Ο Δήμος Καλαμάτας κατέθεσε αρμοδίως τις θέσεις του στη διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ).

Υπενθυμίζεται πως τo Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση το αναθεωρημένο περιεχόμενο του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), μετά από επεξεργασία της σχετικής μελέτης από κοινού με το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Το Σχέδιο καθορίζει τη στρατηγική, τις πολιτικές και τους στόχους για τη διαχείριση των αποβλήτων σε εθνικό επίπεδο. Οι θέσεις του Δήμου Καλαμάτας είναι οι εξής:

«Ο Δήμος Καλαμάτας, θέλοντας να συμβάλει με τη δική του εμπειρία επισημαίνει τα εξής:

1) Υπάρχει συμφωνία με τις αρχές και κατευθύνσεις του σχεδίου. Η μεταβίβαση βέβαια του συνόλου των αρμοδιοτήτων της διαχείρισης των απορριμμάτων στους Δήμους οδηγεί, κατά τεκμήριο, στην πρόκριση μικρών αποκεντρωμένων μονάδων διαχείρισης των απορριμμάτων σε βάρος των μεγάλων συγκεντρωτικών μονάδων. Ο Δήμος Καλαμάτας ήδη, στα πλαίσια της προσωρινής διαχείρισης των απορριμμάτων του, λειτουργεί κινητή μονάδα επεξεργασίας του υπολειπόμενου, από την ανακύκλωση, σύμμεικτου απορρίμματος με τη μέθοδο της κομποστοποίησης του οργανικού κλάσματος. Η εμπειρία αυτή μας οδηγεί στη διαπίστωση ότι πρόκειται για μια διαδικασία που δεν είναι εύκολη.

2) Για να επιτύχει η παραπάνω διαδικασία, είτε ως προσωρινή είτε ως μόνιμη μέθοδος, απαιτείται μελετημένη υποστήριξη από το κράτος, σε:

α) μηχανολογικό εξοπλισμό,

β) σύντομη κατασκευή απαιτούμενων ΧΥΤΥ για τη διάθεση του υπολείμματος ή εναλλακτικά συντόμευση των συνεργασιών με τη βιομηχανία για χρήση του υπολείμματος ως καυσίμου μετά από βελτίωσή του σε RDF.

Τα παραπάνω προβλέπονται ως κατευθύνσεις στο σχέδιο αλλά επισημαίνεται η αναγκαιότητα επιλογής τους ως προτεραιοτήτων, διαφορετικά το σύστημα των μικρών αποκεντρωμένων μονάδων δεν μπορεί να επιτύχει.

3) Στην προβλεπόμενη στο σχέδιο, διαχείριση απορριμμάτων με αμίαντο, πέρα από το γενικότερο σχεδιασμό που η υλοποίησή του είναι χρονοβόρος, επιβάλλεται να εξεταστεί η δυνατότητα σύντομης δημιουργίας χώρων προσωρινής αποθήκευσης όπου θα συγκεντρώνονται τα απόβλητα της κατηγορίας αυτής ώστε να μεταφέρονται μαζικά, για μικρότερο κόστος, προς χώρους διαχείρισής τους. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν διάσπαρτα τέτοια υλικά, σε ικανές ποσότητες, ακόμα και αποξηλωμένα και οι ΟΤΑ αδυνατούν να δώσουν μια αξιόπιστη και οικονομική κατεύθυνση σε όσους δημότες ζητούν να μάθουν πώς πρέπει να τα διαχειριστούν. Αποτέλεσμα, η ανεξέλεγκτη απόθεσή τους οπουδήποτε ενώ η ύπαρξη χώρου προσωρινής αποθήκευσης θα περιόριζε σημαντικά το υπάρχον σήμερα πρόβλημα.

4) Παρότι το σχέδιο προβλέπει τη χωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, μετάλλων, πλαστικού, θα πρέπει να διευκρινίζεται καθαρά ότι δίνεται η δυνατότητα για διατήρηση της σημερινής λειτουργίας του ΜΠΛΕ κάδου (όχι άμεση εφαρμογή ξεχωριστής συλλογής των παραπάνω υλικών) εφόσον αυτό τεκμηριώνεται επαρκώς με τεχνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Και αυτό γιατί θα πρέπει, σε πρώτη φάση, να περιοριστούμε μόνον στη χωριστή συλλογή του γυαλιού, μέσα στις ειδικές καμπάνες που έχει μοιράσει η Ε.Ε.Α.Α. και αντί της προσθήκης επιπλέον κάδων για τη χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών του ΜΠΛΕ ενιαίου κάδου, θα ήταν πολύ προτιμότερο να επικεντρωθούμε, το προσεχές διάστημα, στην επιτυχία της αποτελεσματικής προσθήκης ενός ΚΑΦΕ κάδου για τα προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα, διαδικασία για την οποία υπάρχει συγκεκριμένη στοχοθέτηση. Η αναβολή άμεσης δράσης χωριστής συλλογής του περιεχομένου του ΜΠΛΕ κάδου επιβάλλεται από:

– προβλήματα των Ο.Τ.Α. στη χωροθέτησή τους,

– προβλήματα αξιόπιστης συλλογής όλων των κάδων αφού η έλλειψη προσωπικού και μέσων δεν επιτρέπει πολλαπλά δρομολόγια από το ίδιο σημείο,

– προβλήματα σωστής ανταπόκρισης από τους δημότες, τη στιγμή που δεν έχουμε καταφέρει ακόμα τη σωστή σημερινή διαλογή από 2 μόνο διαφορετικούς κάδους.

Η παραπάνω άποψη δεν αποτελεί πρωτοτυπία του Δήμου Καλαμάτας, ο οποίος άλλωστε έχει πολύ καλές επιδόσεις στη ανακύκλωση, αλλά κοινό προβληματισμό πολλών Δήμων, οικολογικών οργανώσεων και άλλων φορέων όπως ο προβληματισμός αυτός εκφράζεται σε συνέδρια για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Να σημειωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις νησιωτικών Δήμων που έχει εφαρμοστεί το μέτρο, στους διαφορετικούς κάδους, βρίσκεις ανάμειξη των ίδιων υλικών. Συνεπώς, θα ήταν λογικότερος και πλέον εφικτός ως άμεσος στόχος, η τοποθέτηση 3 κάδων, ενός ΜΠΛΕ για το σύνολο των ανακυκλώσιμων, ενός ΚΑΦΕ για τα βιοαπόβλητα, ενός ΠΡΑΣΙΝΟΥ ή ΓΚΡΙ για όλα τα υπόλοιπα. Στους άμεσους στόχους θα μπορούσε, για τους Δήμους που έχουν ιδιαίτερη κίνηση, όπως ο Δήμος Καλαμάτας, να τοποθετείται και ως 4ος κάδος η ειδική καμπάνα συλλογής γυαλιού (βασικά μπουκάλια από τα καταστήματα διασκέδασης και εστίασης) και η χωριστή συλλογή των επιμέρους υλικών του ΜΠΛΕ κάδου να μετατεθεί για αργότερα, μετά τη δρομολόγηση της τοποθέτησης του ΚΑΦΕ κάδου βιοαποβλήτων και την εδραίωση της επιτυχούς εφαρμογής του μέτρου αυτού.

5) Να δίδεται ρητά η δυνατότητα σε κάθε Δήμο, με απόφαση του Δημοτικού του Συμβουλίου, να πορεύεται αυτόνομα στα θέματα διαχείρισης των απορριμμάτων, να επιδιώκει συνεργασίες ή να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις με άλλους Δήμους.

6) Όσον αφορά τους ΦΟΔΣΑ να δοθεί η δυνατότητα στους Δήμους να αποφασίζουν, αν επιθυμούν ΦΟΔΣΑ ή σε ποιο επίπεδο (π.χ. Περιφέρεια, Νομός κ.λπ.).

7) Να υπάρχει ρητή πρόβλεψη για υποχρέωση οικονομικής συνδρομής λόγω περιβαλλοντικής όχλησης, όταν ένας Δήμος χρησιμοποιεί εγκαταστάσεις άλλου Δήμου για διαχείριση απορριμμάτων κάθε μορφής.»