Του Γιώργου Πουλοκέφαλου*
Στις καταγραφές της ιστορικής μνήμης έχει αποτυπωθεί η φυσιογνωμία του Ραγιά της Τουρκοκρατίας και έχουν αναλυθεί οι σχέσεις εξουσιαστή-εξουσιαζόμενου, αλλά και οι συνέπειες αυτής της πραγματικότητας. Σήμερα αναδεικνύεται η ύπαρξη μιας άλλης μορφής Νεοραγιαδισμού, που στον δικό μας Μοριά, πιστοποιείται αναμφισβήτητα καθημερινά και έχει ριζώσει για τα καλά , λες και το χρωστούσαμε στην αποκατάσταση της ιστορικής συνέχειας. Είναι μία νεώτερη εκδοχή του Ραγιά, με πολλές εκφάνσεις στην πολιτική ζωή μας, που κάνει με κάθε τρόπο εμφανή την παρουσία της.
Ιχνηλατώντας το DNA και την ταυτότητα αυτού του ραγιαδισμού, ανακαλύπτουμε τα γενεσιουργά αίτια και διαπιστώνουμε τον τρόπο ανάπτυξης του, ο οποίος έχει σαφώς σχέση με την με τα έργα και τις ημέρες των τοπικών αρχόντων μας , αλλά και στη διαπαιδαγώγηση ή την νοοτροπία μερίδας της κοινωνίας μας που επιμένει στα «δεσμά της», γιατί έτσι την μάθανε μέχρι τώρα και έτσι έμαθε να πορεύεται.
Επιδέξιοι πολιτικάντηδες βέβαια, εμφορούμενοι από παλαιοκομματικές αντιλήψεις αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αυτή την αδυναμία και αυτόν τον τρόπο συμπεριφοράς διαιωνίζοντας για ίδιον όφελος , μία κατάσταση που θα έπρεπε να έχει εκλείψει προ πολλού, αλλά ….. ας όψεται το πολιτικοκοινωνικό μας σύστημα.
Είναι οι διάφοροι καλοθελητές που μας βομβαρδίζουν με περίσσιο θράσος, ενίοτε με νουθεσίες περί πατριωτισμού και άλλων τινών, λες και απευθύνονται σε λωτοφάγους και ιθαγενείς. Όταν η πολιτεία των ιδίων δεν συνάδει βέβαια με το ζητούμενο και έχει καταγράψει αρνητικές πρωτιές σε «ένα σωρό» τομείς. Θέλουν να φαίνονται οι πατέρες του νέου διαφωτισμού που «βρήκαν φως και μπήκαν» και με μια δόση υπέρμετρης αλαζονείας μας κάνουν κοινωνούς των στείρων απόψεων τους.
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ο ραγιαδισμός καταδεικνύεται πως ανθεί, ιδιαίτερα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, είναι είδος σε υπερεπάρκεια, πολυπρόσωπος και πολυεπίπεδος που δρα και «δημιουργεί» με ποικίλες εκφάνσεις. Από την επίδειξη υποτέλειας στον περιβόητο Φούχτελ και την παρέα του ξεκινώντας από παλαιότερα, έως τον πρόσφατο Καλτσίδη. Δεν μάθαμε ποτέ την προστιθέμενη αξία για τον τόπο μας από τα «σούρτα-φέρτα» του Γερμανού κυβερνητικού στελέχους, όπως δεν καταλαβαίνουμε την ανάγκη «προστασίας από τη διάβρωση», βραχωδών ακτών, για να νομιμοποιήσουμε τις σωρηδόν αυθαιρεσίες του «επενδυτή» Καλτσίδη. Αυτή η εφεύρεση αποτελεί μία ακόμη παγκόσμια πρωτοτυπία.
Στο άλλο επίπεδο τώρα το υποκείμενο και κάτωθεν της Περιφερειακής Αρχής εκεί τα πράγματα είναι πιο τραγικά. Εκεί ανθεί το φαινόμενο του ραγιαδισμού μικρής μερίδας ευτυχώς, των αρχόντων μας του Α βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης, που ασθμαίνοντας υποβάλουν τα διαπιστευτήρια τους για να εξασφαλίσουν την ένταξη ενός έργου στο ΕΣΠΑ. Θεμιτή και κατανοητή η επιθυμία και η προσπάθεια κάθε Δημάρχου να ωριμάσει ένα έργο μέσα από μια ποικιλία γραφειοκρατίας και δυσκολιών και να το εντάξει σε ένα πρόγραμμα, αλλά εδώ είναι «μετρημένα κουκιά» , ο κουμπαράς είναι συγκεκριμένος, δεν μπορούν να χωρέσουν όλα τα έργα στο πρόγραμμα. Και μετά από τους τεμενάδες στο διαχειριστή του προγράμματος κ. Περιφερειάρχη, ο οποίος σε μια επίδειξη ανευθυνότητας, «φόρτωνε» το ΕΣΠΑ και μοίραζε « άϋλους τίτλους» με «εντάξεις της ουτοπίας», γιατί στόχος του είναι να τους έχει όλους να τρέχουν γύρω του. Eντασσόταν το έργο μέχρι να απενταχθεί. Ολοι γνωρίζουν και γνώριζαν, ότι αφού πρώτα ενταχθεί το έργο στη συνέχεια θα απενταχθεί γιατί δεν υπάρχουν οι αναγκαίες πιστώσεις, τόσο απλά.
Είναι απορίας άξιον βέβαια, γιατί οι απεντάξεις των έργων ξεκίνησαν από την Καλαμάτα και μάλιστα σε ώριμα δημοπρατημένα έργα , η μόνη πιθανή εξήγηση είναι, ως συνειρμός και μόνον, γιατί από εκεί «ξεκίνησε η επανάσταση των ραγιάδων το 1821», δεν υπάρχει άλλη λογική απάντηση. Εδώ οφείλουμε να συμφωνήσουμε και να εξάρουμε την στάση του Δημάρχου Καλαμάτας ο οποίος με σθένος αντιστέκεται στο νεοραγιαδισμό της Περιφερειακής Αρχής υπερασπίζοντας τις θέσεις του Δήμου του. Ο κάθε Δήμαρχος δεν μπορεί σήμερα να είναι επαίτης και να δείχνει διαγωγή απέναντι στον «έχοντα το ταμείο» Περιφερειάρχη για να πραγματοποιήσει τα έργα που προγραμματίζει στο Δήμο του. Είναι η μεγαλύτερη αδυναμία του Καλλικρατικού Νόμου, η διαχείριση κατά το δοκούν του ΕΣΠΑ, χωρίς ούτε καν την σύμφωνη γνώμη του Περιφερειακού Συμβουλίου, από τον εκάστοτε Περιφερειάρχη και επιβάλλεται άμεσα να αλλάξει.
Άλλη μορφή ραγιαδισμού είναι αυτή, της νοοτροπίας των στελεχών που απαρτίζουν και συγκροτούν το πλέγμα εξουσίας της Περιφέρειας και αυτό καταδεικνύεται από τις τοποθετήσεις που κατά καιρούς εκφράζει αυτή η ομάδα, που δεν αντέχουν σε καμία κριτική. Θέσεις επικίνδυνης υποτέλειας και εξάρτησης σε έναν παλαιοκομματικό μηχανισμό. Μοιραίοι και άβουλοι!
Τέλος το σύστημα εξουσίας κάθε μορφής, για να σταθεί στα πόδια του ψάχνει απεγνωσμένα στηρίγματα κυρίως σε απελπισμένους , αλλά και σε υποτακτικούς, συμβιβασμένους, ανθρώπους με τη μοιρολατρία του σκλάβου, που επιζητάει αυτή τη σχέση εξάρτησης.
Τότε όμως αρχίζει το δράμα του ραγιαδισμού. Είναι ο αυτοεξευτελισμός, ως συμπεριφορά φόβου και ηθελημένης υποτέλειας και εθελοδουλίας.
Και εδώ δεν υπάρχει καμία γιατρειά. Καμία συνταγή δεν αποτινάζει το καλοτοποθετημένο δίχτυ, σε όσους αυτοβούλως το επιδιώκουν και εγκλωβίζονται στη νοοτροπία του Νέο-Ραγιά.
Θέλουν να «σέρνονται» πίσω από τον «Καπετάνιο».
Ισχυρίζονται και επιμένουν με δόση αυτοϊκανοποίησης ότι είναι ρεαλισμός ο ραγιαδισμός τους.
Η αναμέτρηση των αξιών δεν προσδιορίζεται για αυτούς με κατανοητούς πραγματικούς όρους και συνειρμούς . Και αυτό είναι ένα ακόμη δράμα τους! Η χειραφέτηση δεν είναι μία εύκολη υπόθεση όταν μάλιστα απουσιάζει και το ιδεολογικό υπόβαθρο.
Η ανωριμότητα τμήματος της κοινωνίας μας που συμπεριφέρεται με αυτά τα χαρακτηριστικά είναι δεδομένη και υπαρκτή, με διάσταση και ερμηνεία από όποια πλευρά και αν γίνει η προσέγγιση και καταδεικνύεται ποιες σκοπιμότητες εξυπηρετεί. Η αντιστροφή αυτής της παρακμιακής συμπεριφοράς απαιτεί εγερτήριες ιδέες, ιδεολογικές αναγωγές και ανατροπές.
Ο ραγιαδισμός του Μοριά, με όλη την ποικιλομορφία του είναι και παραμένει νόσος ηθελημένα ανίατος, με ιδιοτελή χαρακτηριστικά, με ρίζες που μας θυμίζουν το παρελθόν και μας παραπέμπουν στο κράτος, στην επικράτεια και στην καστροπολιτεία του «Δερβέναγα». Είναι η κοινωνία των εγκλωβισμένων,υποτακτικών, σκυφτών, φοβισμένων και ενίοτε βολεμένων γιατί έτσι τους θέλουν, έτσι τους υπολογίζουν . Όλα τα άλλα είναι υποκρισίες.
Μακάριοι και ευδαίμονες, οι μη κάτοχοι αυτής της επίκτητης συμπεριφοράς.
*Πολίτικος μηχανικός – πρώην πρόεδρος περιφερειακού συμβούλιου Πελοποννήσου
