Γράφει ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης*
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία διαρκεί ήδη 8 χρόνια. Οι συνέπειες τρομακτικές. Υλικές καταστροφές, κτήρια και υποδομές εξαφανισμένα, αρχαιολογικοί χώροι κατεστραμμένοι, πόλεις ισοπεδωμένες . Μεγαλύτερο, επίσης, είναι το ανθρωπιστικό πρόβλημα με τους χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες και τα εκατομμύρια των προσφύγων. Το έγκλημα στην αραβική αυτή χώρα είναι συνεχές και έχει υπεύθυνους. Πολλοί θεωρούν ότι πίσω από τον εμφύλιο κρύβεται ένας κρυφός πόλεμος ανάμεσα στις δύο σύγχρονες υπερδυνάμεις, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, οι οποίες έχουν συγκρουόμενα γεωπολιτικά συμφέροντα στην περιοχή.
Ασφαλώς για την κατάσταση επικρατεί την κύρια ευθύνη έχει η Αμερική, η οποία αφού «αποκατέστησε» τη δημοκρατία στο Ιράκ, τη Λιβύη και την Αίγυπτο θέλησε να κάνει το ίδιο και στη Συρία. Έτσι ενίσχυσε τους αντικαθεστωτικούς και δημιούργησε το πολιτικό έκτρωμα του ISIS. Προσπαθεί να επιβάλλει τη δική της πολιτική στον αραβικό κόσμο και βρίσκεται σε στενή συνεργασία με το Ισραήλ . Στρέφεται κατά της ρώσικης παρουσίας στην περιοχή και εναντίον του Άσαντ, του Ιράν και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Το τελευταίο διάστημα θέλησε παίζοντας με τη φωτιά να κάνει δυναμική παρέμβαση στις εξελίξεις . Προχώρησε σε βομβαρδισμούς με τη συνεργασία χωρών της Ε.Ε., οι οποίοι, ας σημειωθεί, δεν περιελάμβαναν ρώσικους στόχους. Όλα αυτά έγιναν , για μια ακόμη φορά, στο όνομα της προστασίας των αμάχων από τα χημικά. Η συγκυρία, όμως, προκάλεσε πολλούς προβληματισμούς, αφού την επόμενη μέρα απεσταλμένοι του ΟΗΕ θα έκαναν έλεγχο για την ύπαρξη χημικών στη Συρία. Τι , άραγε , δεν έπρεπε να δουν οι εκπρόσωποι του διεθνούς οργανισμού; Από αρκετούς αναλυτές, επιπλέον, η ενέργεια αυτή χαρακτηρίστηκε σαν κίνηση εντυπωσιασμού του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος στριμωγμένος από το γενικό εισαγγελέα θέλησε να ενισχύσει το κύρος του στο εσωτερικό της Αμερικής και να προβάλλει την εικόνα του ηγέτη που δε φοβάται τη Ρωσία.
Η τελευταία σταθερή σύμμαχος της Συρίας και του Άσαντ ( πατέρα και γιου) βρίσκεται σε συνεργασία με το Ιράν και τη Χεζμπολάχ για να εξυπηρετήσει τα δικά της γεωπολιτικά συμφέροντα. Εξάλλου εκεί διατηρεί τις σημαντικές στρατιωτικές βάσεις της Ταρτούς και της Λαττάκειας. Η παρουσία των Ρώσων λειτουργεί για την ώρα αποτρεπτικά και οι ΗΠΑ δεν έχουν εισβάλει , ούτε έχουν επιχειρήσει το διαμελισμό της Συρίας. Το βέβαιο είναι ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να υποστηρίζει το καθεστώς και να κλείνει τα μάτια στις βίαιες και αντιδημοκρατικές πρακτικές του . Αν χάσει τη Συρία θα αποδυναμωθεί σημαντικά ο ρόλος της στην περιοχή.
Το δικό της παιχνίδι, όμως, παίζει και η Τουρκία, η οποία εισέβαλε στο Αφρίν σε μια προσπάθεια να εμποδίσει τη δημιουργία κουρδικού κράτους . Βεβαίως η πολιτισμένη Δύση και η Αμερική διόλου δε συγκινήθηκαν από τα εγκλήματα πολέμου, τα οποία διέπραξε ο τουρκικός στρατός εναντίον του άμαχου πληθυσμού. Αλλάζει εύκολα συμμαχίες εκμεταλλευόμενη τη γεωγραφική της θέση. Έτσι ενώ, υποτίθεται, ότι τα είχε βρει με τον πρόεδρο Πούτιν , τάχθηκε υπέρ των αμερικανικών βομβαρδισμών στην περιοχή. Σύμμαχος, επίσης, από τα παλιά το Ιράν ( από το 1979 που ο πατέρας Άσαντ αναγνώρισε το ισλαμικό καθεστώς του Αγιατολάχ Χομεϊνί) έχει τα δικά της συμφέροντα στην περιοχή. Σημαντικό για το Ιράν να συνεχίζει να εξοπλίζει τη σιίτικη στρατιωτική και πολιτική οργάνωση Χεζμπολάχ του Λιβάνου διαμέσου της Συρίας.
Ποιες θα είναι οι εξελίξεις στην πολύπαθη αυτή χώρα δεν μπορεί να προβλέψει κανείς. Θα τριχοτομηθεί τελικά; Θα μοιράσουν τα συμφέροντα τους οι υπερδυνάμεις; Θα δημιουργηθεί κουρδικό κράτος ελεγχόμενο από την Αμερική; Το μόνο σίγουρο είναι ότι το μπερδεμένο κουβάρι Συρία αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα η οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να σκάσει και να ανατρέψει την ισορροπία τρόμου που υπάρχει ανάμεσα στις δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις. Εξέλιξη με απρόβλεπτες συνέπειες όχι μόνο για την περιοχή, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο.
Σήμερα η ριζοσπαστική αριστερά πρέπει να έχει ξεκάθαρες θέσεις για το συριακό. Πρωτίστως να καταγγείλει την Αμερική, αλλά και όλες τις δυνάμεις που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο εμπλέκονται στο πρόβλημα ανεξαρτήτως αν η ανάμειξη αυτή προβλέπεται ή όχι από διακρατικές συμφωνίες. Ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει άμεσα και να δημιουργηθούν οι συνθήκες για ασφαλή επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους. Τα οποία προβλήματα να διευθετηθούν με ειρηνικό τρόπο με την παρέμβαση του ΟΗΕ. Όσο και αν ακούεται ουτοπικό στις παρούσες συνθήκες , αυτό το πλαίσιο πρέπει να προβάλλει. Για να τελειώσει το δράμα του συριακού λαού. Για να μπουν τέλος στα παιγνίδια των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή.
*Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι εκπαιδευτικός στο 6ο Λύκειο Καλαμάτας
