Αρνητικά πρόσημα, αλλά με σαφώς χαμηλότερους ρυθμούς υποχώρησης καταγράφονται στην πορεία του εξωτερικού εμπορίου της χώρας κατά τον περασμένο Αύγουστο, δεύτερο μήνα ισχύος των κεφαλαιακών ελέγχων. Τα στοιχεία δείχνουν ενδείξεις αποκλιμάκωσης των πιέσεων, όσο υπήρχαν ρυθμίσεις χαλάρωσης των capital controls, που όμως εξακολουθούν να επηρεάζουν σημαντικά τις ροές εμπορευμάτων από και προς τη χώρα.

Σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, για τον περασμένο Αύγουστο του 2015, η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 8,9% (στο 1,89 δις ευρώ από τα 2,07 δις ευρώ του Αυγούστου του 2014), ενώ η συνολική αξία των εισαγωγών μειώθηκε επίσης κατά 8,9% (στα 3 δις ευρώ, από 3,3 δις ευρώ του περυσινού Αυγούστου).

Ωστόσο, αν εξαιρεθούν από τον υπολογισμό τα πετρελαιοειδή προϊόντα, προκύπτει σημαντική αύξηση των εξαγωγών κατά 6,8% και μικρότερη μείωση των εισαγωγών, κατά 8,4%.

Να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο, μήνα τραπεζικής αργίας οι συνολικές εξαγωγές, όπως δηλώθηκαν στα Τελωνεία, μειώθηκαν κατά 8% (+7% εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), ενώ οι συνολικές εισαγωγές υποχώρησαν κατά 32% (-22,6% εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014.

Με βάση τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, που καταγράφει τα εμβάσματα από και προς το εξωτερικό, τον περασμένο Ιούλιο η μείωση της συνολικής αξίας των εξαγωγών υπολογίστηκε στο 9,1% (+3% εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), ενώ για τις εισαγωγές ανακοίνωωσε υποχώρηση της τάξης του 35,6% (-26% εξαιρουμένων πετρελαιοειδών και πλοίων).

Όπως δήλωσε η Πρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την πάγια θέση των Ελλήνων Εξαγωγέων για άμεση χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων που αφορούν τις συναλλαγές εξωτερικού εμπορίου της χώρας. Η εισροή συναλλάγματος από τις εξαγωγές αγαθών αναμένεται φέτος να ξεπεράσει κατά τουλάχιστον 10 δις ευρώ τα συνολικά έσοδα της χώρας από τον Τουρισμό, αποδεικνύοντας τη σημασία της εξωστρέφειας για την παραγωγική διαδικασία της χώρας, τη διατήρηση χιλιάδων θέσεων εργασίας και τη συνεισφορά της στη μείωση των ελλειμμάτων στην Ελλάδα.

 Η συνεχιζόμενη μείωση των εισαγωγών, ειδικά πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων, δημιουργεί προβληματισμό για τους μήνες που έρχονται, ειδικά σε ένα περιβάλλον ασφυκτικής έλλειψης ρευστότητας και δυσβάσταχτων πρόσθετων επιβαρύνσεων από τη φορολογία, για καταναλωτές και επιχειρήσεις.

 Είναι θετικό το γεγονός ότι η εξωστρέφεια ως στρατηγική επιλογή ανάπτυξης ακούστηκε εκ νέου στο Κοινοβούλιο από τους εκπροσώπους όλων των υγιών πολιτικών δυνάμεων, καθώς επίσης και οι εξαγγελίες για άμεσο «ξεπάγωμα» του νέου ΕΣΠΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου. Ωστόσο, η πραγματική οικονομία έχει ανάγκη δραστικές παρεμβάσεις που αφορούν την άρση των κεφαλαιακών ελέγχων, την καταβολή των οφειλών του Δημοσίου στους Ιδιώτες, τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων και την εδραίωση ενός σταθερού φορολογικού συστήματος, που θα υιοθετεί φιλοαναπτυξιακά κίνητρα για επενδύσεις και επανεκκίνηση παραγωγής».

Οι εξαγωγές στο 8μηνο

Ως αποτέλεσμα των επιδόσεων του Αυγούστου, στο οκτάμηνο του έτους (Ιανουάριος-Αύγουστος 2015), προκύπτει μείωση της τάξης του 3,3% στη συνολική αξία των εξαγωγών (στα 17,24 δις ευρώ από 17,83 δις ευρώ) ή απώλειες της τάξης των 595 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, την ίδια περίοδο προκύπτει αύξηση της τάξης του 12,3%, ήτοι αύξηση κατά 1,32 δις ευρώ.

Η ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ, επί των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, δείχνει ότι η μείωση του περασμένου Αυγούστου στη συνολική αξία των εξαγωγών προήλθε κυρίως από τις Τρίτες Χώρες (-22,4%), την ώρα που οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 8,1%. Αν πάντως, εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, προκύπτουν αντίστοιχα υψηλοί ρυθμοί εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ (+11,9%) και σημαντικά μικρότερη υποχώρηση προς τις Τρίτες Χώρες (-1,7%).

Σε επίπεδο συνολικής αξίας εξαγωγών για το 8μηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 10,5% προς τις χώρες της ΕΕ και μείωση 16% προς τις Τρίτες Χώρες. Με εξαίρεση των πετρελαιοειδών, καταγράφεται αύξηση κατά 14,3% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 8,4% προς τις Τρίτες Χώρες.

Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών, σε επίπεδο 8μήνου, το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται 54,7%, έναντι ποσοστού 45,3% για τις Τρίτες Χώρες. Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ αυξάνεται στο 66,4%, έναντι ποσοστού μόλις 33,6% των Τρίτων Χωρών.

Η πορεία ανά κλάδο

Ενδεικτικό γεγονός της πορείας των εξαγωγών κατά τον περασμένο Αύγουστο είναι ότι  μόνο 4 κλάδοι εξαγωγών εμφανίζουν αρνητικό πρόσημο: πετρελαιοειδή (-26,3%), χημικά (-7,8%), διάφορα βιομηχανικά (-3,3%) και εμπιστευτικά προϊόντα (-36,4%). Αντίθετα, οι υπόλοιποι κλάδοι καταγράφουν ως και διψήφιους ρυθμούς ανόδου, με πρωταγωνιστές και πάλι το ελαιόλαδο (+302,6%), τα ποτά-καπνός (+39,7%), τα βιομηχανικά προϊόντα (+14,6%) και τις πρώτες ύλες (+12,9%).

Οι κλάδοι των εξαγωγών – Αύγουστος 2015/2014

Νέα υποχώρηση των εισαγωγών

Αναμενόμενη, δεδομένων και των κεφαλαιακών ελέγχων ήταν και η συνέχιση της μείωσης που καταγράφεται στο πεδίο των εισαγωγών του περασμένου Αυγούστου, οπότε η συνολική τους αξία μειώθηκε κατά 8,9% στα 3 δις ευρώ έναντι των 3,3 δις του Αυγούστου του 2014. Μείωση προκύπτει στις εισαγωγές, ακόμη και με εξαίρεση των πετρελαιοειδών, κατά 8,4% ή κατά 172,5 εκατ. ευρώ.

Σε επίπεδο 8μήνου, οι ελληνικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά 9,9% (στα 28,3 δις ευρώ από 31,4 δις ευρώ στο πρώτο 8μηνο του 2014). Ωστόσο, χωρίς τα πετρελαιοειδή η μείωση είναι σημαντικά μικρότερη (-2% ή κατά 417,5 εκατ. ευρώ).

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στο 8μηνο του έτους, οι συνολικές εισαγωγές από χώρες της ΕΕ ήταν οριακά μειωμένες (-0,1%), ενώ από τις Τρίτες Χώρες σημαντικά μειωμένες κατά 18,7%. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές από τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 0,2%, ενώ από τις Τρίτες Χώρες μειώθηκαν κατά 6,4%.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών σε εξαγωγές και εισαγωγές ήταν να μειωθεί για το 8μηνο του έτος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 18,5%, στα 11 δις ευρώ (από 13,6 δις ευρώ στο 8μηνο του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 1,73 δις. ευρώ ή κατά 16,6%.