Μεταναστευτικό: Μια διαπραγμάτευση που δεν έγινε ποτέ…

XRISTOPOULOS DIMITRIS Του Δη­μή­τρη Χρι­στό­που­λου*

Y­πο­ψή­φιος ευ­ρω­βου­λευ­τής ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ

«Μα εί­ναι δυ­να­τόν το ελ­λη­νι­κό κρά­τος να α­νέ­χε­ται να κυ­κλο­φο­ρεί δι­ε­θνώς η εί­δη­ση ό­τι δε­κά­δες άν­δρες, γυ­ναί­κες και παι­διά πνί­γον­ται στις ελ­λη­νι­κές θά­λασ­σες, πα­ρου­σί­α μά­λι­στα του Λι­με­νι­κού ό­πως συ­νέ­βη στο Φαρ­μα­κο­νή­σι;­». Πρό­κει­ται για μί­α ε­ρώ­τη­ση που δεν ά­κου­σα λί­γες φο­ρές, ε­νό­σω βρι­σκό­μουν στο ε­ξω­τε­ρι­κό. Την α­πάν­τη­ση μου τη ζύ­γι­σα κα­λά, πι­στέψ­τε με, και τε­λι­κά η μό­νη που δι­α­θέ­τω εί­ναι η ε­ξής: Η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση ό­χι α­πλώς α­νέ­χε­ται, αλ­λά ε­πι­θυ­μεί κι­ό­λας να κυ­κλο­φο­ρούν τέ­τοι­ες ει­δή­σεις. Δι­ό­τι α­πο­τε­λούν την κα­λύ­τε­ρη α­πό­δει­ξη ό­τι στην Ελ­λά­δα με­τα­νά­στες, πρό­σφυ­γες και αι­τούν­τες ά­συ­λο -ποι­ος τους ξε­χω­ρί­ζει, άλ­λω­στε;- θα βι­ώ­σουν την κό­λα­ση και, γι’ αυ­τό, κα­λύ­τε­ρα να την α­πο­φεύ­γουν.Δεν πρό­κει­ται, δυ­στυ­χώς, για ερ­μη­νεί­α, ού­τε για α­πο­κά­λυ­ψη. Εί­ναι ο­μο­λο­γί­α α­νώ­τα­των α­ξι­ω­μα­τού­χων της κυ­βέρ­νη­σης και αρ­μό­δι­ων κρα­τι­κών λει­τουρ­γών, ό­πως του κ. Ά­δω­νι Γε­ωρ­γιά­δη ή και του μέ­χρι πρό­σφα­τα Αρ­χη­γού της ΕΛ.ΑΣ…

Αν­τι­λαμ­βά­νο­μαι πλή­ρως την α­μη­χα­νί­α που προ­κα­λεί το με­τα­να­στευ­τι­κό. Για την Ελ­λά­δα των τε­λευ­ταί­ων χρό­νων ή­ταν και­νούρ­γιο πρό­βλη­μα που ει­σέ­βα­λε ορ­μη­τι­κά και άλ­λα­ξε τις ζω­ές μας. Αλ­λά αν θέ­λου­με πραγ­μα­τι­κά να το αν­τι­με­τω­πί­σου­με, πρέ­πει να ξε­κι­νή­σου­με α­πό κά­που. Κι αυ­τό το κά­που εί­ναι η πα­ρα­δο­χή ό­τι η μέ­χρι τώ­ρα αν­τι­με­τώ­πι­σή του έ­χει ο­δη­γή­σει σε πλή­ρες α­δι­έ­ξο­δο. Η ε­πι­λο­γή του «σφρα­γί­σμα­τος των συ­νό­ρων» με φρά­κτες και με μα­ζι­κές α­πω­θή­σεις, που πυ­κνώ­νουν α­νη­συ­χη­τι­κά αν και α­πα­γο­ρευ­μέ­νες α­πό τις δι­ε­θνείς συμ­βά­σεις, δεν μεί­ω­σε τους με­τα­νά­στες (η κρί­ση μπο­ρεί, η κα­κο­ποί­η­ση ό­χι), αύ­ξη­σε ό­μως τα θύ­μα­τα.

Άλ­λω­στε, το πρό­βλη­μα δεν εί­ναι μό­νο ελ­λη­νι­κό, ού­τε α­πο­κλει­στι­κά του ευ­ρω­πα­ϊ­κού Νό­του και αυ­τό δεν πρέ­πει να το ξε­χνά­με. Η Ελ­λά­δα και ο Νό­τος ε­πι­βα­ρύ­νον­ται υ­πέρ­με­τρα, ε­πει­δή α­κρι­βώς α­πο­τε­λούν τις πύ­λες της Ευ­ρώ­πης. Ού­τε έ­χει να κά­νει τό­σο με τον Κα­νο­νι­σμό Δου­βλί­νο Ι­Ι -Δου­βλί­νο Ι­Ι­Ι, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα-, που α­φο­ρά έ­να μι­κρό μέ­ρος των με­τα­να­στευ­τι­κών ρο­ών, τους αι­τούν­τες ά­συ­λο. Το πρό­βλη­μα εί­ναι το ί­διο το Ευ­ρω­πα­ϊ­κό Σύμ­φω­νο για τη Με­τα­νά­στευ­ση, που ε­πι­χει­ρεί να «σφρα­γί­σει» τα ε­ξω­τε­ρι­κά σύ­νο­ρα της Ευ­ρω­πα­ϊ­κής Έ­νω­σης ρί­χνον­τας δυ­σα­νά­λο­γα με­γά­λα βά­ρη για την φύ­λα­ξή τους στις χώ­ρες του Νό­του. Εί­ναι, ε­πί­σης, η Συν­θή­κη Σέν­γκεν που ο­ξύ­νει το πρό­βλη­μα α­πα­γο­ρεύ­ον­τας την κυ­κλο­φο­ρί­α στα κρά­τη – μέ­λη της για ό­σους δεν δι­α­μέ­νουν νό­μι­μα στο έ­δα­φος της Έ­νω­σης.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση θέ­λη­σε να φτιά­ξει στην Ελ­λά­δα έ­να «σταθ­μό πρώ­των βο­η­θει­ών» για τους με­τα­νά­στες, ώ­στε να μην μπο­ρούν να προ­χω­ρή­σουν προς το κυ­ρι­λέ «ευ­ρω­πα­ϊ­κό νο­σο­κο­μεί­ο» του Βορ­ρά. Γι’ αυ­τό και την χρη­μα­το­δο­τεί. Η Ελ­λά­δα, με τη σει­ρά της, δεν θέ­λει να α­πο­τε­λέ­σει «σταθ­μό πρώ­των βο­η­θει­ών», προ­τι­μών­τας να γί­νει «νε­κρο­το­μεί­ο». Ε­κεί, δυ­στυ­χώς, ο­δη­γεί η πο­λι­τι­κή του «να κά­νου­με τον βί­ο α­βί­ω­το στους με­τα­νά­στες για να πά­ψουν να έρ­χον­ται», που και ε­πί­ση­μα έ­χουν δι­α­κη­ρύ­ξει υ­πουρ­γοί και α­νώ­τα­τοι α­ξι­ω­μα­τι­κοί της Ε­ΛΑΣ. Η πο­λι­τι­κή αυ­τή δεν εί­ναι μό­νο α­πάν­θρω­πη. Εί­ναι υ­πο­κρι­τι­κή, εί­ναι δη­μα­γω­γι­κή και α­πο­λύ­τως α­να­πο­τε­λε­σμα­τι­κή. Γι’ αυ­τό α­κρι­βώς, αυ­τό που ζού­με, δεν εί­ναι α­πλώς η α­πο­τυ­χί­α. Εί­ναι το α­πό­λυ­το α­δι­έ­ξο­δο. Έ­να με­γα­λο­πρε­πές φιά­σκο…

Υ­πάρ­χει λύ­ση; Έ­χον­τας α­σχο­λη­θεί ε­πί χρό­νια με το θέ­μα ως ε­ρευ­νη­τής, γνω­ρί­ζον­τας πο­λύ κα­λά τη δι­ε­θνή εμ­πει­ρί­α και τις πο­λι­τι­κές των αρ­μό­δι­ων ευ­ρω­πα­ϊ­κών θε­σμών και των δι­ε­θνών ορ­γα­νώ­σε­ων, μπο­ρώ να δι­α­βε­βαι­ώ­σω ό­τι, ναι, υ­πάρ­χουν λύ­σεις ρε­α­λι­στι­κές που σέ­βον­ται την α­ξι­ο­πρέ­πεια και τα δι­και­ώ­μα­τα των αν­θρώ­πων, Ελ­λή­νων και αλ­λο­δα­πών, και δι­α­φυ­λάσ­σουν συ­νο­χή της κοι­νω­νί­ας. Χρει­α­ζό­μα­στε, κα­τ’ αρ­χήν, ορ­γα­νω­μέ­να ση­μεί­α, στα ο­ποί­α αυ­τοί που μπαί­νουν στη χώ­ρα θα μπο­ρούν να υ­πο­βάλ­λουν το ό­ποι­ο αί­τη­μά τους, εί­τε εί­ναι η πα­ρο­χή α­σύ­λου εί­τε κά­τι άλ­λο. Χρει­α­ζό­μα­στε, ε­πί­σης, κέν­τρα πρώ­της υ­πο­δο­χής -και ό­χι, βέ­βαι­α, στρα­τό­πε­δα συγ­κέν­τρω­σης-, που θα δέ­χον­ται τους αν­θρώ­πους αυ­τούς. Και χρει­α­ζό­μα­στε, κυ­ρί­ως, την κα­τα­γρα­φή του με­τα­να­στευ­τι­κού πλη­θυ­σμού, που θα ε­πι­τρέ­ψει μια σο­βα­ρή δι­α­πραγ­μά­τευ­ση με την Ευ­ρω­πα­ϊ­κή Έ­νω­ση για τον δί­και­ο και α­να­λο­γι­κό κα­τα­με­ρι­σμό των με­τα­να­στών στις χώ­ρες της. Και να ή­θε­λε η ση­με­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση να κά­νει αυ­τή τη δι­α­πραγ­μά­τευ­ση, δεν θα μπο­ρού­σε. Για πό­σους και ποι­ους αν­θρώ­πους μι­λά­με; Δεν το ξέ­ρει! Λύ­σεις υ­πάρ­χουν. Το αν θα ε­φαρ­μο­στούν, αν θα βγού­με δη­λα­δή α­πό το α­δι­έ­ξο­δο μιας τυ­φλής πο­λι­τι­κής, κρί­νε­ται κι αυ­τό στις ευ­ρω­ε­κλο­γές της 25ης Μα­ΐ­ου.

*Υ­πο­ψή­φιου Ευ­ρω­βου­λευ­τή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, Αν. Κα­θη­γη­τή Πο­λι­τι­κής Ε­πι­στή­μης στο Πάν­τει­ο Πα­νε­πι­στή­μιο, Αν­τι­προ­έ­δρου της Δι­ε­θνούς Ο­μο­σπον­δί­ας Δι­και­ω­μά­των του Ανθρώπου