Ετοιμόρροπα κτήρια στην Καλαμάτα: Από απειλή για τους πολίτες, ευκαιρία αστικής αναζωογόνησης

Γράφει ο Μ. Μάκαρης

Ο ρόλος του Δήμου  οφείλει  να είναι ενεργός  στην διαχείριση της αστικής ανάπτυξης και αναζωογόνησης  που πρέπει  να συνδυαστεί με την ανάδειξη της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Ο Δήμος μας και ιδιαίτερα η πόλη της Καλαμάτας έχει την τύχη να διαθέτει δεκάδες διατηρητέα κτίρια, περίπου  150, εκ των οποίων μπορεί ένα σημαντικό ποσοστό να αποκαταστάθηκε την περίοδο μετά τους σεισμούς αλλά παραμένουν ακόμα δεκάδες αναξιοποίητα, πολλά εκ των οποίων είναι εγκαταλελειμμένα  και επικίνδυνα.

Οι ενέργειες στις οποίες θα προβούμε άμεσα ως δημοτική αρχή, δεδομένου ότι έχουμε μελετήσει ενδελεχώς όλο το Νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορούμε να αξιοποιήσουμε άμεσα είναι

Καταγραφή  όλων  των διατηρητέων κτιρίων του Δήμου μας, δημοσίων και ιδιωτικών και ανάρτησή τους στην  ηλεκτρονική πλατφόρμα της πολεοδομική ταυτότητας του Δήμου μας, με ταυτόχρονη   αναφορά στην ιστορική τους ταυτότητα και τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονική τους χαρακτηριστικά.

Θα δημιουργήσουμε την ηλεκτρονική πολεοδομική ταυτότητα Δήμου όπου θα υπάρχει αναρτημένη και προσβάσιμη στον κάθε Δημότη όλη η πληροφορία για τα πολεοδομικά και τα χωροταξικά σχέδια του Δήμου μας, όπως προβλέπεται στον νόμο για την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος

 

Παρέμβαση  του Δήμου σε κενά Διατηρητέα κτίρια σε εμβληματικά σημεία της πόλης, όπου η επανάχρηση έχει υψηλό κόστος αλλά πολλαπλασιαστικά οφέλη. Η επανάχρηση των διατηρητέων κτιρίων μπορεί να γίνει με Δημόσια χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Φιλόδημος διατηρώντας και αναβιώνοντας έτσι τη τοπική φυσιογνωμία της περιοχής επέμβασης.

-Εκπόνηση μελετών βιωσιμότητας επανάχρησης για τα Διατηρητέα που ανήκουν στο Δημόσιο.

Για τα ιδιωτικά Διατηρητέα ο δήμος οφείλει να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια αξιοποίησης τους. Είναι γνωστό σε όλους το υπέρμετρο  κόστος επισκευής και αποκατάστασης ενός διατηρητέου κτιρίου που καθιστά την επανάχρησή τους  μη βιώσιμη σε πολλές περιπτώσεις.  Επίσης υπάρχουν πολλά Διατηρητέα που  είναι υποθηκευμένα, η ανήκουν σε ιδρύματα με ανεπαρκείς πόρους η σε πολλούς κληρονόμους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις θα είναι πραγματικά  ευεργετική μια παρέμβαση του Δήμου με συγκεκριμένα μέτρα όπως τα ακόλουθα:

Υποστήριξη της σύνταξης των μελετών βιωσιμότητας , χρηματοδότηση  των απαραίτητων αρχιτεκτονικών, στατικών και μηχανολογικών μελετών. Διευκόλυνση και συντόμευση της διαδικασίας αδειοδότησης που μέχρι σήμερα είναι πολύ χρονοβόρα. Διεκδίκηση Κίνητρων στους ιδιοκτήτες για επισκευή των διατηρητέων με χαμηλότοκα δάνεια και διεκδίκηση απαλλαγής τους από ΤΑΠ και ΕΝΦΙΑ. Υποστήριξη στην έκδοση τίτλων μεταφοράς συντελεστή δόμησης για τον επιπλέον συντελεστή που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο οικόπεδο που βρίσκεται το διατηρητέο, προκειμένου αυτός είτε να καταχωρηθεί στην τράπεζα δικαιωμάτων δόμησης και κοινοχρήστων χωρών που δημιουργείται από το πράσινο ταμείο προκειμένου  να αποζημιωθεί, είτε να μεταφερθεί στις ζώνες υποδοχής συντελεστή

– Καθορισμός ζωνών υποδοχής ΖΥΣ (ζώνες υποδοχής συντελεστή) , ώστε να υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς του τίτλου και υλοποίησης του. Οι ζώνες αυτές θα καθοριστούν μέσα από τη μελέτη εκπόνησης του Τοπικού χωρικού σχεδίου ΤΧΣ του Δήμου μας που θα περιλαμβάνει τα όρια του Καλλικρατικού Δήμου. Προς τον σκοπό αυτό θα υποβάλλουμε άμεσα από τον Σεπτέμβριο που θα ανοίξει η σχετική πρόσκληση του πρασίνου ταμείου αίτημα για χρηματοδότηση που έχει ήδη εξασφαλιστεί από την ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων . Κατ αυτό τον τρόπο μέσα από τον καθορισμό των ζωνών υποδοχής, θα μπορέσουν να υλοποιηθούν οι τίτλοι μεταφοράς, που από το 1997, που κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος της μεταφοράς συντελεστή δόμησης, μένουν αναξιοποίητοι, δεδομένου ότι δημιουργήθηκε  πια το απαιτούμενο Νομοθετικό πλαίσιο, μέσα από τον νόμο για την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος

Για τα κτίρια που είναι ετοιμόρροπα αλλά δεν είναι Διατηρητέα η αντιμετώπιση τους είναι πιο εύκολη δεδομένου ότι υπάρχει σαφές Νομοθετικό πλαίσιο. Στο προεδρικό διάταγμα του 1929 περί επικίνδυνων, προβλέπεται αναλυτικά η διαδικασία με την οποία ο δήμος δύναται να προβεί είτε σε άρση επικινδυνότητας  σε περίπτωση επικίνδυνου κτιρίου είτε σε κατεδάφιση του όταν το κτίριο είναι ετοιμόρροπο και έχει συνταχθεί σχετικό πρωτόκολλο κατεδάφισης.

Επίσης θα πρέπει να ενταχθεί η Καλαμάτα στο σχέδιο νόμου που βρίσκεται στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής  του υπουργείου Περιβάλλοντος, σύμφωνα με το οποίο προβλέπεται απαλλοτρίωση κτηρίων μη διατηρητέων σε υποβαθμισμένα οικοδομικά τετράγωνα, για να γίνουν ευρείας κλίμακας αστικές αναπλάσεις στα κέντρα των πόλεων, με αποζημίωση των ιδιοκτητών προσαυξημένη κατά 50% από την αντικειμενική αξία του ακινήτου. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ανανεωθεί το υπάρχον γερασμένο απόθεμα κτηρίων  και ενεργειακά αλλά και από άποψη αντοχής και να προστεθεί πράσινο σε ελεύθερους χώρους στην πόλη μας.

Ο Μανώλης Μάκαρης είναι Υποψήφιος Δήμαρχος Καλαμάτας