Την 32η της ε­πέ­τει­ο συμ­πλη­ρώ­νει ε­φέ­τος η Παγ­κό­σμια Η­μέ­ρα Χο­ρού, που γι­ορ­τά­ζε­ται σε ό­λο τον κό­σμο, στις 29 Α­πρι­λί­ου, η­με­ρο­μη­νί­α γέν­νη­σης του Jean-Georges Noverre (1727-1810), δη­μι­ουρ­γού του σύγ­χρο­νου μπα­λέ­του.

Ο ε­ορ­τα­σμοί έ­χουν ως στό­χο να τι­μή­σουν το χο­ρό και την κα­θο­λι­κό­τη­τά του, δι­α­περ­νών­τας κά­θε πο­λι­τι­κό, πο­λι­τι­σμι­κό και ε­θνι­κό εμ­πό­διο.

Το Δι­ε­θνές Ιν­στι­τού­το Θε­ά­τρου της UNESCO προ­σκα­λεί κά­θε χρό­νο, τι­μη­τι­κά,  έ­ναν κα­τα­ξι­ω­μέ­νο χο­ρο­γρά­φο ή χο­ρευ­τή να γρά­ψει το σχε­τι­κό Δι­ε­θνές Μή­νυ­μα, το ο­ποί­ο με­τα­φρά­ζε­ται σε πε­ρισ­σό­τε­ρες α­πό εί­κο­σι γλώσ­σες και δη­μο­σι­ο­ποι­εί­ται ευ­ρύ­τα­τα α­πό τα πά­νω α­πό 90 Ε­θνι­κά Κέν­τρα του ΔΙΘ, ό­πως και τα πο­λυ­ά­ριθ­μα Κέν­τρα με τα ο­ποί­α συ­νερ­γά­ζε­ται παγ­κο­σμί­ως.

 Ε­φέ­τος, τι­μώ­με­νος “συν­τά­κτης” αυ­τού του μη­νύ­μα­τος εί­ναι ο Γάλ­λος χο­ρο­γρά­φος Mourad Merzouki. Μια δι­ε­θνώς κα­τα­ξι­ω­μέ­νη προ­σω­πι­κό­τη­τα του γαλ­λι­κού χιπ χοπ, χο­ρευ­τής, δι­ευ­θυν­τής του Centre Chorégraphique de Créteil, του Val de Marne και της ο­μά­δας Käfig.

Η ο­μά­δα Käfig έ­χει εμ­φα­νι­στεί στο 8ο Δι­ε­θνές Φε­στι­βάλ Χο­ρού Κα­λα­μά­τας, το 2002, με τη χο­ρο­γρα­φί­α του Μ. Merzouki “Récital”, πα­ρα­σέρ­νον­τας το κοι­νό στον πα­ρά­δει­σο του ρυθ­μού και της δε­ξι­ο­τε­χνί­ας τους.

Το Δι­ε­θνές Φε­στι­βάλ Χο­ρού Κα­λα­μά­τας, στο πέ­ρα­σμα των χρό­νων, με χα­ρά και ι­κα­νο­ποί­η­ση για τις ε­πι­λο­γές του, ση­μει­ώ­νει ό­τι έ­χει πρω­το-πα­ρου­σιά­σει στην Ελ­λά­δα το έρ­γο και άλ­λων “συν­τα­κτών” του σχε­τι­κού μη­νύ­μα­τος για τη Δι­ε­θνή Η­μέ­ρα του Χο­ρού ό­πως: τα έρ­γα του Φλα­μαν­δο-μα­ρο­κι­νού χο­ρο­γρά­φου Sidi Larbi Cherkaoui  “Myth” (13ο Φε­στι­βάλ, 2007) & “Babel” (17ο Φε­στι­βάλ, 2011), ο ο­ποί­ος δι­α­τύ­πω­σε το σχε­τι­κό μή­νυ­μα το 2012.

Έ­χει φι­λο­ξε­νή­σει τη με­γά­λη Βελ­γί­δα χο­ρο­γρά­φο Anne Teresa De Keersmaeker με την ο­μά­δα της Rosas, η ο­ποί­α πα­ρου­σί­α­σε τα έρ­γα της “Rain” (11ο Φε­στι­βάλ, 2005) και “Drumming” (19ο Φε­στι­βάλ, 2013) και έ­γρα­ψε το σχε­τι­κό μή­νυ­μα για το 2011. Και τέ­λος τον ξε­χω­ρι­στό χο­ρο­γρά­φο και χο­ρευ­τή Akram Khan, ο ο­ποί­ος πα­ρου­σί­α­σε τις χο­ρο­γρα­φί­ες “Fix”, “Loose in Flight” και “Rush” στο 7ο Δι­ε­θνές Φε­στι­βάλ Χο­ρού Κα­λα­μά­τας το 2001.

Μί­α κα­θό­λου ευ­κα­τα­φρό­νη­τη πρω­τιά για την Κα­λα­μά­τα πό­λη του χο­ρού, και το Φε­στι­βάλ της!

Το Μή­νυ­μα της Δι­ε­θνούς Η­μέ­ρας Χο­ρού 2014

«Κά­θε καλ­λι­τέ­χνης αι­σθά­νε­ται πε­ρή­φα­νος για την τέ­χνη του.

Κά­θε καλ­λι­τέ­χνης πάν­το­τε θα υ­πε­ρα­σπί­ζε­ται την τέ­χνη που τον συγ­κλό­νι­σε.

Για ό,τι α­να­ζή­τη­σε και έ­χα­σε και για ό,τι δι­α­κα­ώς ε­πι­θυ­μεί να γί­νει κοι­νω­νός. Εί­ναι η η­χώ μιας φω­νής, ο α­πο­κα­λυ­φθείς λό­γος, η ερ­μη­νεί­α ε­νός κει­μέ­νου που προ­σφέ­ρει στην αν­θρω­πό­τη­τα, η μου­σι­κή που ε­άν λεί­ψει, το σύμ­παν θα πά­ψει να μας μι­λά, η κί­νη­ση που α­νοί­γει τις πύ­λες στη χά­ρη.

Αι­σθά­νο­μαι για τον χο­ρό ό­χι μό­νο την πε­ρη­φά­νια ε­νός χο­ρευ­τή και χο­ρο­γρά­φου, μα και βα­θιά ευ­γνω­μο­σύ­νη. Στά­θη­κε για μέ­να η ευ­και­ρί­α μου. Έ­γι­νε ο η­θι­κός κώ­δι­κάς μου, μέ­σα α­πό την πει­θαρ­χί­α του. Μέ­σα α­πό τον χο­ρό κα­θη­με­ρι­νά α­να­κα­λύ­πτω τον κό­σμο γύ­ρω μου.

Μου εί­ναι οι­κεί­ος ό­σο τί­πο­τε άλ­λο, μου δί­νει κου­ρά­γιο κά­θε μέ­ρα με τη μο­να­δι­κή ε­νέρ­γεια και γεν­ναι­ο­δω­ρί­α του. Με γα­λη­νεύ­ει η ποί­η­σή του.

Θα μπο­ρού­σα να πω ό­τι δεν θα υ­πήρ­χα χω­ρίς τον χο­ρό; Χω­ρίς την δυ­να­τό­τη­τα έκ­φρα­σης που μου χά­ρι­σε; Χω­ρίς την αυ­το­πε­ποί­θη­ση που αι­σθάν­θη­κα χο­ρεύ­ον­τας, για να νι­κή­σω τους φό­βους και να α­πο­φύ­γω τα α­δι­έ­ξο­δα;

Χά­ρη στον χο­ρό, τον βυ­θι­σμέ­νο μέ­σα στην ο­μορ­φιά και την πο­λυ­πλο­κό­τη­τα του κό­σμου, έ­γι­να έ­νας πο­λί­της, έ­νας ι­δι­ό­μορ­φος πο­λί­της που α­να­κα­λύ­πτει εκ νέ­ου τους κοι­νω­νι­κούς κώ­δι­κες μέ­σα α­πό την πο­ρεί­α των συ­ναν­τή­σε­ών του, πα­ρα­μέ­νον­τας πι­στός στις πο­λι­τι­στι­κές α­ξί­ες του χιπ χοπ, ε­νός χο­ρού που με­τα­τρέ­πει την αρ­νη­τι­κή ε­νέρ­γεια σε θε­τι­κή δύ­να­μη.

Ο χο­ρός εί­ναι μια κα­θη­με­ρι­νή πη­γή πε­ρη­φά­νιας. Ό­μως βι­ώ­νω αυ­τή την πε­ρη­φά­νια βα­θιά α­νή­συ­χος. Βλέ­πω πώς μια με­ρί­δα της νε­ο­λαί­ας μας, νέ­οι που έ­χουν με­γα­λώ­σει σε φτω­χο­γει­το­νι­ές και έ­χουν χά­σει τον προ­σα­να­το­λι­σμό τους, με­γα­λώ­νον­τας μέ­σα στην έν­τα­ση και την α­πο­γο­ή­τευ­ση, α­δυ­να­τούν να ο­νει­ρευ­τούν το μέλ­λον τους. Εί­μαι έ­νας α­πό αυ­τούς· ό­λοι μας εί­μα­στε. Έ­χω, ί­σως πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό τους άλ­λους, δύ­να­μη για δη­μι­ουρ­γί­α, δί­νον­τας έ­να πα­ρά­δειγ­μα προς μί­μη­ση, α­να­ζω­πυ­ρώ­νον­τας τον πό­θο τους για ζω­ή. Μή­πως, ο πλού­τος του κά­θε ε­νός α­πό ε­μάς, δεν εμ­πλου­τί­ζει την κοι­νω­νί­α;

Ο πο­λι­τι­σμός, πε­ρισ­σό­τε­ρο α­πό κά­θε άλ­λη ε­πι­κοι­νω­νί­α, ε­νώ­νει. Γι’ αυ­τό να εί­στε γεν­ναί­οι και ρι­ψο­κίν­δυ­νοι, πα­ρά τα εμ­πό­δια και το μί­σος που α­ναμ­φί­βο­λα θα συ­ναν­τή­σε­τε η ο­μορ­φιά του κό­σμου πάν­το­τε θα εί­ναι δί­πλα σας. Ό­πως ο χο­ρός ή­τα­νε πάν­το­τε δί­πλα σε ε­μέ­να. Με τη μο­να­δι­κή δύ­να­μή του να ε­ξα­λεί­φει τις κοι­νω­νι­κές και φυ­λε­τι­κές ή ε­θνι­κές δι­α­κρί­σεις, α­φή­νον­τας μό­νο την κί­νη­ση των σω­μά­των, α­τό­φια μέ­σα στην αν­θρώ­πι­νη φύ­ση της, την κί­νη­ση των αν­θρω­πί­νων όν­των που ε­πι­στρέ­φουν στην πιο α­γνή τους έκ­φρα­ση, τη μο­να­δι­κή και κοι­νή συ­νά­μα.

Θα ή­θε­λα να τε­λει­ώ­σω με τα λό­για του René Char, ο ο­ποί­ος μου θυ­μί­ζει κά­θε μέ­ρα πως δεν πρέ­πει να α­φή­νου­με κα­νέ­ναν να μας πε­ρι­ο­ρί­ζει σε ρό­λους ή­δη γραμ­μέ­νους.

«Ε­πι­βλη­θεί­τε στην τύ­χη σας, κρα­τή­στε την γε­ρά ό­ταν εί­ναι κα­λή, και τολ­μή­στε να ρι­σκά­ρε­τε. Πα­ρα­κο­λου­θών­τας σας θα το συ­νη­θί­σουν».

Να δο­κι­μά­ζε­τε λοι­πόν, να α­πο­τυγ­χά­νε­τε και να ξε­κι­νά­τε και πά­λι α­πό την αρ­χή, μα πά­νω α­πό ό­λα, να χο­ρεύ­ε­τε, πο­τέ να μη στα­μα­τή­σε­τε να χο­ρεύ­ε­τε!»

 Mourad Merzouki

[με­τά­φρα­ση στα ελ­λη­νι­κά: Αγ­γέ­λα Χρι­στο­φί­δου]

 Ποι­ος εί­ναι ο Mourad Merzouki;

Γεν­νη­μέ­νος στη Λυ­ών το 1973, ο Mourad Merzouki άρ­χι­σε να ε­ξα­σκεί τις πο­λε­μι­κές τέ­χνες και τις τέ­χνες του τσίρ­κου στην η­λι­κί­α των ε­πτά χρό­νων. Στα δε­κα­πέν­τε του χρό­νια α­να­κά­λυ­ψε για πρώ­τη φο­ρά την κουλ­τού­ρα του χιπ χοπ και μέ­σα α­πό αυ­τήν, τον χο­ρό.

Πο­λύ γρή­γο­ρα α­πο­φά­σι­σε να α­να­πτύ­ξει αυ­τό το εί­δος της τέ­χνης του δρό­μου, ε­νώ πα­ράλ­λη­λα πει­ρα­μα­τι­ζό­ταν και με άλ­λα χο­ρο­γρα­φι­κά εί­δη, με άλ­λους καλ­λι­τέ­χνες του χο­ρού ό­πως τους Maryse Delente, Jean-François Duroure and Josef Nadj.

Ο πλού­τος αυ­τών των εμ­πει­ρι­ών έ­δω­σε τρο­φή στην ε­πι­θυ­μί­α του να σκη­νο­θε­τή­σει καλ­λι­τε­χνι­κά προ­γράμ­μα­τα, συν­δυ­ά­ζον­τας το χιπ χοπ με άλ­λες πρα­κτι­κές. Αυ­τό έ­κα­νε και το 1989 με τους Kader Attou, Eric Mezino και Chaouki Saïd, ό­ταν δη­μι­ούρ­γη­σε την πρώ­τη του ο­μά­δα “Accrorap”.

Το 1994 η χο­ρευ­τι­κή ο­μά­δα “Accrorap” πα­ρου­σί­α­σε το Athina, στο πλαί­σιο του Χο­ρευ­τι­κού Φε­στι­βάλ Biennale της Λυ­ών, μια πα­ρά­στα­ση που θρι­άμ­βευ­σε, φέρ­νον­τας ε­πά­νω στη σκη­νή έ­ναν χο­ρό του δρό­μου.

Τα τα­ξί­δια του Merzouki τον ο­δή­γη­σαν σε ά­γνω­στα μέ­ρη, ό­που ο χο­ρός μπο­ρεί να εί­ναι έ­να ι­σχυ­ρό μέ­σο ε­πι­κοι­νω­νί­ας. Για να α­να­πτύ­ξει το δι­κό του καλ­λι­τε­χνι­κό ύ­φος και ευ­αι­σθη­σί­α, ο Merzouki δη­μι­ούρ­γη­σε τη δι­κή του ο­μά­δα Käfig, το 1996.

Τον Ι­α­νουά­ριο 2006, η ο­μά­δα Käfig με­τα­κό­μι­σε στο Espace Albert Camus, στη Bron. Αυ­τή η με­τα­κό­μι­ση συ­νέ­δε­σε το θέ­α­τρο με το Φε­στι­βάλ Karavel, που δη­μι­ούρ­γη­σε το 2007 ο Mourad Merzouki, το ο­ποί­ο πε­ρι­λαμ­βά­νει στο πρό­γραμ­μά του πε­ρί­που δέ­κα ο­μά­δες χιπ χοπ και άλ­λα δρώ­με­να στην πό­λη.

Πα­ράλ­λη­λα ο Merzouki ο­ρα­μα­τί­στη­κε και συ­νέ­λα­βε έ­να νέ­ο χώ­ρο χο­ρο­γρα­φι­κής δη­μι­ουρ­γί­ας και α­νά­πτυ­ξης, που ο­δή­γη­σε στο να α­νοί­ξει τις πύ­λες του το Pôle Pik στη Bron το 2009.

Τον Ι­ού­νιο 2009 δι­ο­ρί­στη­κε δι­ευ­θυν­τής στο Centre chorégraphique de Créteil et du Val de Marne. Συ­νε­χί­ζει να α­να­πτύσ­σει τα προ­γράμ­μα­τά του ε­κεί, ε­πι­κεν­τρω­μέ­νος στο α­νοι­κτό πνεύ­μα με το ο­ποί­ο αν­τι­με­τω­πί­ζει τον κό­σμο. Κα­τά τη διά­ρκεια 18 ε­τών ο χο­ρο­γρά­φος Merzouki δη­μι­ούρ­γη­σε 22 πα­ρα­γω­γές και η ο­μά­δα του πα­ρου­σιά­ζει παγ­κο­σμί­ως κα­τά μέ­σον ό­ρο 150 πα­ρα­στά­σεις τον χρό­νο.