Του Τάσου Αντωνίου*

Πέρασαν λίγες μέρες από το ναρκωφεστιβάλ της 9ης Μάη στο Σύνταγμα. Οι διοργανωτές της, μιλώντας στις κάμερες, εξήγησαν τα οικονομικά και ψυχαγωγικά οφέλη της νομιμοποίησης του χασίς και άλλων ψυχοτρόπων ουσιών. Αυτοί οι dealers των επιχειρηματιών που κάνουν κουμάντο σε αυτό τον –ιδιαίτερα κερδοφόρο- «κλάδο» της οικονομίας ήρθαν να μας διαφημίσουν τα προϊόντα τους που είναι υγιεινά, εναλλακτικά, αντισυμβατικά, ψυχαγωγικά, ιατρικά κ.α.. Μας είπαν για όλες τις «ευεργετικές» ιδιότητες του χασίς, επιστράτευσαν όλους τους φερεντζέδες που μπορούσαν να του φορέσουν για να κρύψουν την βασική του «μαγική» ιδιότητα: το ότι το χασίς και οι άλλες ουσίες είναι καταστολή του μυαλού, το ότι σε κάνουν να ανέχεσαι την σκληρή πραγματικότητα, να μην παλεύεις να την αλλάξεις γιατί κάποια ώρα της μέρας -ή κάποια μέρα της εβδομάδας- θα «ξεφύγεις» και η πραγματικότητα αυτή θα αλλάξει τεχνητά.

Το βασικό επιχείρημα που χρησιμοποίησαν ήταν αυτό της ελευθερίας στην προσωπική επιλογή, για αυτό και το σύνθημα του ναρκωφεστιβάλ ήταν «ΦΤΟΥ ΞΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!». Αλήθεια είναι ελευθερία να εξαρτάται το σώμα, η σκέψη, η ζωή της γενιάς μας από μια «ουσία»; Ελευθερία και ταυτόχρονα «εξάρτηση», ελευθερία και ταυτόχρονα «χρήση» είναι έννοιες που δεν πάνε μαζί. Ας κατέβουν από τις κουρσάρες που τους αγόρασαν τα αφεντικά τους, ας βγουν από τις βίλλες και τα πάρτι τους για να περάσουν μια βόλτα από τις φτωχογειτονιές της Καλαμάτας και των άλλων πόλεων της Πελοποννήσου να δουν νέους ανθρώπους να λιώνουν. Ας πάνε να τους ξαναπούν, όσα τους λέγανε όταν τους πρόσφεραν το πρώτο τσιγαριλίκι για να είναι …«ελεύθεροι». Νέοι που θα έπρεπε να έχουν μέσα τους τη σπίθα για τη γνώση και τη δουλειά, να χάνονται και μαζί τους να χάνονται και οι οικογένειες τους. Στη γενιά μας, που είναι φορτωμένη με την τεράστια ανεργία και αβεβαιότητα, θέλουν να περάσουν και αυτή τη νέα αλυσίδα της τοξικοεξάρτησης, για να είναι σίγουροι ότι πέρα από τα χέρια μας που έχουν στη δούλεψή τους, θα έχουν και το μυαλό μας. Ελεύθερος μέσα σε αυτό το σάπιο σύστημα, είναι αυτός που σκέφτεται, οργανώνεται και δρα κόντρα σε όσους του στερούν την ελευθερία, πρώτα-πρώτα τους καπιταλιστές και τις κυβερνήσεις τους. Όσο, λοιπόν θα βαφτίζουν την νομιμοποίηση του χασίς «ΦΤΟΥ ΞΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!» τόσο εμείς θα διαδίδουμε με όλη με τη φωνή το στίχο του Βάρναλη: «Σε θέλουν σκλάβο να χτυπάς το κούτελο στο χώμα, χασίς αν θες μετά χαράς, αλλά όχι λεφτεριά».

Στα φυλλάδια τους οι χασισοdealers γράφανε ότι «Για την εξάπλωση της χρήσης φταίει ότι είναι παράνομο!». Και αυτό, το λένε με … πόνο ψυχής, οι ίδιοι άνθρωποι που βγάζουν λεφτά από την εξάπλωση της χρήσης κάνναβης! Είναι αλήθεια ότι ένας νέος μπορεί να δοκιμάσει ναρκωτικά από περιέργεια, μίμηση, επειδή τον έλκει το απαγορευμένο, όμως όλα αυτά δεν αρκούν για να τον οδηγήσουν στην εξάρτηση. Για να δούμε κάποια στοιχεία: Σε όσες χώρες νομοθετήθηκε η νομιμοποίηση της κάνναβης, έχει πενταπλασιαστεί η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (εκθέσεις Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας – ESPAD, EMCDDA, Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών – INCB). Η ολλανδική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι “η κάνναβη δεν είναι ακίνδυνη” ούτε για τους χρήστες, ούτε για την κοινωνία, τα coffee shops “δεν είναι άμοιρα ευθυνών” και σκοπεύει να μειώσει τον αριθμό τους που βρίσκονται κοντά σε σχολεία. Ο μαθητικός πληθυσμός της Ελβετίας κατέχει την τρίτη θέση και της Ολλανδίας την πέμπτη θέση στην Ευρώπη στη χρήση παράνομων ουσιών (Πανευρωπαϊκή Έρευνα «ESPAD» 2007 για τη χρήση ουσιών στο μαθητικό πληθυσμό). Η χρήση ηρωίνης και οπιοειδών παρουσιάζει αύξηση στην Ολλανδία, ειδικά στις νεαρότερες ηλικίες (Ετήσια Έκθεση του ΟΗΕ 2008). Τι λένε για αυτά οι επιχειρηματίες της «παραμύθας» και του «χόρτου»;

«Μα αν ήταν νόμιμο θα μπορούσαμε να το ελέγξουμε, δεν υπήρχε παραεμπόριο!» «θα δώσει 2,5 δις έσοδα για το κράτος και 40.000 θέσεις εργασίας» φωνάζουν χωρίς να κοκκινίζουν τα τσιράκια των ναρκέμπορων. Και η πορνεία είναι νόμιμη, αλλά η παράνομη πορνεία είναι αυτή που κυριαρχεί. Και το εμπόριο όπλων είναι νόμιμο αλλά στο παράνομο γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Αλήθεια τι μας λένε; Να τους χαρίσουμε το μυαλό και τη ζωή μας για να μειωθεί το χρέος κατά 2,5 δις; Να τους χαρίσουμε το μυαλό μας για 40.000 θέσεις εργασίας όταν όλη η γενιά μας είναι άνεργη και θέλουν να την «μπουκώσουν» με χασίσι για να ξεχάσει τα όνειρά της; Έτσι θα γίνει η ανάπτυξη της οικονομίας τους, με φτηνά χέρια και κοιμισμένα μυαλά! Το σύστημά τους είναι τόσο σάπιο που μας πουλάει το θάνατό μας και μας δελεάζει με ένα «ξεροκόμματο» δουλειάς για να ναρκώσουμε και τον διπλανό μας!

Λένε ακόμα κάποιες μεγαλοφυΐες της χασισοκατάνηξης : «το χασίς υπάρχει από τα αρχαία χρόνια, αλλά πρόσφατα διογκώθηκε». Λένε μια μικρή αλήθεια για να κρύψουν ένα τεράστειο ψέμα. Είναι αλήθεια ότι υπήρχε χρήση σε αρχαίες κοινωνίες, όμως αποτελούσε μέρος μιας συλλογικής τελετουργικής διαδικασίας, ενταγμένη στο τότε γενικότερο πολιτιστικό πλαίσιο και με στόχο την ενδυνάμωση των δεσμών του κοινωνικού ιστού της συγκεκριμένης κοινωνίας. Ακόμη και σε αυτές τις τελείως διαφορετικές συνθήκες, η χρήση ναρκωτικών ήταν απόδειξη αδυναμίας της ανθρώπινης κοινωνίας να ερμηνεύσει την αντικειμενική πραγματικότητα. Τα πράγματα δεν είναι ίδια σήμερα, η χρήση των ουσιών ως τρόπου ζωής –έξω δηλαδή από την διαδικασία που περιγράφεται παραπάνω- εμφανίζεται πρώτη φορά το 19ο αιώνα. Η εξάρτηση σαν κοινωνικό φαινόμενο εμφανίζεται όταν περνάμε στον καπιταλισμό. Αρχικά έπληττε τους εργάτες που ζούσαν σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας αλλά με την ανάπτυξη του καπιταλισμού το φαινόμενο εξαπλώνεται και φτάνουμε στην πολυτοξικομανία.

Η χρήση ναρκωτικών είναι ένα φαινόμενο που το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει γιατί εξαπλώνεται όσο μεγαλώνει η φτώχεια, η ανεργία, η αβεβαιότητα. Εφόσον λοιπόν δεν μπορούν να το λύσουν, προτιμούν να το «αξιοποιήσουν». Η ιστορία έχει πολλά να μας πει για το πώς όλοι οι σύγχρονοι εκμεταλλευτές χρησιμοποίησαν τα ναρκωτικά για να συνεχίσουν να μας «κουμαντάρουν»: «Ψυχαγωγικά χάπια» και «ηρεμιστικά» χορηγούνταν στους στρατιώτες στην εισβολή του Ιράκ, με ναρκωτικά «μπούκωσαν» τους στρατιώτες στο Βιετνάμ, με κάνναβη κατακρεούργησαν το αντιπολεμικό κίνημα που αναπτύχθηκε το 1974 στην Ολλανδία, όπου οι πλατείες της σταδιακά άδειασαν από διαδηλωτές και γέμισαν τα «coffee shops» από το 1976 με «φιλήσυχους» πολίτες. Όλα αυτά είναι λίγα από τα παραδείγματα «αξιοποίησης» ψυχοτρόπων ουσιών αλλά δεν πρέπει να ξεχαστεί και η ελληνική πείρα της δεκαετίας του 1940. Η εφημερίδα της ΕΠΟΝ, το 1946, δηλαδή όταν είχαν φύγει οι Ναζι από την Ελλάδα και το νέο ελληνικό αστικό κράτος μαζί με τους «συμμάχους» προσπαθούσε να επιβάλει «τάξη και ασφάλεια» και τσάκιζε το ΕΑΜικό κίνημα για να μην οργανώσει «κομμουνιστική επανάσταση», έγραφε: «Το χασίς μεταφέρεται σε χοντρές πλάκες απ’ τ’ αγγλικά λιμάνια της Μέσης Ανατολής. Καλοπληρωμένοι πράκτορες, αφού το μετατρέψουν στα γνωστά “τσιγαριλίκια”, το μοιράζουν σ’ όλα τα μικρομάγαζα. Ολοι οι δρόμοι είναι ανοιχτοί για τα ποικιλόχρωμα στρατεύματα και το χασίς όλο και ξαπλώνεται και στα πιο απομακρυσμένα σημεία της Ελλάδας»… «Πριν απ’ τον πόλεμο λίγα δράμια χασίς απαιτούσαν μερικά χιλιάρικα. Τώρα όμως οι “σύμμαχοι”, γενναιόδωροι, ξεχνούν τις τιμές όπου πρόκειται για κάτι τέτοια. Στη Θεσσαλία το χασίς φτάνει με καράβια της Ούνρα στο Βόλο… Στους ντεκέδες συχνάζουν και χωροφύλακες.»… «Στρατιωτικά αυτοκίνητα το μεταφέρουν ακόμη απ’ την Αθήνα στην Άρτα. Πάνε πια οι παλιοί καιροί που για τη μεταφορά οι έμπειροι του χασίς μεταχειρίζονταν τα πιο απίθανα μέσα. Τώρα κινείται πάνω στους δημόσιους δρόμους και χαίρει “συμμαχικής” προστασίας.». Αυτά τα γράφουμε για να προβληματίσουμε όσους ακόμα μπορεί να θεωρούν ότι αυτός ο τρόπος ζωής είναι αντισυμβατικός, «ελεύθερος», κόντρα στο ρεύμα και σε κάθε εξουσία. Απ’ ότι φαίνεται οι «εξουσίες», ειδικά όταν κάνουν πόλεμο, σκοτώνουν με σφαίρες το λαό του αντίπαλου και με χασίς το μυαλό του εσωτερικού «εχθρού λαού».

Για την εξάπλωση της τοξικοεξάρτησης, για την ανοχή που καλλιεργείται, για το θράσος να διοργανωθεί το χασισοφεστιβάλ έχουν ευθύνη συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις που μέχρι σήμερα έχουν υλοποιήσει κατά γράμμα την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ναρκωτικά. Έχει ευθύνη η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ που παρευρέθηκε στο Φεστιβάλ και ο υπεύθυνος του τμήματος Δικαιωμάτων δήλωσε οτι «θα μπορούσε να εφαρμοστεί ένα μοντέλο τύπου Ολλανδίας με τα γνωστά coffee shops». Τους προειδοποιούμε, αν η κυβέρνηση σκέφτεται να δώσει άδειες για coffee shops, θα βρουν απέναντί τους μια ΚΝΕ που δεν έχει ξεγράψει την ιστορική πείρα της ΕΠΟΝ που έσπαγε τους χασισοτεκέδες και ξερίζωνε της χασισοφυτείες. Πέρα όμως από αυτό, έχει ευθύνη η νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ που με σύνθημα «να ανοίξει η συζήτηση για την νομιμοποίηση της κάνναβης» καλούσε τους νέους στο χασισοφεστιβάλ λέγοντας «θα είμαστε κι εμείς στην πλατεία Συντάγματος, ως πολιτική οργάνωση νεολαίας που αγωνίζεται για τα μικρά και τα μεγάλα που αφορούν τη νέα γενιά». Έχει ευθύνη η προηγούμενη κυβέρνηση, της ΝΔ, που ενώ τσάκιζε τα δικαιώματα της νέας γενιάς και την οδηγούσε στην απόγνωση, την ίδια στιγμή έκλεινε μονάδες πρόληψης και θεραπείας και υποχρηματοδοτούσε όλες τις δομές και τις κοινότητες απεξάρτησης. Έχουν επίσης ευθύνη οι πολιτικές δυνάμεις που έχουν μετατρέψει το ΑΕΙ και το ΤΕΙ Πελοποννήσου σε χώρους διακίνησης και χρήσης ναρκωτικών, οι παρατάξεις που «ψαρεύουν» πρωτοετείς και τους «κερνάνε» τσιγάρα. Αποκορύφωμα αυτής της απαράδεκτης κατάστασης ήταν τα χασικλήδικα συνθήματα «φέρτε κόκα, φέρτε πρέζα – μες την τέντα να βρεθούμε όλοι τέζα» που τραγούδαγε στην καταμέτρηση των ψήφων των φοιτητικών εκλογών της Καλαμάτας η παράταξη της η ΠΑΣΠ που καθοδηγείται η μισή από το ΚΙ.ΔΗ.ΣΟ και άλλη μισή παραμένει στο ΠΑΣΟΚ.

Η ΚΝΕ είναι η μοναδική πολιτική νεολαία που έχει σταθερή και καθαρή θέση ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά, που απαντά στα σάπια επιχειρήματα που πλασάρουν όσοι μας θέλουν με το μυαλό «σβησμένο». Εμείς, παλεύουμε ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά γιατί παλεύουμε ενάντια στις αιτίες που τα γεννούν, ενάντια στο σημερινό σύστημα. Μπροστά στις 26 Ιουνίου (Παγκόσμια Μέρα κατά των Ναρκωτικών) θα οργανώσουμε σε όλη την Πελοπόννησο και όλη την Ελλάδα αθλητικές δραστηριότητες και άλλες εκδηλώσεις με σύνθημα «ΟΧΙ σε ΟΛΑ τα ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ» με βασικό περιεχόμενο ότι η λύση για κάθε νέο βρίσκεται στην οργάνωση και στον αγώνα, στην ανυπότακτη στάση ζωής, στην πάλη για μια άλλη κοινωνία που κουμάντο θα κάνουν οι πολλοί, μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι με ελεύθερα ναρκωτικά. Για το κλείσιμο του άρθρου, κράτησα την πιο ουσιαστική απάντηση στους διοργανωτές της ναρκωγιορτής που την έδωσαν οι σύλλογοι εργαζομένων στο ΚΕΘΕΑ, στο «18 ΑΝΩ» και στα κέντρα πρόληψης που έγραψαν στην ανακοίνωσή τους: «Γιατί πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη “γιορτή”, η πολύ δύσκολη και δυσάρεστη πραγματικότητα -που βιώνει η πλειοψηφία της κοινωνίας και που, για να αντιμετωπιστεί, χρειάζεται καθαρά μυαλά και συναισθήματα- παραμένει. Το ζήτημα είναι να την αλλάξουμε».

Ας κάνουμε ότι μπορούμε να την αλλάξουμε!

*Γραμματέας του Συμβουλίου Περιοχής Πελοποννήσου της ΚΝΕ