στο παιδί σας. Τα παιδία με χαμηλή αυτοεκτίμηση έχουν περισσότερες πιθανότητες να μπουν στον πειρασμό. Τονίστε του πόσο το αγαπάτε και να το αποδοκιμάζετε όταν του αξίζει. Δώστε περισσότερη βάση στα θετικά χαρακτηριστικά του και κάντε το να νοιώθει όμορφα με τον εαυτό του και να τον σέβεται.
Μην διστάζετε να ανοίγετε αυτά τα καυτά θέματα με τα παιδιά σας – όσο πιο πολύ το προσπαθήσετε τόσο καλύτερα αποτελέσματα θα έχετε… Και μην ξεχνάτε: κανείς δεν είναι τέλειος, ούτε εμείς, ούτε και τα παιδιά μας, όλοι δικαιούμαστε να κάνουμε λάθη, αρκεί να μπορούμε να τα επανορθώσουμε!
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.
