Σοβαροί κίνδυνοι για τη Δημόσια Υγεία
Αύξηση έως και κατά 200% αναμένεται έως το 2030 στην κατανάλωση αντιβιοτικών παρά τις προειδοποιήσεις των ειδικών για τους κινδύνους που εγκυμονεί για τη δημόσια υγεία η κατάχρηση τους.
Σύμφωνα με νεότερα επιδημιολογικά στοιχεία από 76 χώρες, που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο PNAS, η χρήση αντιβιοτικών αυξήθηκε κατά 39% μεταξύ 2000-2015, από 11,3 ημερήσιες δόσεις αντιβιοτικών ανά 1.000 κατοίκους το 2000, σε 15,7 δόσεις το 2015.
Η συνολική παγκόσμια χρήση αντιβιοτικών εκτιμάται σε 34,8 δισεκατομμύρια ημερήσιες δόσεις το 2015, αυξημένες κατά 65% έναντι του 2000 (21,1 δισεκατομμύρια).
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στη χρήση των αντιβιοτικών καταγράφονται στις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος.
Ειδικότερα, στο διάστημα 2000-2015, η χρήση στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος αυξήθηκε κατά 114% συνολικά (από 11,4 σε 24,5 δισεκατομμύρια δόσεις) και κατά 77% σε ημερήσια βάση ανά 1.000 κατοίκους (από 7,6 σε 13,5 ημερήσιες δόσεις). Παρόλα αυτά, σε πολλές φτωχές χώρες η μέση ημερήσια ανά κάτοικο κατανάλωση αντιβιοτικών παραμένει πολύ χαμηλότερη από την αντίστοιχη στις πλούσιες χώρες.
Ενδεικτικά, η κατανάλωση πενικιλίνης ευρέος φάσματος, της πιο συχνότερα συνταγογραφούμενης κατηγορίας αντιβιοτικών, αυξήθηκε κατά 36% μεταξύ 2000-2015 παγκοσμίως. Η αύξηση στις φτωχές χώρες έφθασε το 56%, ενώ στις πλούσιες ήταν 15%.
Πάντως, παρά τη γενικότερη αύξηση στην παγκόσμια κατανάλωση αντιβιοτικών, ενθαρρυντικό είναι ότι τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες χώρες καταγράφεται πλέον μια τάση ελαφριάς μείωσης. Στις χώρες υψηλού εισοδήματος μεταξύ 2000-2015 υπήρξε μια αύξηση κατά 6% στις συνολικές δόσεις (από 9,7 σε 10,3 δισεκατομμύρια), αλλά μια μείωση κατά 4% στις ημερήσιες δόσεις ανά 1.000 κατοίκους (από 26,8 σε 25,7).
Οι ερευνητές των Πανεπιστημίων του Πρίνστον, της Ζυρίχης και της Αμβέρσας, εκτιμούν ότι έως το 2030 -αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις- η κατανάλωση αντιβιοτικών προβλέπεται να αυξηθεί έως 200%.
Προληπτική χορήγηση αντιβιοτικών στα παιδιά
Εξάλλου άλλη διεθνής μελέτη, με επικεφαλής τον Μάρκους Χουφνάγκελ του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Journal of the Pediatric Infectious Diseases Society, αποκαλύπτει ότι σχεδόν το ένα τρίτο όλων των αντιβιοτικών, τα οποία χορηγούνται σε παιδιά που έχουν εισαχθεί σε νοσοκομεία, δίνονται για προληπτικούς λόγους και όχι για τη θεραπεία κάποια πραγματικής λοίμωξης.
Ένα μεγάλο μέρος αυτών των προληπτικών αντιβιοτικών είναι ευρέος φάσματος ή συνδυασμοί αντιβιοτικών και μάλιστα για μεγάλες χρονικές περιόδους, πράγμα που ευνοεί την ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηρίων.
«Η τάση αυτή δείχνει μια ξεκάθαρη κατάχρηση των αντιβιοτικών», εξηγεί ο Δρ Χουφνάγκελ.
Οι ερευνητές μελέτησαν δειγματοληπτικά τις συνταγογραφήσεις αντιβιοτικών σε 6.818 παιδιά που είχαν εισαχθεί σε 226 νοσοκομεία σε 41 χώρες. Διαπιστώθηκε ότι το 33% αφορούσαν αντιβιοτικά για την προληπτική αντιμετώπιση κάποιας πιθανής, αλλά όχι διαγνωσμένης λοίμωξης.
Το 52% από αυτά τα προληπτικά αντιβιοτικά ήταν ευρέος φάσματος, ενώ το 27% χορηγούνταν για την πρόληψη πιθανής λοίμωξης ενόψει κάποιας χειρουργικής επέμβασης.
