Οι προτάσεις του Ποταμιού για το Σύνταγμα: Να διαχωριστούν κράτος και Εκκλησία

thothorakisΜε α­φορ­μή τις προ­τά­σεις του πρω­θυ­πουρ­γού για τη Συν­ταγ­μα­τι­κή­Α­να­θε­ώ­ρη­ση στη σε­λί­δα του Πο­τα­μιού του Σταύ­ρου Θε­ο­δω­ρά­κη α­ναρ­τή­θη­καν και οι δι­κές τους προ­τά­σεις.

Συν­ταγ­μα­τι­κές Προ­τά­σεις:

1. Κα­τάρ­γη­ση των πα­ρω­χη­μέ­νων δι­α­τά­ξε­ων: Ε­λά­φρυν­ση του Συν­τάγ­μα­τος, με την κα­τάρ­γη­ση πε­ριτ­τών ή πα­ρω­χη­μέ­νων δι­α­τά­ξε­ων, ό­πως οι πε­ρισ­σό­τε­ρες πα­ρά­γρα­φοι του άρ­θρου 14 για τους πε­ρι­ο­ρι­σμούς στον τύ­πο. Την τε­λευ­ταί­α πεν­τα­ε­τί­α, η Ελ­λά­δα εί­ναι βά­σει ε­ρευ­νών, η χώ­ρα με τις με­γα­λύ­τε­ρες υ­πο­χω­ρή­σεις στην ε­λευ­θε­ρί­α του τύ­που παγ­κο­σμί­ως (μα­ζί με το Μπα­χρέ­ιν και την Κεν­τρο­α­φρι­κα­νι­κή Δη­μο­κρα­τί­α).

2. Δι­α­χω­ρι­σμός Κρά­τους – Εκ­κλη­σί­ας: Α­πο­μά­κρυν­ση α­πό το κεί­με­νο του Συν­τάγ­μα­τος των σχέ­σε­ων Α­να­το­λι­κής Ορ­θο­δό­ξου Εκ­κλη­σί­ας και Πο­λι­τεί­ας, με κα­τάρ­γη­ση ο­λό­κλη­ρου του άρ­θρου 3. Δεν μπο­ρεί πα­ρά να εν­τυ­πω­σιά­ζει κά­θε κα­λό­πι­στο σχο­λια­στή η σι­ω­πή που τή­ρη­σαν ε­δώ και πολ­λά χρό­νια τα δύ­ο με­γά­λα κόμ­μα­τα για τον ε­ξό­φθαλ­μο αυ­τό α­να­χρο­νι­σμό του Συν­τάγ­μα­τός μας στο πε­δί­ο των δι­και­ω­μά­των και των ε­λευ­θε­ρι­ών. Ού­τε η ΝΔ ού­τε το ΠΑ­ΣΟΚ ζή­τη­σαν την α­να­θε­ώ­ρη­ση των άρ­θρων 3 και 13 του Συν­τάγ­μα­τος, πα­ρά τις πολ­λές κα­τα­δί­κες της χώ­ρας μας α­πό το Ευ­ρω­πα­ϊ­κό Δι­κα­στή­ριο του Στρα­σβούρ­γου για πα­ρα­βιά­σεις στο χώ­ρο της θρη­σκευ­τι­κής ε­λευ­θε­ρί­ας.

3. Ε­θνι­κές ε­κλο­γές κά­θε τέσ­σε­ρα χρό­νια: Βα­σι­κή θέ­ση του «Πο­τα­μιού» εί­ναι ό­τι πρέ­πει να α­πο­φεύ­γον­ται οι έ­κτα­κτες ε­κλο­γι­κές α­να­με­τρή­σεις, κά­τι που α­πο­τε­λεί μό­νι­μο φαι­νό­με­νο στη χώ­ρα. Μια σκέ­ψη προς αυ­τήν την κα­τεύ­θυν­ση εί­ναι να υι­ο­θε­τη­θεί πρό­βλε­ψη, κα­τά το σου­η­δι­κό πρό­τυ­πο, ό­τι αν δι­α­λυ­θεί πρό­ω­ρα η Βου­λή, η νέ­α Βου­λή ε­κλέ­γε­ται για το υ­πό­λοι­πο της θη­τεί­ας της δι­α­λυ­θεί­σας.

4. Ευ­θύ­νη πο­λι­τι­κών προ­σώ­πων: Αν υ­πάρ­χει έ­να κε­φά­λαι­ο για το ο­ποί­ο η ι­δέ­α της συν­ταγ­μα­τι­κής α­να­θε­ώ­ρη­σης έ­χει α­πό και­ρό ω­ρι­μά­σει, αυ­τό εί­ναι η ευ­θύ­νη των πο­λι­τι­κών και, συγ­κε­κρι­μέ­να, των βου­λευ­τών και των Υ­πουρ­γών. Για­τί, σε αν­τί­θε­ση με άλ­λες ρυθ­μί­σεις του Συν­τάγ­μα­τος που για τις πα­ρε­νέρ­γει­ες που ση­μει­ώ­θη­καν έ­φται­γε η ε­φαρ­μο­γή τους, ε­δώ το πρό­βλη­μα εν­το­πί­ζε­ται στις ί­δι­ες τις κρί­σι­μες δι­α­τά­ξεις:

Βου­λευ­τι­κή α­συ­λί­α.

Η βου­λευ­τι­κή α­συ­λί­α εί­ναι έ­νας θε­σμός που υ­φί­στα­ται στις σύγ­χρο­νες δη­μο­κρα­τί­ες, πε­ρι­ο­ρί­ζε­ται ό­μως μό­νο σε ό­σα α­δι­κή­μα­τα σχε­τί­ζον­ται με την ά­σκη­ση των βου­λευ­τι­κών κα­θη­κόν­των και δεν ε­κτεί­νε­ται σε κά­θε έγ­κλη­μα του κοι­νού ποι­νι­κού δι­καί­ου. Ε­πι­πλέ­ον, σύμ­φω­να με το ι­σχύ­ον Σύν­ταγ­μα, η βου­λευ­τι­κή α­συ­λί­α μπο­ρεί μεν να αρ­θεί με ά­δεια της Βου­λής, πλην ό­μως αυ­τή θε­ω­ρεί­ται πως δε δό­θη­κε, «αν η Βου­λή δεν α­πο­φαν­θεί μέ­σα σε τρεις μή­νες». Κα­θι­ε­ρώ­νε­ται έ­τσι έ­να «τεκ­μή­ριο μη άρ­σε­ως», α­φού, με συ­στη­μα­τι­κή κω­λυ­σι­ερ­γί­α, ο εγ­κα­λού­με­νος βου­λευ­τής μπο­ρεί να α­πο­φύ­γει τη δί­ω­ξη. Η λύ­ση στο ση­μεί­ο αυ­τό εί­ναι α­πλή: το τεκ­μή­ριο πρέ­πει να αν­τι­στρα­φεί, ώ­στε σε πε­ρί­πτω­ση που η Βου­λή δεν α­πο­φαν­θεί, να συ­νε­χί­ζε­ται κα­νο­νι­κά η ποι­νι­κή δι­α­δι­κα­σί­α.

Ποι­νι­κή ευ­θύ­νη Υ­πουρ­γών: Τα πράγ­μα­τα εί­ναι χει­ρό­τε­ρα με το άρ­θρο 86 του Συν­τάγ­μα­τος για την ποι­νι­κή ευ­θύ­νη των Υ­πουρ­γών. Δι­ό­τι πρό­κει­ται για νέ­α ρύθ­μι­ση, που μπή­κε στο Σύν­ταγ­μα με την α­να­θε­ώ­ρη­ση του 2001, για να θε­ρα­πεύ­σει, υ­πο­τί­θε­ται, τις α­δυ­να­μί­ες της πα­λιάς. Βά­σει της ι­σχύ­ου­σας ρύθ­μι­σης, μό­νο η Βου­λή έ­χει αρ­μο­δι­ό­τη­τα να α­σκεί δί­ω­ξη (α­πο­κλει­στι­κή αρ­μο­δι­ό­τη­τα), α­παι­τεί­ται η αυ­ξη­μέ­νη πλει­ο­ψη­φί­α των 151 βου­λευ­τών (και ό­χι α­πλώς των πα­ρόν­των), με­σο­λα­βεί η κρί­ση του πεν­τα­με­λούς δι­κα­στι­κού συμ­βου­λί­ου (που μπο­ρεί να θέ­σει την υ­πό­θε­ση στο αρ­χεί­ο) και ει­σά­γε­ται βρα­χύ­τα­τη α­πο­σβε­στι­κή προ­θε­σμί­α ως προς τη δί­ω­ξη. Πρό­κει­ται για προ­νο­μια­κό κα­θε­στώς οι­ο­νεί α­τι­μω­ρη­σί­ας που πρέ­πει ά­με­σα να κα­ταρ­γη­θεί. Προ­στα­σί­α των Υ­πουρ­γών πρέ­πει βέ­βαι­α να υ­πάρ­χει, αλ­λά θα πρέ­πει να εί­ναι πε­ρι­ο­ρι­σμέ­νη και αν­τί­στοι­χη με ε­κεί­νη των βου­λευ­τών.

5. Ναι στα μη κρα­τι­κά Πα­νε­πι­στή­μια: Το άρ­θρο 16 θα πρέ­πει να α­να­θε­ω­ρη­θεί ώ­στε η Α­νώ­τα­τη Εκ­παί­δευ­ση να μπο­ρεί να πα­ρέ­χε­ται και α­πό μη κρα­τι­κά πα­νε­πι­στη­μια­κά ι­δρύ­μα­τα. Υ­πό την πα­ρού­σα μορ­φή του, το άρ­θρο 16 δεν αρ­κεί­ται στα βα­σι­κά, ό­πως π.χ. η κα­το­χύ­ρω­ση της α­κα­δη­μα­ϊ­κής ε­λευ­θε­ρί­ας και της δω­ρε­άν παι­δεί­ας, αλ­λά παίρ­νει θέ­ση σε ζη­τή­μα­τα ό­πως η νο­μι­κή φύ­ση των Α­ΕΙ και η α­πα­γό­ρευ­ση των ι­δι­ω­τι­κών Πα­νε­πι­στη­μί­ων, για τα ο­ποί­α σε ό­λες τις δη­μο­κρα­τι­κές χώ­ρες α­πο­φαί­νε­ται ο νο­μο­θέ­της.

6. Δι­καί­ω­μα του ε­κλέ­γε­σθαι στα 18: Ως συμ­βο­λι­κή πε­ρισ­σό­τε­ρο κί­νη­ση, το Σύν­ταγ­μα πρέ­πει να α­να­θε­ω­ρη­θεί ώ­στε να δύ­ναν­ται οι νέ­οι να ε­κλέ­γον­ται βου­λευ­τές. Η δυ­να­τό­τη­τα αυ­τή θα δώ­σει το σύν­θη­μα ό­τι η νέ­α γε­νιά πρέ­πει να πά­ρει τα πράγ­μα­τα στα χέ­ρια της, να συμ­με­τά­σχει ε­νερ­γά στην πο­λι­τι­κή ζω­ή και να δι­α­μορ­φώ­σει η ί­δια το πο­λι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό σκη­νι­κό μέ­σα στο ο­ποί­ο θα ζή­σει τα ε­πό­με­να, πολ­λά χρό­νια.

Νο­μο­θε­τι­κές αλ­λα­γές:

1. Πε­ρι­στο­λή κρα­τι­κής ε­πι­χο­ρή­γη­σης προς τα κόμ­μα­τα: Θα πρέ­πει να πε­ρι­στα­λεί η κρα­τι­κή ε­πι­χο­ρή­γη­ση προς τα κόμ­μα­τα κα­τά 50%. Σε μια ε­πο­χή οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης, που τα κόμ­μα­τα χρω­στούν ή­δη στις τρά­πε­ζες πε­ρισ­σό­τε­ρα α­πό 260 ε­κα­τομ­μύ­ρια ευ­ρώ, δεν δι­και­ο­λο­γούν­ται πα­ρό­μοι­ες σπα­τά­λες.

2. Πα­ρά­θυ­ρο στα νέ­α κόμ­μα­τα: Θα πρέ­πει να αν­τι­κα­τα­στα­θεί το ι­σχύ­ον σύ­στη­μα κα­τα­νο­μής της τα­κτι­κής και της ε­κλο­γι­κής κρα­τι­κής ε­πι­χο­ρή­γη­σης προς τα κόμ­μα­τα, κα­τά τρό­πο που να μην ευ­νο­εί σκαν­δα­λω­δώς, ό­πως σή­με­ρα, τα υ­φι­στά­με­να κόμ­μα­τα, αλ­λά να πρι­μο­δο­τεί την εί­σο­δο νέ­ων σχη­μά­των στο πο­λι­τι­κό παι­χνί­δι.

3. Αλ­λα­γή του ε­κλο­γι­κού συ­στή­μα­τος: Το «Πο­τά­μι» τάσ­σε­ται υ­πέρ ε­νός α­να­λο­γι­κό­τε­ρου, δι­και­ό­τε­ρου αλ­λά και πιο πλου­ρα­λι­στι­κού ε­κλο­γι­κού συ­στή­μα­τος. Η χώ­ρα να χω­ρι­στεί σε μι­κρές μο­νο­ε­δρι­κές πε­ρι­φέ­ρει­ες και οι πο­λί­τες να μπο­ρούν να ψη­φί­ζουν τον το­πι­κό υ­πο­ψή­φιο (α­νε­ξαρ­τή­τως κόμ­μα­τος) που θε­ω­ρούν ό­τι τους αν­τι­προ­σω­πεύ­ει και πα­ράλ­λη­λα, το κόμ­μα τους. Μια ελ­λη­νι­κή πα­ραλ­λα­γή δη­λα­δή του γερ­μα­νι­κού συ­στή­μα­τος με τις δι­πλές κάλ­πες. Με αυ­τό το σύ­στη­μα, το ο­ποί­ο θα δι­α­τη­ρού­σε α­νέ­πα­φο το ση­με­ρι­νό τρό­πο κα­τα­νο­μής των βου­λευ­τών στα κόμ­μα­τα, α­νά­λο­γα με το ε­κλο­γι­κό πο­σο­στό τους, θα πε­ρι­ο­ρι­ζό­ταν ση­μαν­τι­κά το ύ­ψος της δα­πά­νης που θα έ­πρε­πε να κα­τα­βά­λουν οι υ­πο­ψή­φιοι για την προ­βο­λή τους α­πό τα μέ­σα ε­νη­μέ­ρω­σης, η ση­μαν­τι­κό­τε­ρη δη­λα­δή πλη­γή της ση­με­ρι­νής πα­θο­γέ­νειας.

4. Χρη­μα­το­δό­τη­ση των κομ­μά­των: Τα κόμ­μα­τα θα πρέ­πει να ε­πι­λέ­γουν με­τα­ξύ δύ­ο πη­γών χρη­μα­το­δό­τη­σης πριν α­πό κά­θε ε­κλο­γι­κή α­να­μέ­τρη­ση: με­τα­ξύ της κρα­τι­κής ε­πι­χο­ρή­γη­σης και της χρη­μα­το­δό­τη­σης α­πό ι­δι­ώ­τες. Δε θα μπο­ρούν να λαμ­βά­νουν ταυ­τό­χρο­να χρή­μα­τα τό­σο α­πό το κρά­τος ό­σο και α­πό ι­δι­ώ­τες. Α­να­φο­ρι­κά με τη κρα­τι­κή ε­πι­χο­ρή­γη­ση, αυ­τή θα εί­ναι έ­να μί­νι­μουμ/ε­λά­χι­στο πο­σό που θα λαμ­βά­νει κά­θε κόμ­μα. Ως προς τους ι­δι­ώ­τες, θα ι­σχύ­ει σύ­στη­μα α­πό­λυ­της δι­α­φά­νειας. Α­πα­ραί­τη­το στοι­χεί­ο για τη δι­α­φά­νεια στην πο­λι­τι­κή και, κα­τ’ α­πο­τέ­λε­σμα για έ­να α­νοι­χτό κομ­μα­τι­κό σύ­στη­μα, εί­ναι η ψή­φι­ση ε­νός νό­μου που να ρυθ­μί­ζει σε εν­τε­λώς δι­α­φο­ρε­τι­κή βά­ση τη χρη­μα­το­δό­τη­ση της πο­λι­τι­κής και των πο­λι­τι­κών. Έ­να πρώ­το βή­μα εί­ναι να αλ­λά­ξει η σύν­θε­ση του αρ­μο­δί­ου ε­λεγ­κτι­κού ορ­γά­νου, δη­λα­δή της ε­πι­τρο­πής του άρ­θρου 29 §2 του Συν­τάγ­μα­τος, ώ­στε οι πο­λι­τι­κοί να μην κα­τέ­χουν την πλει­ο­ψη­φί­α. Εξ άλ­λου, στην α­πο­στο­λή αυ­τής της ε­πι­τρο­πής θα πρέ­πει να συμ­πε­ρι­λη­φθεί και ο έ­λεγ­χος του «πό­θεν έ­σχες» των πο­λι­τι­κών.

5. Μεί­ω­ση του α­ριθ­μού των βου­λευ­τών: Ως συμ­βο­λι­κή πε­ρισ­σό­τε­ρο κί­νη­ση θα μπο­ρού­σε να πε­ρι­ο­ρι­σθεί με α­πλό νό­μο και ο α­ριθ­μός των βου­λευ­τών σε 200, με δι­α­τή­ρη­ση του ε­λά­χι­στου της μιας έ­δρας για τους μι­κρούς νο­μούς. Υ­πεν­θυ­μί­ζε­ται ό­τι, με πλη­θυ­σμό ί­διο με το δι­κό μας, οι Βέλ­γοι ε­κλέ­γουν στην κά­τω Βου­λή τους 150 βου­λευ­τές˙ το ί­διο και οι Ολ­λαν­δοί με 16,6 ε­κα­τομ­μύ­ρια κα­τοί­κους. Ε­νώ οι Πορ­το­γά­λοι (με πλη­θυ­σμό 10,3 ε­κα­τομ­μύ­ρια κα­τοί­κους) ε­κλέ­γουν 230 βου­λευ­τές.

6. Μεί­ω­ση του α­ριθ­μού των ει­δι­κών συμ­βού­λων: Το «Πο­τά­μι» θε­ω­ρεί πως θα ή­ταν σκό­πι­μο, ή­δη α­πό σή­με­ρα, να μει­ω­θεί δρα­στι­κά ο α­ριθ­μός των ει­δι­κών συμ­βού­λων και συ­νερ­γα­τών των υ­πουρ­γών και βου­λευ­τών. Ό­πως έ­χει ε­πι­ση­μαν­θεί και α­πό δι­ε­θνείς ορ­γα­νι­σμούς, η μεί­ζων α­πό­κλι­ση α­πό τους ευ­ρω­πα­ϊ­κούς μέ­σους ό­ρους εν­το­πί­ζε­ται στο κε­φά­λαι­ο αυ­τό (και ό­χι πια στο ύ­ψος της βου­λευ­τι­κής α­πο­ζη­μί­ω­σης), α­φού οι θέ­σεις για κομ­μα­τι­κούς φί­λους εί­ναι δυ­σα­νά­λο­γα πολ­λές. Οι σχε­τι­κές ρυθ­μί­σεις του Β’ Μέ­ρους του Κα­νο­νι­σμού της Βου­λής μπο­ρούν να αλ­λά­ξουν ευ­χε­ρώς και α­πό αύ­ριο.

7. Α­πλό, ο­λι­γό­λο­γο και εύ­λη­πτο Σύν­ταγ­μα: Με­τά α­πό τρεις α­να­θε­ω­ρή­σεις – η δεύ­τε­ρη α­πό τις ο­ποί­ες το φόρ­τω­σε με δι­α­τά­ξεις α­πί­θα­νης πο­λυ­λο­γί­ας – το Σύν­ταγ­μά μας εί­ναι έ­να α­πό τα μα­κρύ­τε­ρα στην Ευ­ρώ­πη, με πά­νω α­πό 27.000 λέ­ξεις, δι­πλά­σιο δη­λα­δή σε μέ­γε­θος α­πό το μέ­σο Σύν­ταγ­μα της Ευ­ρώ­πης των 27 (πε­ρί­που 15.000 λέ­ξεις). Σε πολ­λά ση­μεί­α του πε­ρι­έ­χει μα­κρο­σκε­λείς φι­λο­σο­φι­κές δι­α­πι­στώ­σεις, δι­α­κη­ρύ­ξεις πί­στε­ως, συν­θή­μα­τα, ευ­χές και φι­λο­λο­γι­κά σχή­μα­τα. Αυ­τά δεν έ­χουν θέ­ση μέ­σα στο Σύν­ταγ­μα. Θα πρέ­πει ε­πί­σης να γί­νει πιο α­πλό, δη­λα­δή εύ­κο­λα νο­η­τό α­πό κά­θε άν­θρω­πο μέ­τριας μορ­φώ­σε­ως.

n­e­w­s­it.gr