Επιβάλλουν εισφορά αλληλεγγύης στα προνοιακά επιδόματα

Ειδική εισφορά αλληλεγγύης και για τα προνοιακά επιδόματα που λαμβάνουν από το κράτος θα κληθούν να πληρώσουν και φέτος χιλιάδες άτομα με αναπηρία κάτω του 80%, καθώς και άτομα με αναπηρία 80% και άνω που δεν είναι τυφλά ή δεν είναι κινητικά ανάπηρα.

O λόγος είναι ότι η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), έχοντας εξασφαλίσει το «πράσινο φως» από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, θεωρεί τα επιδόματα αυτά ως εισοδήματα απαλλασσόμενα μεν από τον φόρο εισοδήματος, αλλά υπαγόμενα σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης!

Έτσι, χιλιάδες ΑμεΑ θα δουν τα ετήσια εισοδήματά τους για το έτος 2016 να «εκτοξεύονται» πλασματικά πάνω από τα 12.000 ευρώ, που είναι το όριο πέραν του οποίου επιβάλλεται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και θα κληθούν να πληρώσουν άδικα την εισφορά αυτή.

Ταυτόχρονα, επειδή τα ποσά των προνοιακών επιδομάτων θεωρούνται «εισόδημα», θα προσαυξήσουν τεχνητά τα συνολικά ετήσια οικογενειακά εισοδήματά τους, με αποτέλεσμα να χάσουν και πλήθος άλλων κοινωνικών επιδομάτων τα οποία χορηγούνται με κριτήριο το ύψος του ετησίου οικογενειακού εισοδήματος!

Είναι πραγματικά τραγελαφικό και άκρως προκλητικό, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών την ίδια ώρα που νομοθετεί τη σημαντική ελάφρυνση των βουλευτών και των λοιπών πολιτικών προσώπων από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, να επιτρέπει την επιβολή της στα πενιχρά ποσά των προνοιακών επιδομάτων που λαμβάνουν χιλιάδες ανάπηροι.

Το ιστορικό των μεθοδεύσεων Ας δούμε, όμως, αναλυτικά το ιστορικό των μεθοδεύσεων της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών και της Γενική Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (η οποία μετονομάσθηκε πλέον σε Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων), για την επιβολή ειδική εισφοράς αλληλεγγύης στα προνοιακά επιδόματα χιλιάδων αναπήρων: Πέρυσι, το υπουργείο Οικονομικών και η… προκάτοχος της ΑΑΔΕ -Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, επέβαλαν παράνομα και αυθαίρετα ειδική εισφορά αλληλεγγύης και στα προνοιακά επιδόματα των ατόμων με αναπηρίες κάτω του 80% καθώς και των ατόμων με αναπηρία 80% και άνω που δεν είναι τυφλοί ή δεν έχουν βαριά κινητική αναπηρία.

Συγκεκριμένα, στα ηλεκτρονικά έντυπα Ε1 των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που αναρτήθηκαν πέρυσι στους λογαριασμούς χιλιάδων αναπήρων φορολογουμένων στο σύστημα ΤΑXISnet, η ΓΓΔΕ έχοντας τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών, προσυμπλήρωσε τους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6 με τα ποσά των προνοιακών επιδομάτων που έλαβαν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι κατά τη διάρκεια του 2015.

Στους κωδικούς αυτούς αναγράφονται μόνο ποσά εισοδημάτων απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματος ή φορολογούμενα με ειδικό τρόπο, τα οποία όμως επιβαρύνονται με ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Όμως, σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1149/2013 που είχε εκδώσει η ίδια η ΓΓΔΕ στις 20/7/2013 για να ερμηνεύσει την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του ν. 3986/2011, η οποία ορίζει την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, τα προνοιακά επιδόματα των αναπήρων δεν έπρεπε να προσυμπληρωθούν στους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6, διότι «δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, δίδονται ως κοινωνική παροχή για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες φορολογούμενων, δίδονται χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας, χωρίς να αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων, και συνεπώς δεν τίθεται θέμα επιβολής εισφοράς»!

Τέτοια ποσά είναι για παράδειγμα:
α) το προνοιακό επίδομα τυφλότητας,
β) το διατροφικό επίδομα που δίνεται στους νεφροπαθείς, καθώς επίσης και σε όσους έχουν κάνει μεταμόσχευση καρδιάς, ήπατος, πνευμόνων και μυελού των οστών,
γ) τα επιδόματα λουτροθεραπείας, εισπνευσοθεραπείας, αεροθεραπείας και ενεσοθεραπείας που καταβάλλουν οι ασφαλιστικοί οργανισμοί στους δικαιούχους ασφαλισμένους,
δ) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση που καταβάλλεται σε άτομα με βαριά νοητική υστέρηση, με εγκεφαλική παράλυση, με συγγενή αιμολυτική αναιμία ή αιμορραγική διάθεση, με βαριά αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω, και σε κωφάλαλα άτομα, αντίστοιχα, για την αντιμετώπιση των πρόσθετων δαπανών συντήρησης και περίθαλψής τους, καθώς και για την κάλυψη, εν γένει, των ειδικών αναγκών που προκύπτουν εξαιτίας της αναπηρίας τους.

Παρά την ύπαρξη της ερμηνευτικής εγκυκλίου του 2013, υπουργείο Οικονομικών και ΓΓΔΕ θεώρησαν ότι τα παραπάνω επιδόματα πρέπει να θεωρούνται πλέον «εισόδημα» απαλλασσόμενο μεν του φόρου εισοδήματος αλλά υπαγόμενο σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης! Το σκεπτικό πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν ήταν ότι:

1) Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται ως οικονομική ενίσχυση-βοήθημα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (άτομα με ειδικές ανάγκες, ηλικιωμένους, άπορους, κλπ) από το Δημόσιο ή από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς όντως δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος του άρθρου 7 του ν. 4172/2013 και επομένως δε φορολογούνται. Όμως ο μη χαρακτηρισμός τους ως «εισόδημα» ισχύει μόνο εφόσον καταβάλλονται έκτακτα στα άτομα αυτά! Κι αυτό διότι «ένα ποσό χαρακτηρίζεται ως εισόδημα όταν υπάρχει περιοδικότητα, μόνιμη πηγή προέλευσης, καθώς και τακτική εκμετάλλευση της πηγής αυτής».

2) Τα όσα διαφορετικά αναφέρουν οι εγκύκλιοι που εκδόθηκαν πριν την 1η/1/2014 έπαψαν πλέον να ισχύουν(!) από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013). Κι αυτό διότι όλες οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι που εκδόθηκαν πριν την 1η/1/2014, ημερομηνία έναρξης εφαρμογής του νέου Κ.Φ.Ε., αναφέρονταν στις διατάξεις του προηγούμενου Κ.Φ.Ε., του ν. 2238/1994, ο οποίος από την ίδια ημερομηνία καταργήθηκε!

Ως εκ τούτου, όσα ήξεραν οι ανάπηροι με βάση την υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1149/2013 εγκύκλιο της Γ.Γ.Δ.Ε. που εκδόθηκε στις 20/7/2013 θα πρέπει να τα ξεχάσουν, διότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος, η οποία εξαιρούσε τα προνοιακά επιδόματα των αναπήρων από την έννοια του εισοδήματος και ως εκ τούτου διευκρίνιζε ότι αυτά δεν υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, έπαψε να ισχύει από την 1/1/2014, επειδή βασιζόταν στις διατάξεις του προηγούμενου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 2238/1994), ο οποίος καταργήθηκε από την 1η-1-2014, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου Κ.Φ.Ε. (ν. 4172/2013)!

Συμπερασματικά, σύμφωνα με το παραπάνω σκεπτικό του υπουργείου Οικονομικών, τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται ως οικονομική ενίσχυση-βοήθημα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (άτομα με ειδικές ανάγκες, ηλικιωμένους, άπορους, κλπ) από το Δημόσιο ή από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος και δε φορολογούνται, ΜΟΝΟ εφόσον καταβάλλονται ΕΚΤΑΚΤΑ στα άτομα αυτά!

Αν υπάρχει περιοδικότητα στην καταβολή τους, μόνιμη πηγή προέλευσης, καθώς και «τακτική εκμετάλλευση της πηγής αυτής» τότε θεωρούνται εισόδημα. Βασιζόμενη στο παραπάνω σκεπτικό του υπουργείου Οικονομικών, η Γ.Γ.Δ.Ε. προσυμπλήρωσε στους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6 της περυσινής φορολογικής δήλωσης τα ποσά πολλών τακτά και μόνιμα καταβαλλόμενων προνοιακών επιδομάτων σε αναπήρους!

Το αποτέλεσμα ήταν τα ποσά αυτά να θεωρηθούν αυτομάτως ως εισοδήματα φοροαπαλλαχθέντα επί των οποίων όμως πρέπει να επιβληθεί ειδική εισφορά αλληλεγγύης! Έτσι πολλοί ανάπηροι φορολογούμενοι, εξαιτίας της πρόσθεσης των ποσών αυτών στα λοιπά εισοδήματά τους, αναγκάστηκαν να εμφανίσουν στις φορολογικές τους δηλώσεις συνολικά ετήσια εισοδήματα πάνω από το όριο των 12.000 ευρώ και επιβαρύνθηκαν άδικα με ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Επίσης, πολλοί άλλοι ανάπηροι φορολογούμενοι των ίδιων κατηγοριών, εξαιτίας του γεγονότος ότι τα ποσά αυτά προσυμπληρώθηκαν στους κωδικούς 619-620 και προσμετρήθηκαν στα συνολικά τους ετήσια εισοδήματα, εκλήθησαν να πληρώσουν περισσότερη ειδική εισφορά αλληλεγγύης από αυτήν που θα κατέβαλλαν αν δεν είχαν συνυπολογισθεί τα ποσά αυτά στα συνολικά τους εισοδήματα. Κανονικά, τα προνοιακά επιδόματα των ατόμων με αναπηρία κάτω του 80% καθώς και των ατόμων με αναπηρία 80% και άνω που δεν είναι τυφλοί ή δεν έχουν βαριές κινητικές αναπηρίες θα έπρεπε να είχαν προσυμπληρωθεί από τη Γ.Γ.Δ.Ε. στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6, όπου αναγράφονται όλα τα εισπραχθέντα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα, ώστε να μην συναθροίζονταν στα συνολικά εισοδήματα των δικαιούχων που λαμβάνονται υπόψη για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Ουσιαστικά, το υπουργείο Οικονομικών και η Γ.Γ.Δ.Ε. θεώρησαν ότι τα παραπάνω ποσά έχουν την εννοιολογική έννοια του εισοδήματος μόνο και μόνο επειδή καταβάλλονται τακτικά, κάθε μήνα! Ως εκ τούτου έκριναν ότι δεν έπρεπε πλέον να προσυμπληρώνονται στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6 της φορολογικής δήλωσης, όπου δηλώνονται τα ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα, αλλά στους κωδικούς 619-620 του ίδιου πίνακα, στους οποίους αναγράφονται τα απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματος ποσά, τα οποία όμως υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης!

Επανάληψη της… λαθροχειρίας

Η ίδια αδικία (προκαλούμενη από την παραπάνω νέα ερμηνεία του όρου του «εισοδήματος» η οποία διαφέρει από όσα είχαν γίνει αποδεκτά μέχρι την 31η-12-2013) αναμένεται να επαναληφθεί και φέτος, αυτή τη φορά από την Α.Α.Δ.Ε., με την σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Οικονομικών και παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των εκπροσώπων των αναπήρων.

Ήδη στην απόφαση που εξέδωσε πριν από λίγες μέρες ο Διοικητής της Α.Α.Δ.Ε. Γ. Πιτσιλής αναφέρεται ότι στους κωδικούς 781-782, όπου αναγράφονται τα ποσά τα οποία δεν θεωρούνται εισόδημα συγκαταλέγονται οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλλονται έκτακτα, σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες κι όχι και τα τακτικά καταβαλλόμενα προνοιακά επιδόματα των αναπήρων!

Στην ίδια απόφαση του κ. Πιτσιλή αναφέρεται εξάλλου ότι στους κωδικούς 619-620 θα πρέπει να προσυμπληρωθούν για να υπαχθούν σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης το εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος όπως περιοδικότητα, μόνιμη πηγή προέλευσης.

Πηγή: dikaiologitika.gr