Ο Κινηματογράφος και οι Παραστατικές Τέχνες ως εργαλείο Ανάπτυξης

Γράφει ο Γιώργος Λουριδάς

Οι ευκαιρίες που ανοίγονται με την έλευση των γραφείων για το σινεμά (film offices) μέσω της περιφέρειας και το κυβερνητικό άνοιγμα που πραγματοποιείται το τελευταίο διάστημα προς τον κινηματογράφο, ετοιμάζουν το έδαφος για σημαντική τουριστική ανάπτυξη μέσω του πολιτισμού στη χώρα μας.

Ο κινηματογραφικός και οπτικοακουστικός τουρισμός είναι κάτι που δεν θα πρέπει να παραμείνει ανεκμετάλλευτο, ειδικότερα στον τόπο μας, που έχει όλες τις απαραίτητες προδιαγραφές για να πετύχει στον συγκεκριμένο τομέα.

Τέλη Ιανουαρίου ξεκίνησε ήδη τη λειτουργία του το Film Office της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, με κέντρο την Πάτρα. Αποτελεί κόμβο διαχείρισης των αιτημάτων κινηματογράφησης και φωτογράφησης των ενδιαφερόμενων παραγωγών, καθώς και διασύνδεσης των επαγγελματιών και φορέων που σχετίζονται με την εκτέλεση μιας οπτικοακουστικής παραγωγής στην ευρύτερη περιοχή.

Η δημιουργία Γραφείου Διευκόλυνσης Οπτικοακουστικών Παραγωγών (Film Office) στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, αποφασίστηκε  την Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2019, στην έδρα της Περιφέρειας.

Πέραν τούτου συμφωνήθηκε η αξιοποίηση υλικού προβολής της Πελοποννήσου στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του ΕΚΟΜΕ, το οποίο διαθέτει έτοιμο η Περιφερειακή αρχή.  Το ΕΚΟΜΕ Α.Ε. είναι εποπτευόμενος Οργανισμός του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και ενημέρωσης και δραστηριοποιείται στην υποστήριξη και ανάδειξη της οπτικοακουστικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, μέσω της ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας και της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων.

Το τοπίο δείχνει επιτέλους να αλλάζει. Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για οπτικοακουστικές παραγωγές στην χώρα μας μπορούν να τύχουν πλέον της ευεργετικής έκπτωσης φόρου ποσοστού 30%.  Απλουστεύθηκε και η αδειοδότηση για γυρίσματα σε αρχαιολογικούς χώρους με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Πολιτισμού. Οι άδειες δεν δίδονται πια από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, αλλά από τις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων.

Πρόσφατο θετικό παράδειγμα της εν λόγω πολιτικής αποτέλεσε η ιταλοαμερικανική παραγωγή «Born to be murdered» που ήταν η πρώτη ξένη ταινία με γυρίσματα στο Σύνταγμα στις 10 Μαρτίου. Η ταινία γυρίστηκε εξολοκλήρου στην Ελλάδα.

Αναφέρω εν συντομία ορισμένα παραδείγματα χωρών και πόλεων με σημαντικά αποτελέσματα στην πραγματική τους οικονομία, μέσα από το άνοιγμά τους στον κινηματογραφικό τουρισμό πολύ πριν της Ελλάδας.

 Κροατία : Τα οφέλη της χώρας σε σχέση με την σειρά «Game of thrones» που μέρος της γυρίστηκε εκεί τα βλέπουμε όλοι.

Να πούμε μόνο ότι το Ντουμπρόβνικ (πόλη 43.770 κατοίκων) απ’ τη στιγμή που χρησιμοποιήθηκε για τη σειρά, αλλά και για τα γυρίσματα της υπερπαραγωγής «The last Jedi (2017)» φέρνει ορδές επισκεπτών στη χώρα κάθε χρόνο, μέσω κρουαζιερών, οργανώνοντας θεματικά tour για τις τοποθεσίες όπου πραγματοποιήθηκαν τα γυρίσματα.

Βουλγαρία : Η άνοδός της στην κινηματογραφική βιομηχανία υπήρξε ιδιαίτερα επωφελής τα τελευταία χρόνια.

Αναφέρω ενδεικτικά ταινίες που γυρίστηκαν κατά ένα μέρος τους στη γείτονα χώρα (όπου το κόστος παραγωγής είναι πολύ χαμηλό και υπάρχει πολύ φιλική πολιτική απέναντι στις ξένες παραγωγές) και που θα μπορούσαν να είχαν γυριστεί στην Ελλάδα, αφού είχαν άμεση σχέση με την χώρα μας:

Το γνωστό σε όλους μας : “300” του Frank Miller (2006),

Το sequel “300, Η Άνοδος της Αυτοκρατορίας” (2014),

The Legend of Hercules (2014).

Θεατρικός Τουρισμός

Παραδείγματα πόλεων που πέτυχαν τεράστια τουριστική ανάπτυξη και προβολή μέσω του θεάτρου

Φεστιβάλ Fringe του Εδιμβούργου (έτος ίδρυσης 1947)

Το “Fringe” καθιερώθηκε όχι μόνο ως θεσμός κάθε Αύγουστο, αλλά και ως ορισμός που περιγράφει το “θέατρο που είναι πειραματικό στο στυλ του ή στο αντικείμενό του”.

Ο κόσμος του Εδιμβούργου το θεωρεί έναν τυφώνα για τα θέρετρα υποδοχής και τα Airbnb, αφού όλα τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα είναι υπερπλήρη. Υπάρχουν περίπου 300 χώροι για τις παραστάσεις, που κυμαίνονται από αίθουσες συναυλιών και δημόσια σχολεία έως σκηνές που στήνονται ακόμα και σε καμπίνες τουαλέτας.

Να πούμε ότι πέρσι κόπηκαν 2,5 εκ εισιτήρια, σε μια πόλη 500 χιλιάδων κατοίκων όπως είναι το Εδιμβούργο. Όπως αντιλαμβάνεστε πέρα από τις πωλήσεις των εισιτηρίων και τα τέλη μίσθωσης πολλοί από τους χώρους των εκδηλώσεων πραγματοποίησαν εξίσου σημαντικά κέρδη μέσω της πώλησης των δικών τους προϊόντων και υπηρεσιών. Όλοι βγαίνουν κερδισμένοι.

« Grec Festival» Βαρκελώνη (έτος ίδρυσης 1976)

Το φεστιβάλ στηρίζεται από τον δήμο και επιδιώκει μια διττή αποστολή:

Πρώτον, να προωθήσει τα σπουδαιότερα έργα των Καταλανών καλλιτεχνών και εταιρειών, παρέχοντάς τους υποστήριξη σε όλο το φάσμα παραγωγής τους.

Δεύτερον, να παρουσιάζει κάθε χρόνο τις πιο ενδιαφέρουσες παραστάσεις από ολόκληρη την Ισπανία, αλλά και από τον υπόλοιπο κόσμο, ανοίγοντας διαύλους επικοινωνίας, όπως κάθε μεγάλο φεστιβάλ.

«Φεστιβάλ της Αβινιόν» (ιδρυμένο το 1947)

Είναι το μεγαλύτερο performing arts market της Γαλλίας και ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.

Οργανώνεται από μη κερδοσκοπικό οργανισμό (από το 1980), ο οποίος διοικείται από ένα συμβούλιο αποτελούμενο από το γαλλικό κράτος και την πόλη της Αβινιόν.

Το φεστιβάλ διαρκεί τέσσερις εβδομάδες και χωρίζεται σε δύο μέρη.

Στο «in» που εστιάζει σε πιο γνωστές και μεγάλες παραγωγές και στο «off» που καλύπτει τις πιο ανεξάρτητες, ακόμη και ερασιτεχνικές παραγωγές.

Η Αβινιόν είναι μια πόλη 92 χιλιάδων κατοίκων.

Για να δούμε ότι και τα νούμερα δεν αφορούν πόλεις πολύ μακριά από αυτό που είναι,

ή που θα μπορούσε να είναι, η Καλαμάτα.

Εξάλλου, το θεατρικό ενδιαφέρον είναι ήδη μεγάλο στην πόλη μας και αυξάνεται και με σταθερούς ρυθμούς.

Προβολή σημαντικών τουριστικών σημείων της Καλαμάτας

Θα καταθέσω μια διαπίστωση που με λυπεί τα τελευταία χρόνια και που συνδέεται με όλα τα παραπάνω.

Ποτέ δεν δόθηκε ιδιαίτερη βάση στην προβολή και ανάδειξη των μεγάλων καλλιτεχνικών προσωπικοτήτων που έζησαν και εργάστηκαν στον τόπο μας.

Παρ’ όλο που αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί με πολύ απλό τρόπο σε πρώτη φάση : Δημιουργία pin points στα σπίτια που γεννήθηκαν – έζησαν και σύντομη αναφορά του έργου τους στους νέους τουριστικούς χάρτες της πόλης.

Τουριστικά σημεία ενδιαφέροντος για έναν επισκέπτη αποτελούν όχι μόνο τα μνημεία, αλλά και τα σημεία όπου έζησαν και έδρασαν μεγάλες φιγούρες του παρελθόντος.

Θα πρέπει να υπάρχουν αναφορές στα σημεία της πόλης όπου σημαντικές καλλιτεχνικές προσωπικότητες παρήγαγαν τα έργα τους.

Σε δεύτερη φάση, πιο προχωρημένη, μπορούν να καθιερωθούν βραδιές αφηγήσεων, παράλληλα με θεατρικές αναπαραστάσεις των συγγραμμάτων και των συλλογών των γνωστών συγγραφέων και ποιητών της πόλης, στα σημεία αναφοράς τους.

Εν Κατακλείδι

Τα μεγάλα φεστιβάλ και τα υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικά γεγονότα έφερναν πάντα πολύ κόσμο ακόμα και σε απομακρυσμένες γωνιές της γης.

Ο κόσμος τα ψάχνει πλέον πολύ εύκολα όλα μέσω διαδικτύου και αναζητά ιδιαίτερα τις περιοχές με νεοσύστατα και πρωτότυπα καλλιτεχνικά γεγονότα, σε συνδυασμό με τις φυσικές ομορφιές και την ποιοτική διαμονή.

Το θέατρο αποτελούσε από πάντα μέρος της καθημερινότητάς μας στην Ελλάδα και συνδεόταν άρρηκτα και με τις θρησκευτικές λατρείες μας.

Γιατί τόσες άλλες χώρες και πόλεις φαίνονται να έχουν εξελιχθεί και να μας έχουν ξεπεράσει στην οργάνωση ενός τομέα όπου πρωτοστατήσαμε;

Με την έλευση των film offices που χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και θα λειτουργούν μέσω της περιφέρειας στους δήμους αναμένεται να υπάρξει μεγάλη ανάγκη για τουριστική προβολή των περιοχών μας, με ταυτόχρονη ανάγκη στην ανάπτυξη των οπτικό ακουστικών μέσων.

Θα πρέπει οι εγχώριοι και ξένοι επαγγελματίες του σινεμά που θα έρχονται στην πόλη μας να μπορούν να βρουν κατάλληλα εξοπλισμένους χώρους. Να υπάρχει η δυνατότητα να φιλοξενηθούν υψηλού επιπέδου workshops και masterclasses που θα μπορεί ο κόσμος να παρακολουθήσει. Αυτό θα είναι ένα κέρδος για όλους.

Θα λείψει η Καλαμάτα και η Μεσσηνία από αυτή τη μεγάλη ευκαιρία;


Ο Γιώργος Λουριδάς είναι Σκηνοθέτης Απόφοιτος της Σχολής Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη του κ. Μανώλη Μάκαρη «Ανοιχτός Δήμος Ενεργοί Πολίτες»