Του Θόδωρου Σταυριανόπουλου*
Αν θέλουμε σωστή επανίδρυση του κράτους θα πρέπει η κουλτούρα κυβερνητικής συνεργασίας να γίνει πλέον συστατικό στοιχείο του πολιτικού μας συστήματος. Με πολύ πειστικό τρόπο φαίνεται ότι έχει παρέλθει οριστικά το σχήμα των μονοκομματικών κυβερνήσεων στη χώρα μας. Ο συνδικαλισμός αλλά κυρίως το κομματικό σύστημα, όπως είχε δομηθεί σ’ όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης αποτελούσε ένα σύστημα κλειστών ακροατηρίων, με την ανάπτυξη των μηχανισμών ως βασικών εργαλείων και με μοναδικό σκοπό την ανέλιξη των στελεχών τους. Αυτό δεν βοήθησε να συμβεί η επανίδρυση ούτε στο κράτος, αλλά ούτε και στην κοινωνία.
Κατά τη γνώμη μου η λύση στο πρόβλημα της χώρας δεν βρίσκεται σε μονοκομματικές αλήθειες ούτε σε αγωνιστικούς ανέξοδους παλιάς κοπής βερμπαλισμούς βρίσκεται στην ενίσχυση των κοινωνικών κινημάτων για εμβάθυνση της δημοκρατίας, στη σύνθεση και διαμόρφωση ενός «προγράμματος» που θα βγάλει το συντομότερο δυνατό διάστημα τη χώρα από το σκοτάδι της ύφεσης και που θα θέσει στην πρώτη γραμμή την στήριξη των ευρέων πλέον κοινωνικών στρωμάτων που έχουν βρεθεί στη σκοτεινή πλευρά της απόλυτης φτώχειας, της ασύνορης ανέχειας και της απώλειας κάθε ελπίδας.
Ο αριστερός χώρος όλα αυτά τα χρόνια πρώτον, έχοντας ως θεμελιώδη στόχο την κοινωνική αλλαγή προέτασσε την κουλτούρα των κοινωνικών αγώνων και της βαθιάς πολιτικής και ταξικής συνειδητοποίησης ως βασικό εργαλείο ανάπτυξης της πρότασής της και δεύτερον, αντιμετώπιζε έναν διαχρονικό διμερισμό και τεμαχισμό (μεταξύ παραδοσιακής και ανανεωτικής αριστεράς) στη διάρκεια της μεταπολίτευσης, τα δύο επιμέρους κόμματά της είχαν ως βασικό τους μέλημα το ποιο θα επικρατήσει έναντι του άλλου μη προσβλέποντας σε μια πλειοψηφική εξέλιξή τους προκειμένου να κυβερνήσουν την χώρα.
Η αριστερά παραδοσιακά έδειχνε ότι ήταν επιφυλακτική στην αντίληψη του λαϊκισμού. Στην ουσία όμως πολλές φορές ο λαϊκισμός και οι αριστεροί ζευγαρώνουν. Γύρω απ’ αυτό το ζευγάρι πολλοί αριστεροί παίζουν «κρυφτούλι», ανεξάρτητα από το αν το συνειδητοποιούν ή όχι. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η αριστερή ιδεολογία πάντα είναι ενδιαφέρουσα, πάντα έχει την αξία της. Και ο λόγος είναι απλός, αφού από την αριστερά θα αναδυθεί η νέα διεκδίκηση και θα προχωρήσουμε σε νέες αντιλήψεις και οράματα. Θεωρείται όμως αυτονόητο ότι ποτέ δεν θα υπάρξει απόλυτη εφαρμογή στην πράξη και ότι ποτέ δεν θα φτάσουμε σε μια οριστική αλήθεια.
Οι ιδεολογίες είναι κοινωνικές κατασκευές προκειμένου να οριοθετήσουν κινητοποιήσεις, βάζοντας διεκδικητικό πρόσημο στην κοινωνική και πολιτισμική εξέλιξή μας. Στην πράξη όμως ο αγώνας είναι άνισος ή «βρώμικος», η δε διεκδίκηση είναι κάθετη και συντεχνιακή. Ο κάθε κλάδος αγωνίζεται για την πάρτη του. Αυτό έδειξαν οι άνισες αμοιβές των εργαζομένων. Ανύπαρκτη αξιοκρατία και ας είχε γίνει σύνθημα και αυτή.
Ο χώρος της αριστεράς υπήρξε πάντα υπέρμετρα διεκδικητικός, αγνοώντας τον κρατικό υπερδανεισμό. Ποτέ δεν τον κατήγγειλε ούτε αυτόν αλλά ούτε και την κρατική σπατάλη. Απεναντίας με την στάση του βοήθησε στη διόγκωση και των δύο. Πάντα η αριστερή φωνή ήταν αρωγός στην οποιαδήποτε διεκδίκηση ακόμα και αν αυτή ήταν υπερβολική ή παράλογη. Έτσι αναπτύχθηκε ο λαϊκισμός μη επιτρέποντας στην κατά καιρούς απόπειρα «επανίδρυσης του κράτους» που επιχειρήθηκε. Τα λαοπλάνα συνθήματα, «κυρίαρχος λαός», « ο λαός στην εξουσία», «λαέ μη σκύβεις το κεφάλι», «λαέ σου πίνουνε το αίμα», εξέθρεψαν τον λαϊκισμό και άδειασαν τον εργαζόμενο από υποχρεώσεις. Έτσι ο εργαζόμενος στο δημόσιο τομέα κατέστη αντιπαραγωγικός, γιατί γέμισε το μυαλό και τη σκέψη του μόνο με δικαιώματα και όχι υποχρεώσεις.
Η πρόσφατη συγκυρία της βαθιάς οικονομικής κρίσης της χώρας μας πέρα από τις ευθύνες της διακυβέρνησής της, εδράζεται επίσης και στις γενικότερες πολιτικές και οικονομικές αλλαγές στο διεθνή χώρο. Στο χώρο της οικονομίας δεν επικρατούν πλέον κανονικές συνθήκες, επικρατούν συνθήκες τρομοκρατίας. Εδώ πλέον ισχύει αυτό που λένε «ο θάνατος σου , η ζωή μου». Αυτό γίνεται πολύ απλά αντιληπτό. Φθάσαμε στο σημείο οι μεν να τζογάρουν υπέρ της χρεοκοπίας των δε. Είναι πολλά τα οικονομικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω από δήθεν ορατές αποφάσεις.
Ίσως η κρίση να αποτελεί και «βήμα» για να αναστοχαστούμε επί της ουσίας της πολιτικής, να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας και να τα διορθώσουμε. Πρέπει να διαπαιδαγωγηθεί ο ενεργός και χειραφετημένος πολίτης, ο κοινωνικός και δημιουργικός άνθρωπος. Η δε αριστερή σκέψη σίγουρα έχει φαντασία και παράγει ιδεολογία. Αν θέλει όμως να μην οδηγηθεί σε φθίνουσα οριακή χρησιμότητα, θα πρέπει οι άνθρωποι που κινούνται στο χώρο της ευρύτερης αριστεράς να προσανατολίσουν την πυξίδα τους κατά τέτοιον τρόπο ώστε να αποτυπώνουν σωστά την πραγματικότητα λέγοντας τα σύκα-σύκα και την σκάφη-σκάφη. Παρ’ όλα αυτά οι βαρύγδουπες υποσχέσεις και η δημαγωγία σήμερα από παντού γνωρίζουν μέρες δόξας. Ο ΣΥΡΙΖΑ με πολύ εύκολο τρόπο είναι σήμερα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αν κληθεί να κυβερνήσει, τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Έχει υποσχεθεί πάρα πολλά, αν και το τελευταίο διάστημα έχοντας κεφαλαιοποιήσει την πολιτική του δύναμη, είναι πιο συγκρατημένος.
Η θεωρία με την πράξη της αριστεράς στις μέρες μας πρέπει να βρεθούν πολύ κοντά διαγράφοντας μια αληθινή πορεία στην καθημερινότητα, δίνοντας δείγματα γραφής τέτοια που να πείσουν τον κόσμο να ονειρευτεί και να δει το μέλλον του ξανά αισιόδοξα. Γιατί πολλά χρόνια ως χώρα είχαμε διαλέξει ως βηματισμό το σημειωτόν και την όπισθεν καθώς και τα μεγάλα λόγια. Ο λαϊκισμός έχει κοντά ποδάρια και έστω και αν έχει μεγάλη γλώσσα, δεν μπορεί να πάει και πολύ μακριά…
ΥΓ 1. Πως είναι δυνατόν ένας υποτίθεται σοσιαλιστής Υπουργός Παιδείας (κος Λοβέρδος) να προτείνει εργασία σε άνεργους εκπαιδευτικούς δίνοντας μόνο μοριοδότηση. Αυτό αποτελεί τριτοκοσμική εργασιακή σχέση. «Θ.Σ.»
ΥΓ 2. Μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο καιρό, λίγους όλο τον καιρό, αλλά όχι όλους όλο τον καιρό. «Αβραάμ Λίνκολν »
ΥΓ 3. Ποτέ δεν είναι αργά να γίνεις αυτό που θα μπορούσες να είχες γίνει. «George Eliot»
*Msc Ηθ. Φιλοσοφίας – Μαθηματικός
