Η απλή αναλογική αποτελεί παγίδα
Ξεκάθαρη θέση κατά του περιεχομένου του νομοσχεδίου Κλεισθένης 1 πήρε ο Γ. Γ. του Συμβουλίου Δήμων και Περιφερειών της Ευρώπης (C.E.M.R.) Frederic Vallier, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Γενική Συνέλευση της ΚΕΔΕ. Όπως υπογράμμισε χαρακτηριστικά « ο εκλογικός νόμος, θα πρέπει μεν να επιτρέπει την εκπροσώπηση όλων των τάσεων, συγχρόνως όμως χρειάζεται να διασφαλίζεται μία σταθερή πλειοψηφία στην εκτελεστική εξουσία της τοπικής αρχής».
«Αυτό δεν το επιτρέπει το νέο σχέδιο νόμου. Η απλή αναλογική αποτελεί παγίδα, δεδομένου ότι δεν διασφαλίζει στην εκτελεστική εξουσία του κάθε δήμου την δυνατότητα να υλοποιήσει τις πολιτικές της. Πιστεύω ότι το πιο αποτελεσματικό σύστημα είναι η σταθμισμένη αναλογική», σημείωσε χαρακτηριστικά ο ΓΓ του C.E.M.R. και πρόσθεσε:
«Ο κατακερματισμός του εκλογικού σώματος θα πρέπει να παροτρύνει την ελληνική κυβέρνηση στη σύνεση, εκτός αν ο στόχος είναι να αποδυναμωθούν οι δήμοι».
Αναφερόμενος σε συγκεκριμένα παραδείγματα σε άλλες χώρες της Ευρώπης επισήμανε ότι για την εκλογή του Δημάρχου, συνυπάρχουν δύο συστήματα στην Ευρώπη, είτε ο δήμαρχος είναι ο επικεφαλής της λίστας, στην οποία περίπτωση εκλέγεται από το Δημοτικό Συμβούλιο μετά από εκλογές, είτε εκλέγεται με άμεση καθολική ψηφοφορία.
«Ο διαχωρισμός του κανονιστικού από το εκτελεστικό αποτελεί μία δημοκρατική πρόοδο που το Συμβούλιο Δήμων και Περιφερειών της Ευρώπης στηρίζει κατ’ αρχήν, αλλά δεν προτείνεται αυτό από την ελληνική κυβέρνηση η οποία προτείνει ένα υβριδικό σύστημα το οποίο ενέχει τον κίνδυνο να καταλήξει σε μία ακυβερνησία στους δήμους και τις περιφέρειες».
Τα παραδείγματα Γερμανίας και Γαλλίας
Ο Frederic Vallier έφερε στην ομιλία του ως παράδειγμα τα συστήματα τοπικής διακυβέρνησης σε Γερμανία και Γαλλία.
Στην Γερμανία, η πλειοψηφία των δημάρχων εκλέγονται άμεσα αλλά οι εξουσίες τους είναι πιο διευρυμένες και η διάρκεια της θητείας τους είναι διαφορετική από εκείνη του Δημοτικού Συμβουλίου. Έχει την μεγαλύτερη διάρκεια στην Ευρώπη από 6 έως 9 έτη ανάλογα με τις περιφέρεις. Στην περίπτωση αυτή το Δημοτικό Συμβούλιο έχει ρόλο ελεγκτή της δράσης της εκτελεστικής εξουσίας και ψηφίζει τον προϋπολογισμό. Ο Δήμαρχος ορίζει τους αναπληρωτές του και είναι επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας.
Στην Γαλλία, ο Δήμαρχος προεδρεύει του Δημοτικού Συμβουλίου και είναι επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας, δεν είναι απαραίτητα το πιο δημοκρατικό σύστημα, αλλά αυτό εγγυάται την μεγαλύτερη σταθερότητα δεδομένου ότι ο δήμαρχος είναι de facto ο επικεφαλής της δημοτικής πλειοψηφίας, εκλέγεται από το συμβούλιο και οι αναπληρωτές δήμαρχοι εκλέγονται και αυτοί από το συμβούλιο.
Προτεραιότητα η Αποκέντρωση, όχι ο Εκλογικός Νόμος
Οι χώρες της Ε.Ε. με αποκεντρωμένες αρμοδιότητες στην αυτοδιοίκηση, ευημερούν
Ο Frederic Vallier αναφερόμενος σε θέματα αποκέντρωσης προχώρησε στη διαπίστωση ότι «οι πιο αποκεντρωμένες χώρες είναι οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης, οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις σε οικονομικό, κοινωνικό επίπεδο και σε επίπεδο ευημερίας».
Ο Γ.Γ. του C.E.M.R. χαρακτήρισε ως «καρδιά του προβλήματος», τους πόρους και τον καταμερισμό των εξουσιών.
Ειδικότερα επισήμανε ότι «ένας νέος εκλογικός νόμος για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές έχει νόημα μόνο αν συνοδεύεται από μία συνιστώσα αποκέντρωσης. Η κοινή λογική και η αναζήτηση μίας μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας στην δημόσια δράση απαιτεί την ενίσχυση των εξουσιών των τοπικών και περιφερειακών αρχών καθώς και την σαφή κατανόηση των αρμοδιοτήτων. Η κατανομή είναι απλή για να γίνει κατανοητή, ότι άπτεται της καθημερινότητας θα πρέπει να επιστρέψει στους δήμους, και κατά πρώτο λόγο είναι οι τοπικές υπηρεσίες : το νερό, η αποχέτευση, η συλλογή και η επεξεργασία των αποβλήτων, η δημοτική οδοποιία κ.α.» Αναφερόμενος στα έσοδα των τοπικών και περιφερειακών αρχών έκανε γνωστό ότι αντιστοιχούν κατά μέσο όρο, στο 7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος έναντι μόνο 3,9% στην Ελλάδα. Στις άλλες χώρες τις Ε.Ε. το 15 με 20% του φόρου εισοδήματος πηγαίνει στους δήμους και τις περιφέρειες. Τέλος, στην Ευρώπη 45% των εσόδων προέρχονται από δωρεές και επιχορηγήσεις του Κράτους έναντι περίπου 70% στην Ελλάδα. Αυτό σημείωσε ότι «αποδεικνύει το χαμηλό επίπεδο αυτονομίας των ελληνικών τοπικών και περιφερειακών αρχών».
