Μια σπουδαία ανακάλυψη για τον Αριστοτέλη και συγκεκριμένα το μέρος που αποτέλεσε την τελευταία κατοικία του, ανακοίνωσε σήμερα, έπειτα από 25 χρόνια ερευνών στην περιοχή των Σταγείρων, ο αρχαιολόγος Κώστας Σισμανίδης.

Σύμφωνα με τον κ. Σισμανίδη ο τάφος βρίσκεται στην πλαγιά του βορειότερου άκρου τωνΣταγείρων, γενέθλια πόλη του φιλόσοφου, κοντά στη Στοά της Αρχαίας Αγοράς.

«Δεν έχουμε αποδείξεις αλλά ισχυρότατες ενδείξεις – φθάνουν σχεδόν στη βεβαιότητα» είπε από την περιοχή σήμερα ο αρχαιολόγος.

«Είχαμε βρει τον τάφο, βρήκαμε και τον βωμό που αναφέρεται στις αρχαίες πηγές,. καθώς και την οδό που οδηγεί στον Τάφο, ο οποίος βρίσκεται πολύ κοντά στην Αρχαία Αγορά της πόλης, μέσα στον αστικό ιστό, παρά τα ειωθότα της εποχής», σημείωσε ο κ. Σισμανίδης μιλώντας στο Τρίτο Πρόγραμμα..

Η ανακοίνωση της ανακάλυψης έγινε στο πλαίσιο του συνεδρίου «Αριστοτέλης-2400 χρόνια» που γίνεται στη Θεσσαλονίκη, υπό την αιγίδα της Unesco με τη συμμετοχή εκατοντάδων επιστήμονων από 41 χώρες.

Τα αρχαία Στάγειρα, η πατρίδα του Αριστοτέλη, του μεγαλύτερου φιλοσόφου της αρχαιότητας, δασκάλου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βρίσκονται περίπου 500 μ. νοτιοανατολικά του σημερινού χωριού της Ολυμπιάδας, πάνω σε μια μικρή, ορεινή χερσόνησο, η οποία ονομάζεται “Λιοτόπι”. Ιδρύθηκαν από Άνδριους αποίκους γύρω στο 655 π.Χ. στον ανατολικό ορεινό αυχένα της Χαλκιδικής, ενώ λίγο αργότερα έφθασαν εκεί και άποικοι από τη Χαλκίδα. Στις αρχαίες πηγές γίνεται ακριβής αναφορά για τη θέση της πόλης: τοποθετούν τα Στάγειρα βορειότερα της Ακάνθου και σε παραθαλάσσιο μέρος και προσθέτουν την ύπαρξη ενός μικρού νησιού απέναντι από την πόλη με το όνομα “Κάπρος” (το ίδιο όνομα αποδίδεται και για το λιμάνι της πόλης, ενώ πολλά νομίσματα της πόλης έφεραν ως σύμβολο τον κάπρο). Σύμφωνα με την παράδοση, οι Σταγειρίτες μετέφεραν και έθαψαν στην πόλη τους τα οστά του Αριστοτέλη και καθιέρωσαν προς τιμή του μεγάλη γιορτή, τα “Αριστοτέλεια”.

Μετά τα Περσικά, τα Στάγειρα συμμετείχαν στην Α’ Αθηναϊκή Συμμαχία προσφέροντας στο κοινό ταμείο τον σχετικά μικρό φόρο του ενός ταλάντου. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, όμως, η πόλη αποστάτησε από τους Αθηναίους το 424 π.Χ., συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες και παραδόθηκε στο Βρασίδα. Η στάση της αυτή εξόργισε τους Αθηναίους, οι οποίοι έστειλαν τον Κλέωνα για να την επαναφέρει στην αθηναϊκή σφαίρα επιρροής. Ωστόσο, οι κάτοικοι της πόλης αντιμετώπισαν με επιτυχία τον Κλέωνα και η πόλη διατήρησε την αυτονομία της.

Κατά τον Ολυνθιακό πόλεμο (349 π.Χ.) τα Στάγειρα, ως μέλος του “Κοινού των Χαλκιδέων”,πολιορκήθηκαν από τον Φίλιππο Β’ και καταστράφηκαν, αλλά ανοικοδομήθηκαν και πάλι από τον ίδιο, ύστερα από παρέμβαση του Αριστοτέλη, που στο μεταξύ είχε προσληφθεί ως δάσκαλος του γιου του, Αλεξάνδρου (Ηρόδοτος 7,115. Θουκυδίδης 4,88,2. Στράβωνας 7,331. Πλούταρχος, Αλέξανδρος 7,3). Παρά την ανοικοδόμηση, η καταστροφή αυτή σηματοδότησε την παρακμή της πόλης, που άρχισε να φθίνει σταδιακά.

Περίπου χίλια χρόνια αργότερα, κτίστηκε στην ίδια περιοχή ένα μικρό βυζαντινό κάστρο, το οποίο ονομαζόταν “Λιβασδιάς” και αργότερα “Λιψάσδα”. Από αυτό έχουν διασωθεί λίγα κτίσματα στην κορυφή του βόρειου λόφου και τμήμα ενός διατειχίσματος στις παρυφές του.

Το ιστορικό της αρχαιολογικής έρευνας

Οι πρώτες ανασκαφικές προσπάθειες έγιναν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 από τον αρχαιολόγο Φ. Πέτσα. Στις αρχές τις δεκαετίας του 1990 ξεκίνησαν συστηματικές ανασκαφές από τη ΙΣΤ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με διευθύνοντα τον αρχαιολόγο Κ. Σισμανίδη, οι οποίες έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα και στοιχεία για τη γενέτειρα του Αριστοτέλη. Από το 1995, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μελέτης που συντάχθηκε από ομάδα αρχιτεκτόνων, πραγματοποιήθηκαν αναστηλωτικές επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας στο νότιο σκέλος της οχύρωσης και στην ακρόπολη και δημιουργήθηκαν διαδρομές και σημεία θέασης για τους επισκέπτες. Από το 2011 έως το 2013, με διευθύνοντα τον αρχιτέκτονα Γ. Γιαννάκη, οι εργασίες ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου επεκτάθηκαν και στον βόρειο λόφο με την αναστήλωση μιας ελληνιστικής οικίας, τμήματος του υστεροκλασικού τείχους, των ιερών και των εργαστηρίων.

Σήμερα, έπειτα από συστηματικές ανασκαφές, διαμορφώσεις και αναστηλώσεις, τα αρχαία Στάγειρα αποτελούν έναν θελκτικό για τον επισκέπτη αρχαιολογικό χώρο, μέσα σ’ ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, δίπλα στην τοπική κοινότητα της Ολυμπιάδας, του Δήμου Αριστοτέλη.

newpost.gr