Του Θό­δω­ρου Σταυ­ρι­α­νό­που­λου*

Σε κά­θε αν­θρώ­πι­νη κοι­νω­νί­α ι­σχύ­ει α­πό πα­λιά ο νό­μος της ε­πι­κρά­τη­σης των ι­σχυ­ρό­τε­ρων. Η α­νάγ­κη α­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας αλ­λά και συ­νο­χής της κοι­νω­νί­ας ε­πι­βάλ­λει συν­το­νι­σμό και δι­οί­κη­ση. Έ­τσι κά­ποι­οι (οι λί­γοι) δι­οι­κούν και άλ­λοι (οι πολ­λοί) δι­οι­κούν­ται. Και για να έ­χει ευ­στά­θεια αυ­τή η δι­ά­κρι­ση θε­σπί­ζον­ται νό­μοι και πα­ρα­χω­ρούν­ται στους δι­οι­κού­με­νους δι­ά­φο­ρες εγ­γυ­ή­σεις, ό­πως η α­σφά­λεια, το ε­πί­πε­δο δι­α­βί­ω­σης, η δι­και­ο­σύ­νη, το κοι­νω­νι­κό κρά­τος, τα ερ­γα­σια­κά δι­και­ώ­μα­τα κλπ. Ό­μως, αυ­τός ο «ντε και κα­λά» δι­α­χω­ρι­σμός, σε συν­δυα­σμό με την αν­θρώ­πι­νη μα­ται­ο­δο­ξί­α και α­πλη­στί­α, ε­πι­σω­ρεύ­ει με τον και­ρό στρε­βλώ­σεις και α­δι­κί­ες. Οι πιο δυ­να­μι­κές ο­μά­δες α­πο­κτούν προ­νό­μια. Ο πλού­τος συγ­κεν­τρώ­νε­ται σε ό­λο και λι­γό­τε­ρα χέ­ρια. Έ­τσι λοι­πόν τα συμ­φέ­ρον­τα της κά­θε κοι­νω­νι­κής τά­ξης γί­νον­ται “ι­δε­ο­λο­γί­α”, ως μέ­σο κοι­νής έκ­φρα­σης αλ­λά και κα­θο­δή­γη­σης των με­λών της. Ε­πι­κρα­τεί γε­νι­κά η ά­πο­ψη ό­τι η κοι­νω­νι­κή θέ­ση του κα­θε­νός μας προσ­δι­ο­ρί­ζε­ται ι­ε­ραρ­χι­κά με βά­ση την οι­κο­νο­μι­κή του ι­σχύ, το εί­δος του ε­παγ­γέλ­μα­το­ς  και τις πι­στο­ποι­η­μέ­νες γνώ­σεις του. Ε­κτι­μώ ό­μως ό­τι το πιο κα­θο­ρι­στι­κό στοι­χεί­ο κα­τά­τα­ξη­ς  στην κοι­νω­νι­κή ι­ε­ραρ­χί­α εί­ναι η δι­ά­κρι­ση α­νά­με­σα σε δι­οι­κούν­τες και δι­οι­κού­με­νους.  Η κα­θε­μιά α­πό τις δύ­ο ο­μά­δες δι­εκ­δι­κεί για τον ε­αυ­τό της το μέ­γι­στο δυ­να­τό με­ρί­διο δι­και­ω­μά­των αλ­λά και χρη­μά­των, α­νε­ξάρ­τη­τα α­πό το εί­δος και την πο­λι­τι­κή α­πό­χρω­ση του πο­λι­τεύ­μα­τος (δη­μο­κρα­τι­κό, δι­κτα­το­ρι­κό, δε­ξιό, α­ρι­στε­ρό ή άλ­λο).

Στη Δύ­ση τις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες οι δι­οι­κούν­τες , Πο­λι­τι­κοί, Κε­φά­λαι­ο και Media, συ­νε­πι­κου­ρού­με­νοι  α­πό τις Τε­χνο­λο­γί­ες Πλη­ρο­φο­ρι­κής και Ε­πι­κοι­νω­νι­ών, προ­ώ­θη­σαν με­θο­δευ­μέ­να την παγ­κο­σμι­ο­ποί­η­ση ώ­στε να δι­α­κι­νούν­ται ε­λεύ­θε­ρα τα κε­φά­λαι­α για να με­γι­στο­ποι­ούν­ται τα κέρ­δη και να α­πο­φεύ­γε­ται κα­τά το δυ­να­τόν η φο­ρο­λό­γη­σή τους. Με­τά α­πό αυ­τά ο πλού­τος συγ­κεν­τρώ­θη­κε σε πο­λύ λι­γό­τε­ρα χέ­ρια. Αυ­τό εί­χε σαν α­πο­τέ­λε­σμα να αυ­ξη­θεί ο αν­τα­γω­νι­σμός με­τα­ξύ των χω­ρών και ι­δι­αί­τε­ρα να αυ­ξη­θεί το στρες με­τα­ξύ των ερ­γα­ζο­μέ­νων ώ­στε να μην έ­χουν χρό­νο και δυ­νά­μεις για δι­εκ­δι­κή­σεις. Αυ­τό το φαι­νό­με­νο στις μέ­ρες μας εί­ναι ο­ρα­τό και στη χώ­ρα μας.

Οι στά­σεις και οι συμ­πε­ρι­φο­ρές των κομ­μά­των αλ­λά και άλ­λων πο­λι­τι­κών μη­χα­νι­σμών που α­να­πτύσ­σον­ται αυ­τή την τό­σο κρί­σι­μη πε­ρί­ο­δο στη χώ­ρα μας εί­ναι αυ­τές που θα κα­θο­ρί­σουν σε ση­μαν­τι­κό βαθ­μό τις αυ­ρια­νές ε­ξε­λί­ξεις. Αυ­τό ό­μως πρέ­πει να λη­φθεί πο­λύ σο­βα­ρά α­πό τον ψη­φο­φό­ρο ε­νό­ψει των ε­κλο­γι­κών α­να­με­τρή­σε­ων του Μα­ΐ­ου. Ε­πο­μέ­νως εί­ναι κα­τα­λυ­τι­κής ση­μα­σί­ας η καλ­λι­έρ­γεια μιας «δη­μι­ουρ­γι­κής κουλ­τού­ρας», η ο­ποί­α θα α­φορ­μά­ται α­πό τη ση­με­ρι­νή γκρί­ζα ει­κό­να της κρί­σης και θα σχε­διά­ζει το μέλ­λον με α­πο­φα­σι­στι­κό­τη­τα και με θέ­λη­ση για μια προ­ο­πτι­κή υ­πέρ­βα­σης της κρί­σης.  Αυ­τή η  «δη­μι­ουρ­γι­κή κουλ­τού­ρα» θα πρέ­πει να φτια­χτεί με φρέ­σκα υ­λι­κά και ό­χι με υ­λι­κά που έ­χουν ξα­να­χρη­σι­μο­ποι­η­θεί και που σή­με­ρα ξε­χνούν ή προ­σπερ­νούν το πα­ρελ­θόν τους και ξα­νά ο­νει­ρεύ­ον­ται κά­νον­τας δι­α­πι­στώ­σεις για το μέλ­λον, ξε­χνών­τας ό­τι δι­καί­ω­μα στο ό­νει­ρο στο σχε­δια­σμό και στο να πά­ρουν την τύ­χη στα χέ­ρια τους έ­χουν και κά­ποι­ες «με­σαί­ες γε­νι­ές» που δυ­στυ­χώς τις α­δρα­νο­ποί­η­σαν για­τί έ­τσι βό­λευ­ε πριν κά­ποι­α χρό­νια το σύ­στη­μα.

Ό­μως η ελ­πί­δα δεν πέ­φτει α­πό τον ου­ρα­νό. Καλ­λι­ερ­γεί­ται α­πό μια α­γω­νι­στι­κή δι­ά­θε­ση, α­πό μια ορ­θο­λο­γι­κή αν­τί­λη­ψη της ζω­ής. Η ελ­πί­δα α­νή­κει σε ό­σους α­γω­νί­ζον­ται συ­στη­μα­τι­κά και με­θο­δι­κά για να δη­μι­ουρ­γή­σουν το μέλ­λον τους κα­τά πως αυ­τοί θέ­λουν και ό­χι ό­πως το έ­χουν ε­τοι­μά­σει οι «άλ­λοι» ε­ξυ­πη­ρε­τών­τας το δι­κό τους συμ­φέ­ρον. Γνώ­ση και α­γώ­νας, δη­μι­ουρ­γι­κό­τη­τα και ορ­θο­λο­γι­σμός εί­ναι συ­στα­τι­κά στοι­χεί­α για κά­θε κοι­νω­νι­κή πρό­ο­δο. Ε­κεί ο­φεί­λου­με να κα­τα­θέ­σου­με και τη δι­κή μας, την προ­σω­πι­κή μας συ­νει­σφο­ρά. Αυ­τή την α­πλή σκέ­ψη, την σκέ­ψη που σπερ­μα­τι­κά την έ­χου­με μέ­σα στο μυα­λό μας και δεν την α­να­κα­λύ­πτου­με, δεί­χνει α­πλά και μό­νο έ­ναν δρό­μο, έ­ναν δρό­μο προς το α­ξι­ε­ρώ­τη­το.

 Μπο­ρεί κά­ποι­οι στην πρω­τό­λεια μορ­φή τους να υ­πήρ­ξαν ου­σι­α­στι­κοί και χρή­σι­μοι. Φθά­νει πια. Δεν μπο­ρούν χρο­νι­κά πο­λι­τι­κά να υ­περ­βαί­νουν την υ­πό­στα­σή τους δι­ό­τι υ­πάρ­χει και ο νό­μος της φθί­νου­σας ο­ρια­κής χρη­σι­μό­τη­τας.

Υ.Γ.1 Το πο­λι­τι­κό σύ­στη­μα α­να­παύ­τη­κε στους μη­χα­νι­σμούς της πλει­ο­ψη­φί­ας και κα­τέρ­ρευ­σε α­φού πρώ­τα έ­χα­σε τον αυ­το­σε­βα­σμό του.

Υ.Γ.2  Οι ψεύ­τι­κοι φί­λοι εί­ναι σαν τις σκι­ές. Σε α­κο­λου­θούν ό­σο υ­πάρ­χει ή­λιος… και σε α­φή­νουν ό­ταν έρ­θει το σκο­τά­δι…

* Εκ­παι­δευ­τι­κός-Πε­ρι­φε­ρεια­κός Σύμ­βου­λος Μεσ­ση­νί­ας