Σαφής είναι πλέον η αποτύπωση των επιπτώσεων των κεφαλαιακών ελέγχων στις εξαγωγές της χώρας, εξαιτίας των δυσκολιών απόκτησης πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων στη μεταποίηση, την τυποποίηση και διαμετακόμιση αγαθών από την Ελλάδα προς το εξωτερικό, όπως αποδεικνύεται στα στοιχεία 9μηνου 2015 της ΕΛ-ΣΤΑΤ. Σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), τον περασμένο Σεπτέμβριο, 3ο μήνα εφαρμογής capital controls, η συνολική αξία των εξαγωγών εμφανίζεται μειωμένη κατά 13% (στα 2,01 δις ευρώ από τα 2,31 δις ευρώ του Σεπτεμβρίου του 2014), ενώ πλέον εξανεμίζεται σχεδόν και η όποια αύξηση καταγράφονταν στην αξία των εξαγωγών, μετά την εξαίρεση των πετρελαιοειδών (+1,9% ή μόλις +27,3 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι).
Ως αποτέλεσμα των επιδόσεων του Σεπτεμβρίου, στο εννεάμηνο του έτους, προκύπτει μείωση της τάξης του 4,4% στη συνολική αξία των εξαγωγών (στα 19,27 δις ευρώ από 20,15 δις ευρώ) ή απώλειες της τάξης των 880 εκατ. ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, την ίδια περίοδο προκύπτει αύξηση της τάξης του 11,1%, ήτοι αύξηση κατά 1,35 δις ευρώ.
Να σημειωθεί ότι στο 6μηνο του έτους, πριν την επιβολή δηλαδή κεφαλαιακών ελέγχων, μειωμένη κατά 1,8%, ενώ η αξία χωρίς τα πετρελαιοειδή σημείωνε αύξηση κατά 13,7%.
Όπως δήλωσε η Πρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων είχε εγκαίρως προειδοποιήσει για τις μεσομακροπρόθεσμες συνέπειες της επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Ήδη οι δυσκολίες προμήθειας και εξασφάλισης πρώτων υλών μεταφράζονται σε μειωμένη παραγωγή και μειωμένες εξαγωγές, ενώ συνεχίζεται με έντονους ρυθμούς η «έξοδος» ελληνικών επιχειρήσεων, που αναζητούν τραπεζικό καταφύγιο και ρευστότητα στις γειτονικές, αλλά και άλλες χώρες της Ευρώπης.
Είναι, λοιπόν, απολύτως αναγκαία η χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων, ειδικά για τις επιχειρήσεις με διεθνείς συναλλαγές, όπως προβλέπεται ήδη από το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο (ΦΕΚ 1561/24.7.2015) για τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις από τον περασμένο Ιούλιο, αλλά ισχύει ως τώρα μόνο για τις ναυτιλιακές εταιρείες (δυνατότητα αναλήψεων ως και 50.000 ευρώ ημερησίως), τόσο για πρακτικούς λόγους βιωσιμότητας των επιχειρήσεων αυτών, όσο και ως συμβολισμός ανάκτησης εμπιστοσύνης στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στο πλαίσιο και της νέας ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, αυτή την περίοδο θα πρέπει να τρέξουν πολλές μεταρρυθμίσεις και πολλές δράσεις ταυτόχρονα. Η αναβλητικότητα, οι καθυστερήσεις και η συνέχιση της αβεβαιότητας έχουν ήδη καταστρεπτικές συνέπειες στον παραγωγικό ιστό της χώρας και δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αναμονής».
Η ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ, επί των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, δείχνει ότι η μείωση του περασμένου Σεπτεμβρίου στη συνολική αξία των εξαγωγών προέρχεται κατ’ αποκλειστικότητα κυρίως από τις Τρίτες Χώρες (-26,3%), την ώρα που οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ κινήθηκαν οριακά θετικά (+0,5%). Αν πάντως, εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, προκύπτουν σημαντικά υψηλότεροι ρυθμοί εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ (+5,6%), καθώς και αντίστοιχα χαμηλότεροι ρυθμοί υποχώρησης προς προς τις Τρίτες Χώρες (-5,5%).
Σε επίπεδο συνολικής αξίας εξαγωγών για το 9μηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 9,4% προς τις χώρες της ΕΕ και μείωση 17,1% προς τις Τρίτες Χώρες. Με εξαίρεση των πετρελαιοειδών, καταγράφεται αύξηση κατά 13,4% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 6,8% προς τις Τρίτες Χώρες. Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών, για την περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015, το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται 54,9%, έναντι ποσοστού 45,1% για τις Τρίτες Χώρες. Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ εκτοξεύεται στο 66,7%, έναντι ποσοστού μόλις 33,3% των Τρίτων Χωρών.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις χειμερινές προβλέψεις για την Ελλάδα, που στηρίζονται στα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), αναθεώρησε ανοδικά τις εκτιμήσεις για την πορεία εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, αναπροσαρμόζοντας τους ρυθμούς αύξησης ξανά στο 5,6%, έναντι πρόβλεψης για αύξηση κατά 4,1% στην εαρινή της έκθεση, όπου γίνονταν λόγος για διατήρηση των θετικών προσδοκιών σε επίπεδο τουρισμού και ναυτιλίας, καθώς και ευνοϊκής συγκυρίας από την υποχώρηση του ευρώ.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΤτΕ, που καταγράφει τα εμβάσματα από και προς το εξωτερικό, τον περασμένο Αύγουστο η μείωση της συνολικής αξίας των εξαγωγών αγαθών υπολογίστηκε στο 12,1% (-4,6% εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), ενώ για τις εισαγωγές αγαθών ανακοίνωσε υποχώρηση της τάξης του 14,8% (-16% εξαιρουμένων πετρελαιοειδών και πλοίων).
Σε επίπεδο 8μηνου, η ΤτΕ καταγράφει μείωση εσόδων για συνολικές εξαγωγές αγαθών της τάξης του 5,2% (ή 1,02 δις ευρώ), ενώ εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών προκύπτει αύξηση 5,2% (ή 600 εκατ. ευρώ), σε σχέση με πέρυσι.
Ο βαθμός κάλυψης συνολικών δηλωμένων στα Τελωνεία εξαγωγών έναντι συνολικών εσόδων από τις εξαγωγές κατά την περίοδο Ιανουάριος-Αύγουστος διαμορφώνεται φέτος στο 96,5% (από 99,1% στο 8μηνο του 2014), ήτοι καταγράφονται νέες καθυστερήσεις στις εξοφλήσεις εξαγόμενων από την Ελλάδα προϊόντων.
