Του Απόστολου Χονδρόπουλου
Μπορεί άραγε να τεθεί σε κίνδυνο η ενότητα της ΝΔ με τον τρόπο που εξελίσσεται η εσωκομματική διαδικασία εκλογής προέδρου; Η απάντηση που σταθερά, από την αρχή αυτής της προεκλογικής κούρσας, δίνουν όλοι οι διεκδικητές της ηγεσίας είναι απόλυτα κατηγορηματική: «Όχι»! «Όλοι νεοδημοκράτες είμαστε»… «φίλοι»… «στρατιώτες της παράταξης»… «συναγωνιστές και όχι αντίπαλοι». Αλλά μέσα στην αναμπουμπούλα της αντιπαράθεσης των τελευταίων ημερών γύρω από το debate και εν γένει τη μορφή δημόσιου διαλόγου που πρέπει να υπάρξει, ακούστηκε και η λέξη «διάσπαση». Όχι βέβαια ως απειλή οποιουδήποτε, αλλά ως προειδοποίηση για ενδεχόμενη αρνητική κατάληξη μίας εσωκομματικής διαδικασίας που, σύμφωνα με την επιστολή του Άδωνι Γεωργιάδη προς τους συνυποψηφίους του, έτσι όπως εξελίσσεται ως τώρα «κινδυνεύει να λάβει χαρακτηριστικά παρωδίας».
Είναι ο πρώτος εκ των συνυποψηφίων που προειδοποιεί για έναν τέτοιο κίνδυνο υιοθετώντας την εκτίμηση ότι «η ακολουθούμενη μορφή της εκλογικής διαδικασίας απειλεί την παράταξή μας όχι απλώς με διάσπαση, αλλά με πλήρη απαξίωση». Και σπεύδει να υποδείξει εκ των προτέρων ως υπευθύνους μίας ενδεχόμενης δυσμενούς εξέλιξης «όλους όσοι επιλέγουν, είτε εκμεταλλευόμενοι θεσμικά αξιώματα, είτε υπηρετώντας προσωπικές στρατηγικές, να περιχαρακώσουν προσχηματικά μία διαδικασία την οποία, κατά τα άλλα, χαρακτηρίζουμε «ανοιχτή στην κοινωνία».
Υπερβολική άραγε η ανησυχία πως η ΝΔ μπορεί να οδηγηθεί στην απαξίωση έτσι όπως εξελίσσεται η προεκλογική κούρσα; Δεν το γνωρίζουμε. Προφανώς εξαρτάται σε πολύ σημαντικό βαθμό και από τους χειρισμούς των ίδιων των υποψηφίων και το εάν θα αντισταθούν μέχρι τέλους στον πειρασμό της… παραπολιτικής που όλοι μέχρι τώρα ξορκίζουν. Αλλά είναι σίγουρο πως την ανησυχία αυτή δεν την έχει μόνο ο Άδωνις Γεωργιάδης. Λίγες ώρες πριν εκείνος την εκφράσει προς τους συνυποψηφίους του, ένα άλλο προβεβλημένο στέλεχος του κόμματος, ο Νίκος Δένδιας, έκρουε και εκείνος σε ραδιοφωνική του συνέντευξη (Σκάι) τον κώδωνα του κινδύνου: «Υπάρχει ο κίνδυνος όχι μόνο διάσπασης και κατακερματισμού της κεντροδεξιάς, αλλά να καταστεί αδιάφορη στην κοινωνία». Ξεκινώντας βέβαια από διαφορετική αφετηρία, καθώς οι δικές του ενστάσεις αφορούν όχι στον τρόπο που εξελίσσεται η διαδικασία εκλογής, αλλά στο γεγονός ότι προηγήθηκε αυτή η διαδικασία της αναγκαίας ιδεολογικοπολιτικής εσωκομματικής συζήτησης. «Προχωράμε στην εκλογή αρχηγού χωρίς να έχουμε συζητήσει για το ποιο κόμμα θέλουμε και τι κάναμε λάθος στο παρελθόν», υπογράμμισε, σημειώνοντας πως «στην κεντροδεξιά δεν έχουμε μάθει να συζητάμε καθαρά και ανοιχτά επί της πολιτικής μας, με αποτέλεσμα να συζητάμε επί προσωπικών χαρακτηριστικών».
Δημόσιος διάλογος
Που βρίσκεται όμως το θέμα του δημοσίου διαλόγου που οδήγησε τον ηπιότερο όλων κατά την πρώτη φάση της εσωκομματικής κούρσας, Άδωνι Γεωργιάδη να ξεσπάσει κατά Β. Μειμαράκη και Απ. Τζιτζικώστα; Και όταν λέμε ηπιότερο δεν εννοούμε μόνο τις παραινέσεις του, όπως άλλωστε και αντίστοιχες των άλλων συνυποψηφίων, «να μην επιτρέψουμε η διαδικασία να εξελιχθεί σε δοκιμασία» και «μετά το τέλος της να είμαστε και πάλι όλοι μαζί και αγαπημένοι». Εννοούμε και τον κατευναστικό ρόλο που εκείνος ανέλαβε στην κορύφωση της κρίσης για τα διαδικαστικά, παίρνοντας την πρωτοβουλία για την συνάντηση των τεσσάρων που οδήγησε τότε στην εκτόνωση της έκρυθμης κατάστασης.
Εδώ και λίγες ημέρες όμως σαν να… «απασφαλίζει». Αν είναι όντως έτσι ή πρόκειται για υιοθέτηση, ενδεχομένως, από την πλευρά του μίας τακτικής ελεγχόμενης ανόδου των εσωκομματικών τόνων προκειμένου να κινητοποιηθούν, ενόψει της 22ας Νοεμβρίου, και να προσέλθουν στις κάλπες όσο το δυνατόν περισσότεροι υποστηρικτές του, θα το δείξει ο χρόνος. Σε ότι αφορά πάντως την ουσία των αιτημάτων του είναι προφανές πλέον ότι η προοπτική διεξαγωγής δημόσιου διαλόγου μεταξύ των τεσσάρων συνυποψηφίων δείχνει να απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από το γαλάζιο ορίζοντα, σε οποιαδήποτε εκδοχή του.
Το θέμα της τηλεμαχίας έχει οριστικά λήξει μετά την κατηγορηματική άρνηση του Βαγγέλη Μεϊμαράκη, στο όνομα της ενότητας και της προτεραιότητας που δίνει «όχι στις 22 ή στις 29 Νοεμβρίου, αλλά στην επόμενη ημέρα της ΝΔ». Η διεξαγωγή δύο Εθνικών Συνδιασκέψεων μπορεί να ήταν πρόταση της πλευράς Μεϊμαράκη, αλλά ουδέποτε στηρίχθηκε επί της ουσίας και συγκεντρώνει πλέον ελάχιστες πιθανότητες. Όχι μόνο λόγω έμπρακτης απροθυμίας υποψηφίων να κινητοποιηθούν για την διεξαγωγή τους, αλλά και για… τεχνικούς ίσως λόγους, αφού ακόμη και αν συμφωνούσαν σήμερα είναι πλέον οριακή η δυνατότητα να διεξαχθεί η πρώτη το προσεχές σαββατοκύριακο. Και δεν απομένουν πλέον παρά μόνο αυτό και το επόμενο πριν τις κάλπες της 22ης Νοεμβρίου.
Έμπειροι κομματικοί παράγοντες θεωρούν πιθανότερο, εάν υπάρξει κάποια μορφή διαλόγου, αυτή να γίνει τελικά στο πλαίσιο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Είναι μία πρόταση που διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τον Κωστή Χατζηδάκη στην προηγούμενη συνεδρίαση της ΚΟ για το πολυνομοσχέδιο, παρουσία των τεσσάρων υποψηφίων και στην πορεία της διαδικασίας υποστηρίζεται τόσο από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο και από τον Άδωνι Γεωργιάδη, ενώ και ο Απ. Τζιτζικώστας δηλώνει ανοιχτός σε συζήτηση στα κομματικά όργανα. Προϋπόθεση πάντως για να γίνει οτιδήποτε απ’ όλα αυτά είναι να συμφωνήσουν μεταξύ τους οι 4 υποψήφιοι και να το ζητήσουν από κοινού από το κόμμα.
