Της Εμμανουέλας Αάμερ Μουλατσιώτη
Στις ημέρες μας γράφεται ιστορία. Όλοι αυτό λένε. Είτε υποστηρίζουν πως γράφεται με μελανά γράμματα είτε ενέχει προοπτικές για να γράψει χρυσές σελίδες *ένα είναι σίγουρο η εποχή μας μέλλει να γραφτεί στα ιστορικά βιβλία των επόμενων γενιών. Γι’ αυτό και αξίζει να ακούσουμε τη γνώμη ενός ειδήμονα. Αλήθεια, πως ένας ιστορικός βλέπει τη σημερινή εποχή; Πάνω λοιπόν στη ιστορικότητα των στιγμών που ζούμε είχα την χαρά να συζητήσω με τον κύριο Μιχάλη Κουσουλάκο. Φιλόλογο, ιστορικό και έναν από τους λίγους πραγματικά ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ που έχω γνωρίσει.
Ήδη από τα μαθητικά μου χρόνια θυμάμαι τη χαρακτηριστική φράση που συνεχώς μας έλεγε. ”Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Και μόνο ένας λαός που γνωρίζει την ιστορία του αντέχει στην αλλοτρίωση και μπορεί να διεκδικήσει το μέλλον του”. Αρχίζοντας τη συζήτηση μας του θυμίζω αυτή τη φράση. Τον ρωτάω αν θεωρεί, πως οι σημερινοί κυβερνώντες αλλά και ο λαός γενικά, έχουν μελετήσει ιστορία. Με λύπη και εμφανή προβληματισμό, εκ του αποτελέσματος, μου απαντά, πως διαφαίνεται ότι οι κυβερνώντες μας ιστορία ”δεν γνωρίζουν”. Και ο λαός δυστυχώς βρίσκεται στην ίδια μοίρα, μιας και έχει καταδικαστεί να μαθαίνει τη ”μασημένη” γνώση που του πασάρουν στο σχολείο. Σε θεωρίες συνωμοσίας-και παρόλο που επισταμένως τον ρωτώ-μου αποκρίνεται πως δεν πιστεύει. Οι ίδιοι κεντήσαμε το πεπρωμένο μας, όταν διαλέξαμε την ύλη αντί του πνεύματος, επιμένει.
Αλήθεια όμως σε τι θα μπορούσε να βοηθήσει η ιστορία το σημερινό άνθρωπο; Συνεχίζω ρωτώντας τον. Και η απάντηση που έλαβα είναι, νομίζω, πολύ χρήσιμη για όλους μας. Καταρχήν η ιστορία είναι βίωμα. Είναι το παρελθόν μας με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες μας, που και από τις δυο οφείλουμε να διδαχτούμε, ώστε το μέλλον μας να έχει στέρεες βάσεις, μου απαντά. Το επόμενο που μου έρχεται στο μυαλό είναι η παραπληροφόρηση του σήμερα. Δεν διστάζω και κάνω την ερώτηση. Πόσο εύκολα μπορεί ο άνθρωπος να βρει τη ιστορική αλήθεια; ”Πολύ δύσκολα. Δε θα αρνηθώ πως υπάρχουν και σ’ αυτό το χώρο διάφορα συμφέροντα. Στο χέρι μας όμως είναι να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες μας και να μη δεχόμαστε δογματικές απόψεις από ιστορικούς-αυθεντίες”. Ομολογώ πως αυτή την απάντηση δεν την περίμενα. Για άλλη μια φορά ξαφνιάστηκα ευχάριστα σ’ αυτή τη κουβέντα. Γιατί γνωρίζω πως αυτά που λέει τα εννοεί.
Έχοντας υπάρξει μαθήτρια του κυρίου Κουσουλάκου, προσπαθώ να στρέψω την κουβέντα προς τους νέους. Τι ένας νέος πρέπει να κάνει; Με ποιόν τρόπο να ”μάθει” ιστορία; Μόνο έχοντας ως βάση την αντικειμενικότητα και ψάχνοντας την αλήθεια. Ο νέος χρειάζεται να έχει πολυπρισματική ματιά και να μη χειραγωγείται, μου απαντά. Και ο ρόλος του σημερινού εκπαιδευτικού; Ποιος είναι; βιάζομαι να προχωρήσω τη συζήτηση. Ακριβώς αυτό, μου λέει. Να βοηθά το παιδί να εξελιχθεί ως άνθρωπος,ως οντότητα και να τελειοποιηθεί ηθικοπνευματικά. Ένας διδάσκων άλλωστε μόνο τότε μπορεί να θεωρήσει τον εαυτό του επιτυχημένο, όταν το παιδί αποφοιτά έχοντας αποκτήσει κριτική ικανότητα, μου αποκρίνεται. Και συμφωνώ απόλυτα μαζί του. Θα ήθελα να κάνω χίλιες ακόμα ερωτήσεις. Να τον ρωτήσω τόσα πολλά. Μα σαν άκουσα αυτό το τελευταίο, όλες οι απορίες μου λύθηκαν. Γιατί έχει δίκιο, η κριτική ικανότητα μπορεί να μας προστατέψει από όλα. Την προπαγάνδα, την παραπληροφόρηση, τις ιστορικές ανακρίβειες.
Και κάπως έτσι πέρασαν δύο ώρες. Και παρόλο που δεν είμαι ακόμα μαθήτρια, δίπλα σε τέτοιους ανθρώπους σαν τον κύριο Κουσουλάκο συνεχίζω να παίρνω μαθήματα ζωής. Μαθήματα ζωής από έναν καθηγητή που δεν είναι δογματικός, από έναν φιλόλογο που κάθε άλλο, παρά είναι βαρετός. Από έναν ιστορικό μακριά από φανατισμούς και ακραίες απόψεις, που δε διστάζει όμως να πει τα πράγματα με το όνομα τους. Αυτή η συνέντευξη-καλύτερα συζήτηση θα την έλεγα-νομίζω πως πρέπει να τελειώσει με κάποια λόγια του κυρίου Κουσουλάκου, λόγια-παρακαταθήκη για όλους μας αλλά και για τις επόμενες γενιές. ”Μελετώντας το παρελθόν, ερμηνεύουμε το παρόν και ατενίζουμε το μέλλον”. Και μόνο έτσι μπορούμε να συνεχίσουμε ως λαός να υπάρχουμε, συμπληρώνω εγώ…
